Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Grote posthorenslak
| Posthorenslak | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 De (grote) posthorenslak (Planorbarius corneus). | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Planorbarius corneus Linnaeus, 1758 |
De posthorenslak oftewel grote posthorenslak oftewel Planorbarius corneus is een in het zoete water levende longslak uit de familie van de schijfhorens (Planorbidae). In Europa is de posthorenslak de grootste soort uit deze familie. De naam wordt abusievelijk ook wel als posthoorn gespeld. De Nederlandse naam is afgeleid van de vorm van het huisje, dat sterk lijkt op een posthoorn, een blaasinstrument.
Beschrijving
Schelpkenmerken
De posthorenslak heeft een afgeplatte ronde schelp met vijf regelmatige windingen. De opening van het huisje is niervormig en de kleur kan roodbruin, roze of olijfgroen zijn maar door aanslag en algengroei ziet deze slak er soms uit als een kruipende plant.
Afmetingen van de schelp
- diameter: maximaal c.a. 35 millimeter.
Dier
Het lichaam is zeer donkergrijs, en de voet is vrij plat en aan de achterzijde spits. De twee tasters zijn vrij lang, rond en dun en steken meer naar voren (Gittenberger et al., 1998). Hoewel schelpen altijd afgebeeld worden alsof het om een rechtsgewonden soort gaat (dus afgebeeld met de mondopening aan de rechterkant), blijkt uit de anatomie dat alle schijfhorens, dus ook de posthorenslak, linksgewonden zijn.
Ademhaling
De posthorenslak heeft longen, maar kan daarnaast ook zuurstof uit het water opnemen. Het bloed bevat een op hemoglobine gelijkende stof en is daardoor rood van kleur. Het lichaam van de posthorenslak kleurt hierdoor roze in warm en zuurstofrijk water. Door de op hemoglobine gelijkende stof kan de posthorenslak leven in minder zuurstofrijk of in diepere wateren dan andere zoetwater longslakken die deze stof niet hebben zoals de Poelslak. Toch moet er af en toe aan het wateroppervlak geademd worden, waarbij de ademopening wordt gebruikt, die eruit ziet als een rond gat dat kleiner en groter wordt.
Voortplanting
Deze soort is zoals bijna alle slakken tweeslachtig maar kan zichzelf niet bevruchten. Nadat er gepaard is kunnen meerdere keren eitjes worden afgezet. Deze zitten in een geleiachtig, plat en doorzichtig eipakket, dat pannekoekachtig van vorm is. De eitjes worden tegen waterplanten of onder drijvende bladeren afgezet.
Habitat en levenswijze
In zowel stilstaande als langzaam stromende wateren kan de posthorenslak worden aangetroffen, maar alleen in plantenrijke omgevingen. Het voedsel bestaat uit algen en rottend, organisch materiaal (detritus) dat op de bodem ligt.
Areaal
De posthorenslak komt in het grootste deel van Europa voor en is in Nederland en België een betrekkelijk algemene verschijning.
Fossiel voorkomen
De posthorenslak komt in het hele Pleistoceen tijdens interglacialen en in het Holoceen voor. In Nederland is deze soort bekend uit verschillende interglacialen vanaf het Tiglien tot en met het Eemien.
Zie ook
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Gittenberger, E., Janssen, A.W., Kuijper, W.J., Kuiper, J.G.J., Meijer, T., Velde, G. van der & Vries, J.N. de (1998) De Nederlandse zoetwatermollusken. Recente en fossiele weekdieren uit zoet en brak water Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden, 288 pp.
Vrije mediabestanden over Planorbarius corneus op Wikimedia Commons
| Europese Planorbidae |  |
|---|
|
Anisus:
leucostoma ·
septemgyratus ·
spirorbis ·
vortex ·
vorticulus
|