Amsterdamse gelede wagens 8G

Amsterdamse gelede wagens 8G
Aantal	55
Nummering	725-779
Type	Dubbelgeleed (8-assig)
Fabrikant	Linke-Hofmann-Busch
Indienststelling	1974-1975
Dienstgewicht	30,2 t
Totale lengte	24,3 m
Breedte	2,30 m
Hoogte BS	3,20 m
Vloerhoogte	0,89 m
Aantal zitplaatsen	64
Aantal staanplaatsen	95
Maximum snelheid	50 km/h
Vermogen	4 x 53 = 212 kW

Na de 160 trams geleverd door Beijnes en Werkspoor werden in 1974-1975 weer 55 dubbelgelede wagens aangeschaft. Omdat de Werkspoorfabrieken in Utrecht gesloten waren, moest een andere leverancier worden gezocht. Dit werd Linke-Hofmann-Busch uit Salzgitter. De 725-779 hadden een geheel nieuw ontwerp met diverse nieuwe technische ontwikkelingen en waren afgeleid van een proefrijtuig voor Boekarest en de enkel gelede serie 6951-6955 uit Braunschweig. Ook werden zij in de inmiddels ingevoerde gele huisstijlkleur afgeleverd. Deze serie werd door veel technische problemen geplaagd. Omdat het gebruikte staal van mindere kwaliteit was dan dat van hun voorgangers (met name bij de wagens 750-761) hebben deze trams minder lang dienst gedaan. Reeds in 1991 werden de 733, 742 en 749 gesloopt, gevolgd in 1992 door de 750 en in 1994 door de 726, 728, 729, 731, 738, 758-761 en 763. Vanaf 1996 volgden meer wagens (zie overzicht afvoer).

Bij aflevering waren de trams geel-bruin geschilderd en voorzien van kaartverkoopautomaten op het achterbalkon. Ook nieuw was de deurbediening door middel van lucht in een compressor in de middenbak, wat de wagens de bijnaam "luchtwagens" ook wel "zuchtwagens" genoemd. De midden- en achterdeur waren dubbel uitgevoerd. De overige deuren waren enkel uitgevoerd.Nieuw was ook de pantograaf met dubbel sleepstuk waarvoor het gehele bovenleidingnet moest worden aangepast.

De eerste wagens kwamen op 19 september 1974 vanuit de Remise Lekstraat in dienst op lijn 25. Daarna volgden de lijnen 4, 9, 7 en 3. Vanaf 1975 volgden de lijnen vanuit de Remise Havenstraat, dit omdat de 750-774 als telwagens waren ingericht.

Grote problemen ontstonden in de warme zomer van 1975 met de ventilatie. In de bestuurderscabine met grote glaspartijen was geen enkel ventilatieraampje en kwam het voor dat bestuurders door de hitte werden bevangen. Met spoed werden toen alsnog ventilatieraampjes ingebouwd maar desondanks bleven het broeikassen vergeleken met de oudere gelede wagens en werden ze bij grote hitte zo min mogelijk ingezet.

Bij hun eerste kleine revisie kregen de wagens een verhoogd dashboard. De 731 kreeg als proef een zwenk zwaaimiddendeur zoals later bij de 9 en 10 G wagens zou worden toegepast.

In oktober 1977 werd het traject door de Roetersstraat weer in gebruik genomen door de lijnen 6 en 7. Op de eerste dag werden op lijn 7 enkele 8G-wagens ingezet, die echter onmiddellijk vast liepen op de hoge en bolle bruggen. Daarna werden er geen 8G-wagens meer op deze lijnen ingezet. Een paar jaar later werden de geledingen aangepast en konden ze weer op de lijnen 6 en 7 worden ingezet.

In de jaren tachtig en negentig werden diverse trams beschilderd als 'thematrams'. Ook werden diverse trams beplakt als 'reclametrams'. Vanaf de jaren negentig kregen de nog gele trams rode deuren.

In 1992 werden de 726, 728, 729, 731, 732, 738, 743 en de 747 opgeslagen in de busgarage Oost en zouden uitgezonderd de 732 niet meer terug keren in de dienst.

Na een grote proefrevisie aan de 734 werd besloten de wagens geen grote revisie meer te geven en vervroegd af te voeren.

Daar de komst van nieuw materieel nog even op zich liet wachten werd in de tweede helft van de jaren negentig besloten om de nog resterende wagens een levensduurverlengende opknapbeurt te geven en werd er, behalve in de 769 en 774, ook nog een conducteursplaats ingebouwd net voor de achterste deur. De 774 ruilde later nog de achterbak met die van de 725 die voor sloop werd afgevoerd. Daarna reed de 769 nog als enige eenmanwagen vanuit remise Havenstraat.

Vervanging oude gelede wagens

Rond het jaar 2000 kwam ook de vervanging van de andere oude gelede wagens aan de orde. Van de serie 725-779 waren al een aantal exemplaren wegens schade afgevoerd, terwijl de rest van deze serie op zijn eind liep. Ook de Beijnes- en Werkspoor-trams die veel degelijker waren, waren inmiddels ruim dertig tot ruim veertig jaar oud.

Ter vervanging van de oude gelede wagens werden 155 nieuwe Combino-trams aangeschaft. Zij werden afgeleverd in 2002-2004. Alhoewel het de bedoeling was dat de 8G-wagens als eerste alle zouden worden afgevoerd werden deze plannen doorkruist door eerst de slechtste exemplaren en aanrijdingsslachtoffers af te voeren, ook van de series 602-724, en de beste wagens 725-779 nog in dienst te houden.

In 2003 was er sprake van dat de laatste tien wagens: de 746, 755, 756, 757, 764, 766, 772, 773, 775, 776 zouden worden verkocht aan Brasov in Roemenië. Dit ging echter niet door vanwege de hoge transportkosten.

Als laatste vijf reden nog de 764, 772, 773, 775 en de 776.

Uiteindelijk werd begin 2003 na 29 jaar afscheid genomen van deze Amsterdamse trams. Als laatste reden eind maart 2003 de 773 en 776 in de dienst. Twee exemplaren bleven als museumtrams in Amsterdam bewaard: de 734 (als enige nog een grote revisie gehad) en 776. Deze zijn niet inzetbaar omdat ze staan opgeslagen in een loods in Amsterdam-Noord.

De 767 die als enige 8G-wagen nog in de nieuwe wit-blauwe kleur was geschilderd ging een tweede leven tegemoet als gehandicaptentram t.b.v. rondritten voor het rode kruis. De wagen werd vernummerd in 3001 en rood-wit geschilderd en voorzien van voorzieningen voor gehandicapten (o.a. een lift). De wagen staat gestald in de Hoofdwerkplaats in Diemen en is als enige 8G-wagen nog rijvaardig.

Afvoer

Jaar	Wagens
1991	733, 742, 749
1992	750
1994	726, 728, 729, 731, 738, 758-761, 763
1996	743, 747
1997	730
1998	737
2000	725, 735, 739
2002	727, 732, 734, 736, 740-741, 744-745, 748, 751-753, 756, 762, 765, 768-771, 774, 777-779
2003	746, 755, 757, 764, 766, 767, 772, 773, 775, 776