Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Bruinsteen
| Mangaandioxide | ||
| Algemeen | ||
| Molecuulformule (uitleg) |
MnO2 | |
| Andere namen | bruinsteen, pyrolusiet | |
| Molmassa | 86,94 g/mol | |
| CAS-nummer | 1313-13-9 | |
| EG-nummer | 215-202-6 | |
| Beschrijving | zwartbruin poeder met metaalglans | |
| Vergelijkbaar met | Mangaanoxide | |
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||
| Bestand:Hazard X.svg'Xn', schadelijk | ||
| Gevaren (H) en voorzorgen (P) | H-zinnen: R20/22 P-zinnen: S25 | |
| Fysische eigenschappen | ||
| Aggregatietoestand | vast | |
| Kleur | zwartbruin | |
| Dichtheid | 5,026 g/cm³ | |
| Onoplosbaar in | water | |
| Thermodynamische eigenschappen | ||
| ΔfH |
-520,9 kJ/mol | |
| S |
53,1 J/mol·K | |
| Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar) | ||
Mangaandioxide oftewel MnO2 (triviale naamgeving : bruinsteen) is het oxide van mangaan, dat in de aardkorst veel voorkomt onder de vorm van het mineraal pyrolusiet.
Het wordt onder andere gebruikt als kathodemateriaal in batterijen en als toeslagmateriaal in klei om harde, niet-poreuze bakstenen te maken, die vaak worden gebruikt om in de fundering van een bakstenen huis onderaan de muren een laag te leggen waardoor geen vocht uit de grond in de muur kan optrekken. Gecoat op een titanium anode kan het gebruikt worden als bescherming tegen oxideren..
Het is een grijs, bruin of zwart mineraal in brokken of poeder, onoplosbaar in water en weinig giftig maar ook niet geheel onschadelijk (de LD50 bij ratten bedraagt ongeveer 3,5 g/kilogram).
Vrije mediabestanden over MnO2 op Wikimedia Commons