Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Narwal

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Zeeëenhoorn)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

De narwal oftewel zee-eenhoorn oftewel zee-eenhoren oftewel Monodon monoceros is een arctische tandwalvis die ongeveer 4 tot 5 meter lang wordt, waarbij de slagtand niet is meegerekend.

De narwal is nauw verwant aan de witte dolfijn of beloega.

Uiterlijk

De narwal is grotendeels wit van kleur met een gespikkelde bovenkant. Zijn vinnen zijn klein, ongeveer 30 tot 40 cm lang, en afgerond. Narwals hebben geen rugvin, wel een kleine rugplooi. De ronde staartvin is 100 tot 120 cm breed.

Slagtand

Mannelijke narwals worden gekenmerkt door een enkele lange slagtand die uit de linkerkant van de bek naar voren steekt. Deze tand kan een lengte van 3 meter hebben en vertoont een spiraalpatroon van rechts naar links.

Er werd lang gedacht dat de mannetjes deze tand gebruikten bij zwaardgevechten om de hiërarchie vast te stellen. Een team van wetenschappers van Harvard en the National Institute of Standards and Technology, onder leiding van Dr. Nweeia, hebben ontdekt dat de tand een zeer gevoelig tastorgaan is.

De ontdekking gebeurde tijdens een onderzoek van de slagtand onder een elektronenmicroscoop. Men vond nieuwe details in de opbouw van de tand. Men ontdekte zo'n 10 miljoen zenuwtunnels, vanuit de kern van de slagtand naar het oppervlak, waardoor ze in verbinding staan met de buitenwereld. De wetenschappers stellen dat de zenuwen subtiele verschillen kunnen waarnemen in temperatuur, druk, de samenstelling van het water en de lucht en waarschijnlijk zelfs meer, wat de narwal unieke zintuigelijke eigenschappen geeft.

De slagtand van de narwal is in de geschiedenis vaak als hoorn van een eenhoorn tegen astronomische bedragen verkocht. Met het uitsterven van de mythe van de eenhoorn, groeide de mythe van de slagtand van de narwal. Ontdekkingsreizigers stelden dat de slagtand gaten in dik ijs kon prikken en dat mannetjesnarwals deze tand voor een zwaardgevecht om de macht gebruikten. In 1870 vertelde Jules Verne hoe een narwal schepen doorboorde. "Hij boort net zo makkelijk door een scheepshuid als een boor door een houten ton".

Bij ongeveer een op de 500 mannetjes komen twee slagtanden voor; bij hen groeien allebei de tanden door.

Voortplanting

Narwals paren tussen maart en mei. Na 15 maanden worden de kalfjes in juli en augustus geboren. Een enkele keer wordt een tweeling geboren, maar meestal krijgt de moeder slechts één jong. Moeder en jong hebben een speciale band met elkaar, en het jong blijft meestal zijn hele leven bij zijn moeder. Een narwal drinkt één à twee jaar lang moedermelk.

Voorkomen

De narwal wordt zelden zuidelijker dan de 70e graad noorderbreedte gevonden.

Gedrag en vijanden

Narwals zijn snelle en behendige dieren die zich voornamelijk voeden met inktvissen.

Tot hun voornaamste natuurlijke vijanden behoren de ijsbeer, de orka en zelfs de walrus.

Sommige eskimo's jagen op narwals. In Groenland worden daarvoor nog de traditionele methoden gebruikt maar snelle boten en geweren doen steeds meer hun intrede in noord-Canada.

Vroeger werd de slagtand bijzondere geneeskracht toegedicht, met name de kracht om gif te neutraliseren.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

rel=nofollow
rel=nofollow