Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Pieter Saenredam
| Pieter Saenredam | ||
| Jacob van Campen. Portret van Saenredam. 1628. | ||
| Jacob van Campen. Portret van Saenredam. 1628. | ||
| Persoonsgegevens | ||
| Volledige naam | Pieter Jansz. Saenredam | |
| Geboren | 9 juni 1597 | |
| Overleden | begraven 31 mei 1665 | |
| Beroep(en) | Schilder, tekenaar, prentmaker | |
| Oriënterende gegevens | ||
| Bekende werken | Interieur van de Sint-Bavokerk in Haarlem (1648), Het oude stadhuis te Amsterdam (1657), De Mariaplaats met de Mariakerk in Utrecht (1663) | |
 Informatie over Pieter Saenredam bij het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
| ||
Pieter Jansz. Saenredam (Assendelft, 9 juni 1597 - Haarlem, begraven 31 mei 1665) was een Hollands kunstschilder, tekenaar en prentmaker, die vooral bekend werd door zijn stadsgezichten en verfijnde tekeningen en schilderijen van het interieur van kerken, waarin het lijnperspectief prachtig tot uiting komt. Hij was de eerste kunstschilder die bestaande kerkinterieurs tot onderwerp nam.
Leven en werk
Saenredam was zoon van de Asseldelftse graveur en cartograaf Jan Saenredam. Tot zijn elfde woonde hij in op de Kerkbuurt, naast het dorpsschool, de kerk en het stadhuis.[1] Nadat zijn vader was gestorven, verhuisde de familie in 1608 naar Haarlem. Saenredam, een kleine, gebochelde man, was een zeer teruggetrokken persoon. Zijn leven lang was hij bevriend met de Hollandse schilder-architect Jacob van Campen, die zijn mede-leerling was geweest toen ze beiden les kregen van de schilder Frans de Grebber.
In zijn werk verwijderde hij zich van het speelse maniërisme en stortte zich op heel precieze weergave van architectonische objecten: gebouwen en interieurs, met alle lijnen en belangrijke details. Voor het perspectivistisch effect maakte hij gebruik van de lijnen van de pilaren en bogen, en wanneer hij schilderde vanuit een laag standpunt buitte hij de lijnen van de vloertegels uit. De resultaten van zijn uiterst nauwkeurige werk zijn niet zoals men zou verwachten koude, mechanische perspectiefstudies, integendeel, ze stralen warmte, sfeergevoel, ruimte en een serene rust uit. Voor zijn olieverfschilderijen gebruikte hij sfeerverhogende kleuren en bruin-rood-grijze kleurtinten. Mensen plaatste hij als nietige objectjes in de immense ruimte van de kerkgebouwen.
Werkwijze
De meeste stukken schilderde hij van het interieur van de Grote of Sint Bavokerk in Haarlem, waar hij ook begraven is. Maar hij schilderde ook graag in Utrecht (kerkinterieurs en stadsgezichten) en Amsterdam (onder meer het Oude Raadhuis). Zelf was hij nooit in Rome, maar hij vervaardigde een paar 'Romeinse' tekeningen die hij baseerde op het schetsboek van de schilder Maarten van Heemskerck.
Saenredams werk bestaat voor het grootste deel uit olieverfschilderijen, meest op houten panelen, maar hij maakte ook gebruik van waterverf, inkt en krijt. Meestal werkte hij als volgt: hij begon met een schets op locatie. Die werkte hij uit in zijn atelier met behulp van ontwerp- en constructietekeningen van het gebouw. Soms gaf hij het bouwwerk ietwat andere dimensies om een bepaald effect te verkrijgen. De uitgewerkte tekeningen bewaarde hij tot hij klaar was voor de laatste fase: het overbrengen van wat hij getekend had op houten panelen, waarvoor hij olieverf gebruikte.
Werk
Er zijn in totaal ongeveer vijftig schilderijen van hem bekend. Het Utrechts Archief beheert een collectie tekeningen en prenten van Saenredam.
Werk in openbare collecties (selectie)
- Alte Pinakothek, München
- Frans Hals Museum, Haarlem
- Kelvingrove Art Gallery and Museum, Glasgow
- Koninklijk Museum van de Schone Kunsten, Brussel
- Louvre, Parijs
- Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam[2]
- National Gallery, Londen
- National Gallery of Scotland, Edinburgh
- Rijksmuseum Amsterdam[3]
- Rijksmuseum Twenthe, Enschede
- Stedelijk Museum Alkmaar
- Worcester Art Museum, Worcester, Massachusetts
- Museum Catharijneconvent, Utrecht
Zie ook
| Bronnen, noten en/of referenties
|
Vrije mediabestanden over Pieter Jansz. Saenredam op Wikimedia Commons