Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Het geel
Trichomonas gallinae | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Soort | |||||||||||||
Trichomonas gallinae |
Het geel, veroorzaakt door Trichomonas gallinae uit het trichomonas geslacht, is een parasitaire protozoa aandoening van de bovenste luchtwegen die vooral zangvogels treft. Meestal komt het bij duiven voor door onderling snavelcontact. Zo nu en dan kunnen ook roofvogels en uilen geïnfecteerd worden als zij besmette prooien eten. Uiterlijk ziet het er uit als een kazig abces in de keelholte, de vogels komen in ademnood en sterven door verstikking of voedseltekort.
Symptomen bij vogels
- Een groot geelkleurig abces, ter hoogte van de bovenste luchtwegen.
- Verschijnselen van benauwdheid.
- Vermagering.
- Warrig verendek.
- Besmette vogels sluiten zich af van de groep.
Duiven
De minst ernstige verschijnselen van deze ziekte zijn een iets te rode keel. Wordt de zaak ernstiger dan treden slijmdraden op. Gele punten in de keel zijn plaatsen waar de parasiet het weefsel heeft aangezet tot vorming van een kaasachtige substantie. Deze plekken kunnen zo uitgroeien dat ze de gehele keelholte innemen en niet alleen in de keelholte maar ook in het onderliggende weefsel de spieren en zelfs de botten van de kaak aantasten.
Een voorkeursplaats is ook de lever. In het begin zijn aan het oppervlak slechts kleine gele puntjes te zien, maar deze plaatsen kunnen uitgroeien tot wel vijf centimeter. In dit laatste geval zal de lever vernietigd worden. Ook om het hart kan een dikke schil ontstaan die de functie van het hart belemmert.
Bij de jonge duiven die door de ouders besmet zijn, kan de navel aangetast worden. Men voelt dan een harde dikke schijf (de naam van ’t steen) waarbij een streng, uitgaande van deze schijf, in het lichaam loopt.
Besmetting
De besmetting geschiedt via het drinkwater, ook is het mogelijk via uitgebraakt voedsel of via de kropmelk. Oude duiven zullen elkaar via de drinkpot besmetten en des te gemakkelijker wanneer het drinkwater langere tijd in het hok heeft gestaan en de temperatuur hoog is.
Jonge duiven zullen besmet worden door de ouders wanneer ze met kropmelk gevoerd worden. Juist de kropmelk is een goede voedingsbodem voor deze parasiet. Wanneer besmette kropmelk in de dan nog niet volkomen gesloten navel komt zal de trichomonas de navel ontsteken
Medicatie
Er moet niet geprobeerd worden de gele woekeringen achter in de keel te verwijderen, omdat deze woekeringen zo diep gaan dat de kans om bloedvaten te raken, waarop verbloeding zou volgen, te groot is. Behalve medicijnen kan men de plaatsen met joodtinctuur bestrijken.
Wel moeten, zodra één duif de symptomen van en trichomonasaantasting heeft, alle duiven behandelen. Deze aandoening slaat zo snel van de ene duif op de andere, dat zodra één besmette duif gesignaleerd wordt, het zeker is dat reeds vele andere duiven besmet zijn.
Een enting tegen trichomanias bestaat niet. Wel kan voor de kweek en/of voor het vliegseizoen een drinkkuur gegeven worden om de eventueel in de keel voorkomende trichomonaden te doden.
Dinosauriërs
Volgens een artikel in PLoS kon de Tyrannosaurus Rex ook geïnfecteerd raken en mogelijk zelfs hierdoor sterven.[1]