Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Speelkaart
Een speelkaart is een afbeelding op, meestal, geplastificeerd dun karton, van een dusdanig formaat dat men gemakkelijk een aantal kaarten in waaiervorm in de hand kan houden. Speelkaarten worden in allerlei verschillende kaartspelen gebruikt, maar ook wel als onderdeel van een complexer spel. Ze vormen tevens een dankbaar object voor goochelaars. Dit onderdeel van de goochelkunst heet cartomagie.
Speelzones
Gedurende een kaartspel kunnen de speelkaarten meestal in verschillende zones terechtkomen. Gebruikelijke speelzones zijn:
- de hand;
- de stapel of stok;
- op tafel;
- de aflegstapel;
- uit het spel.
Er komen nog allerlei andere zones voor.
Meestal geldt dat de kaarten in de hand alleen worden gezien door de speler die ze vasthoudt. Op de stapel liggen de kaarten dicht, zodat niemand ze kan zien, en op tafel of elders liggen de kaarten open en zijn ze voor iedereen zichtbaar.
De kaarten in de hand kunnen worden gespeeld. De stapel en de aflegstapel zijn in sommige kaartspelen gemeenschappelijk, en in andere per speler.
Standaard kaartspel
Er bestaat een standaard spel kaarten dat voor allerlei verschillende kaartspelen wordt gebruikt. Dit bestaat uit vier kleuren of suites van elk 13 kaarten, dus 52 kaarten in totaal, waaraan twee of drie jokers zijn toegevoegd.
De kleuren zijn:
- schoppen (♠)
- harten (♥)
- klaveren (♣)
- ruiten (♦)
De schoppen en de klaveren zijn doorgaans in zwart afgebeeld en de harten en de ruiten in rood; ze worden echter als vier verschillende kleuren beschouwd. Elke suite kent:
- een 2 tot en met een 10,
- een boer (of "zot"),
- een vrouw (of "dame"),
- een heer (of "koning"),
- een aas.
Bij jasspelen, zoals klaverjassen heet de troefboer wel jas en de troefnegen de nel.
Van het standaard kaartspel bestaan ook talloze getrukeerde varianten zoals het Svengali kaartspel en het Stripper kaartspel.
Producenten
Speelkaarten bestaan in allerlei maten. Veelgebruikt zijn het Europese bridge-formaat (56 mm x 88 mm) en het Amerikaanse poker-formaat (62 mm x 88 mm). Bekende merken zijn de Amerikaanse Bicycle, Tally Ho's en Bee's. Deze kaarten worden frequent door goochelaars gebruikt omwille van hun standaardopdruk. Hierdoor vallen speciaal getrukeerde kaarten niet op indien ze in een spel gewone speelkaarten van dezelfde opdruk zitten. Een grote Europese producent van allerlei soorten speelkaarten is Cartamundi.
Literatuur
Peters van Berkel, N. / B.C.T. Haleber: De speelkaart. Zes eeuwen des duivels prentenboek (1982).