Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Watervlooien
| Watervlooien | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Een watervlo (Iliocryptus sp sordidus), familie Macrothricidae. | |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Orde | |||||||||
| Cladocera Latreille, 1829 |
Watervlooien oftewel Cladocera zijn een orde van kleine kreeftachtigen uit de klasse van de blad- of kieuwpootkreeftjes (Branchiopoda).
Levenswijze en voortplanting
Watervlooien zwemmen met behulp van roeipoten schokkerig door het water. Ze worden tot het zoöplankton gerekend. Sommige soorten komen zo massaal voor dat het water ter plaatse een rode kleur krijgt. Watervlooien komen in allerlei watertypen voor en voeden zich door het water te filteren en het daarin voorkomende voedsel te consumeren. Er zijn soorten die ander zoöplankton eten.
Watervlooien planten zich het grootste deel van het jaar ongeslachtelijk voor. Het gaat dan steeds om vrouwelijke exemplaren. Wanneer de omstandigheden ongunstig worden, worden er pas mannetjes gemaakt. De bevruchtte eitjes bevinden zich in een beschermend stevig omhulsel, het zogenoemde ephippium. Het ephippium is in feite een deel van het uitwendig skelet van de watervlo dat overblijft na de dood van het ouderdier. In het ephippium kunnen de eitjes slechte omstandigheden, bv het winterseizoen, overleven.
Ecologische betekenis
- Watervlooien zijn een belangrijke voedselbron voor de meeste jonge soorten vis, en soms ook voor volwassen exemplaren. Hiernaast zijn ze een onmisbare voedselbron voor veel salamanders en met name de larven, libellen- en jufferlarven et cetera.
- Daarnaast zijn ze belangrijk bij het helder houden van water; ze eten grote hoeveelheden algen en hebben daarmee een functie bij het voorkomen van algenbloei in eutrofe situaties.
- Bovendien zijn ze een indicatorsoort; wanneer blauwalgen opduiken, kunnen watervlooien sterven door het vergif dat de blauwalgen uitscheiden. Als het er te veel zijn, en de vergiftiging zich verder verspreid in de voedselketen, kunnen er ook slachtoffers vallen onder vissen en vogels. Verder kunnen ze gebruikt worden als indicator voor het zuurstofgehalte in het water. Wanneer het water zuurstofarmer wordt, zal de watervlo rood kleuren (aanmaken van extra hemoglobine in combinatie met hun open bloedsomloop). Bij normale hoeveelheid zuurstof zijn watervlooien kleurloos.
Toepassing in de paleontologie
Ephippiums zijn zo bestendig tegen uitwendige invloeden dat zij kunnen fossiliseren. De meeste watervlosoorten zijn ook aan hun ephippium goed herkenbaar. Omdat veel soorten specifieke milieueisen hebben zijn fossiele resten van watervlooien (niet alleen ephippiums) zeer bruikbaar voor het reconstrueren van het paleomilieu van aardlagen. Dit wordt vooral gedaan aan lacustriene afzettingen uit het Holoceen en het Laat Pleistoceen.
Taxonomie
De Cladocera worden onderverdeeld in tien families, verpreid over vier infraorden:[1]
- Infraorde Ctenopoda Sars, 1865
- Familie Holopediidae Sars, 1865
- Familie Sididae Baird, 1850
- Infraorde Anomopoda Stebbing, 1902
- Familie Bosminidae Baird, 1845
- Familie Chydoridae Stebbing, 1902
- Familie Daphniidae Straus, 1820
- Familie Macrothricidae Norman & Brady, 1867
- Infraorde Onychopoda Sars, 1865
- Familie Cercopagididae Mordukhai-Boltovskoi, 1968
- Familie Podonidae Mordukhai-Boltovskoi, 1968
- Familie Polyphemidae Baird, 1845
- Infraorde Haplopoda Sars, 1865
- Familie Leptodoridae Lilljeborg, 1900
Externe links
- º Joel W. Martin & George E. Davis, (2001). An Updated Classification of the Recent Crustacea. Natural History Museum of Los Angeles County. pp. 132.
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Cladocera op Wikimedia Commons.