Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Bevoegdheid

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Bevoegd)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Bevoegdheid is het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten, al dan niet in naam van een andere natuurlijke persoon of een rechtspersoon. Wie deze toestemming niet heeft is onbevoegd. Als hij of zij toch de handeling verricht, dan staan daar sancties op.

Publiekrecht

Wanneer men bij bevoegdheid spreekt van de bevoegdheid tot het verrichten van een handeling die normaal gesproken verboden is, zal men een vergunning nodig hebben, afgegeven door een (eveneens bevoegde) autoriteit. Aan deze permissie kan men, naast de betaling van de vereiste leges, voorwaarden verbinden. Men kan hierbij denken aan het bezitten van een rijbewijs waarmee men bevoegd wordt tot het besturen van een motorrijtuig, of het bezit van een vergunning waarmee men bevoegd wordt een medische praktijk te beoefenen. Het onbevoegd verrichten van de handeling kan leiden tot strafrechtelijke, bestuursrechtelijke en tichtrechtelijke sancties. Bovendien kan men civielrechtelijk door eventuele benadeelden worden aangesproken omdat de handeling onrechtmatig was.

Rechterlijke bevoegdheid

Binnen het (proces)recht en arbitrage spreekt men bij rechterlijke bevoegdheid ook wel van competentie. Hier bestaan in ieder land wetten voor, zoals de Nederlandse Wet op de rechterlijke organisatie. Doel van het afbakenen van de bevoegdheden is het verkrijgen van duidelijkheid voor de procespartijen, het voorkomen van willekeur, en het voorkomen van competentiestrijd tussen rechterlijke colleges. Meestal is de sanctie voor het aanbrengen van een zaak bij een onbevoegde rechter dat deze rechter zichzelf onbevoegd en de partijen niet-ontvankelijk verklaart. De partijen zullen dan bij de juiste rechter de zaak moeten aanbrengen.

Met name bij grote internationale zaken kan alsnog competentiestrijd ontstaan. Het internationaal privaatrecht is multi-interpretabel en iedere partij brengt uiteraard een zaak liever in eigen land aan. Om deze onzekerheid weg te nemen bevat transactiedocumentatie in internationale zaken altijd een clausule waarin een bevoegde rechter wordt aangewezen.

Vertegenwoordiging

Wanneer men spreekt over bevoegdheid in het kader van vertegenwoordiging, kan deze bevoegdheid uit de wet voortvloeien of uit een volmacht. Zo is in de wet vastgelegd dat een rechtspersoon wordt vertegenwoordigd door haar bestuurders, en een minderjarige door zijn voogd. Bij rechtspersonen spreekt men ook wel van tekeningsbevoegdheid. Vaak bevatten statuten een bepaling dat slechts de handtekeningen van twee bestuurders een geldige vertegenwoordiging vormen, zodat een extra controle wordt ingebouwd. Ook buiten de bestuurders kunnen werknemers tot bepaalde handelingen bevoegd worden, deze volmachten moeten dan worden ingeschreven in het handelsregister, zodat derden kunnen nakijken of een persoon ook wel echt handelingsbevoegd is. De conseqiuenties van onbevoegde vertegenwoordiging kunnen zijn dat de rechtshandeling wordt teruggedraaid of vernietigd. In sommige gevallen (bijvoorbeeld als de handeling bekrachtigd is of als derden er te goeder trouw naar gehandeld hebben) zal de handeling toch in stand blijven. Een onbevoegde vertegenwoordiger loopt in elk geval het risico door een benadeelde partij te worden aangesproken.