Gesel

Gesel is een term voor een zweep-achtig instrument dat meerdere staarten telt en dus doorgaans voor een zware lijfstraf geschikt is.

Geselkat duidt specifiek op een kat met negen staarten, zoals in de scheepvaart en strafkolonies werd gebruikt op de blote huid, of op enig vergelijkbaar model met meer of minder of onbepaald aantal staarten, eventueel in andere materialen, zoals de martinet of de moderne SM-flogger. Van touw gemaakt hebben de staarten vaak knopen voor een nog intenser (pijnlijker) effect.

De Russische knoet (een woord met homofonen) werd gebruikt voor de zwaarste, soms dodelijke geselingen in de tsarentijd. In de middeleeuwen waren er ook leden van bepaalde broederschappen die biddend, zingend en zich openlijk geselend rondtrokken. Naast geselaars werden dezen ook geselbroeders of geselmonikken genoemd.

Een geselkat.

Overdrachtelijk

Als metonymie duidt gesel op iets wat behoorlijk veel 'pijnlijke' schade toebrengt, zoals een epidemie aan de volksgezondheid, of op een persoon die zulks bewust doet, zoals plunderaars, onderdrukkers of veroveraars, of andere rampen of plagen.

Gesel Gods stelt zo'n gesel voor als een straf door de hand Gods voor de zondigheid van het getroffen volk (Vikingen, Atilla de Hun...)

Dezelfde beeldspraak blijft gangbaar met diverse specifieke benamingen voor zware druk, 'de grote middelen'

Betekenissen van geselen

Het werkwoord "geselen" kan verwijzen naar :

• Met een gesel slaan, kastijden (ook : geseling, al-of-niet aan een geselpaal vastgebonden).
• Vinnig hekelen (ook : geseling).
• Inzake landbouw : Pas geoogste schoven van graan op een blok slaan om er vlug het zaad uit te halen.

Biologie

In de biologie wordt met een gesel, of flagel, een zweepachtig organel van een bacterie of een zaadcel bedoeld.

  Vrije mediabestanden over Flagellation op Wikimedia Commons

  Vrije mediabestanden over Wipes op Wikimedia Commons