Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Breekplaat
Een breekplaat is een eenmalig te gebruiken overdrukbeveiliging, die een systeem beschermt tegen overdruk of mogelijk schadelijk vacuüm.
In processen waar drukken voorkomen, is drukbeveiliging essentieel. Breekplaten zijn hierbij onmisbaar. Ze vormen een extra bescherming bij het gebruik van veiligheidskleppen. Soms zijn ze zelfs een geschikt alternatief voor afsluiters.
Een breekplaat wordt ingezet om bij een vooraf ingestelde druk, in een gesloten systeem, een drukontlastingsopening te creëren en wel direct als dit nodig is. Zo wordt een systeem beschermd tegen ongewenste overdrukken. De breekplaat wordt geïnstalleerd in een speciale houder.
Functies
Een breekplaat is een veiligheidsinstrument en heeft een primaire of secundaire veiligheidsfunctie.
- Primaire functie: breekplaat biedt beveiliging op over-/onderdruk
- Secundaire functie: breekplaat is aanvulling op veiligheidsafsluiter
Belangrijke parameters voor keuze breekplaat zijn:
- veilige werking
- prijsstelling
- gebruiksgemak
- procesmedium (vaste stoffen, gas, vloeistof of een mix)
- ontwerpdruk van het vat of de leiding
- werkdruk (nadert deze de ontwerpdruk)
- kan er vacuüm optreden?
- temperatuur
- vereiste materiaal
- fragmentatie wel of niet toegestaan?
- diameter
- Kr-waarde (weerstand bij full flow)
- aantal procespulsaties?
- certificering (“third party witness” nodig?)
Voor deze procesvariabelen zijn verschillende typen breekplaten op de markt, zoals de forward acting-, de reverse acting- en composiet-breekplaat.
Breekplaten en veiligheidsafsluiters
Een breekplaat wordt vaak geplaatst tussen een veiligheidsafsluiter en het proces (onder de veiligheidsafsluiter). Dit is wenselijk als er absoluut geen lekkage mag zijn of het proces bepaalde materialen, zoals Hasteloy, vraagt. Een breekplaat biedt in deze situaties een voordelige oplossing, omdat de veiligheidsafsluiter in goedkoper materiaal kan worden uitgevoerd.
Forward acting
Forward acting-breekplaten zijn breed inzetbaar en geschikt voor lage, midden- en hoge drukken. Vooral voor hogere drukken, vanaf 50-60 bar zijn de forward acting-breekplaten ideaal. Aandachtspunt bij dit type breekplaten is de verhouding tussen toegestane werkdruk en ontwerpdruk. Deze is laag door toleranties en door het feit dat de werkdruk slechts 70 tot 85% van de setdruk (breekplaat) mag bedragen.
Reverse acting-breekplaten
Reverse acting-breekplaten kenmerken zich door het omklappen (buckling) van de breekplaat, waarbij door het momentum de breekplaat openscheurt. Deze breekplaten worden in procescondities op druk belast en kunnen daardoor beter tegen drukpulsatie. Bovendien is de verhouding tussen werkdruk en ontwerpdruk aanmerkelijk hoger dan bij de forward acting-breekplaat. De toegepaste werkdruk is ongeveer 90-95% van de setdruk (breekplaat).
Composiet-breekplaten
Composiet-breekplaten zijn uitermate geschikt voor lage drukken of speciale toepassingen. Door het gebruik van verschillende materialen functioneren deze breekplaten ook bij zeer lage drukken. Er zijn zelfs breekplaten die in beide richtingen een setdruk hebben, zodat ze bescherming bieden op over- en onderdruk.
Breekplaathouders
De houder en breekplaat worden exact op elkaar afgestemd. De “safety device” die door de combinatie houder-breekplaat ontstaat, wordt door de fabrikanten uitgebreid getest en certificeerd.
Er zijn twee soorten houders:
- pre-torqued houder: klemkracht voor de breekplaat geleverd door de houder.
- non pre-torqued houder: klemkracht voor de breekplaat wordt geleverd door de flensverbinding.
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Rupture discs op Wikimedia Commons.