Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Koninklijke Bibliotheek (Nederland)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.
rel=nofollow

De Koninklijke Bibliotheek (afgekort: KB) is Nederlands nationale bibliotheek in Den Haag, opgericht in 1798. De bibliotheek ontving haar huidige naam in 1806 van Koning Lodewijk Napoleon. De instelling is sinds 1993 een zelfstandig bestuursorgaan, gefinancierd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Sinds 1 juni 2009 is Bas Savenije algemeen directeur; hij nam die functie over van waarnemend directeur Martin Bossenbroek.

Taken

De Koninklijke Bibliotheek heeft als doelstelling iedereen toegang te geven tot kennis en cultuur van het heden en verleden van Nederland. De Koninklijke Bibliotheek levert hoogwaardige diensten voor onderzoek, studie en cultuurbeleving. In de collectie van de Koninklijke Bibliotheek staan de geesteswetenschappen centraal, met het accent op Nederlandse geschiedenis, taal en cultuur.

De Koninklijke Bibliotheek fungeert als kenniscentrum voor wetenschappelijke informatievoorziening. In principe worden alle Nederlandse publicaties in de KB-collecties opgenomen. Dit is het Depot van Nederlands publicaties. Sinds 1974 beheert de KB met dit depot een onderdeel van het Nederlands cultureel erfgoed. Niet alleen boeken en tijdschriften, maar ook kranten, rapporten, proefschriften, stripboeken en overheidspublicaties vinden hun weg naar dit Depot. Ook digitale publicaties worden opgenomen. Deze productie wordt opgenomen in de Nederlandse Bibliografie.

In tegenstelling tot andere nationale bibliotheken kent de KB hierbij een vrijwillig depot; uitgevers mogen zelf bepalen of zij publicaties aan de KB schenken. In andere landen is deze depotfunctie van nationale bibliotheken verplicht. De KB is een van de grootste deelnemers aan de NCC, de Nederlandse Centrale Catalogus, en het GGC, het daarmee verbonden Gemeenschappelijk Geautomatiseerd Catalogussysteem. In de periode 2000-2003 ontwikkelde de bibliotheek met een speciale subsidie van 7 miljoen euro het digitale archief van Het Geheugen van Nederland.

Collectie

Anno 2006 bevinden zich in de KB 3,5 miljoen stuks bibliotheekmateriaal, waarvan 2,5 miljoen boeken. Dat komt overeen met ruim 68 kilometer plankruimte, waarvan 49 km voor boeken. De collectie beslaat vrijwel de gehele Nederlandse letterkunde, van grote aantallen middeleeuwse handschriften tot en met de meest recente publicaties. Tot de topstukken behoort bijvoorbeeld het in 2007 verworven Gruuthuse-handschrift.

Onderzoek

De afdeling Research & Development van de KB houdt zich bezig met internationaal vooraanstaand onderzoek op het gebied van digitale technologie en duurzaam behoud en toegankelijkheid van zowel papieren als digitaal erfgoed. Projecten zijn het eerder genoemde Het Geheugen van Nederland, het digitaliseringsproject Staten-Generaal Digitaal en het structureel onderzoek naar digitale duurzaamheid. Als een van de weinige instituten heeft de KB een operationeel depot - het e-Depot - waarin digitale publicaties duurzaam kunnen worden bewaard.

Huisvesting

Van 1819 tot 1982 was de Koninklijke Bibliotheek gevestigd in het huis "Huguetan" aan het Lange Voorhout in Den Haag. Sinds 1982 is de bibliotheek gehuisvest in een modern pand aan het Prins Willem Alexanderhof in Den Haag, naast het station Den Haag Centraal. Het gebouw staat naast het Nationaal Archief en niet ver van het Letterkundig Museum en het Kinderboekenmuseum. Op de eerste verdieping van een speciaal ontwikkeld verbindingsgebied tussen de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief presenteren beide instellingen samen een semi-permanente en steeds in samenstelling veranderende tentoonstelling met topstukken uit de Nederlandse geschiedenis onder de naam De Verdieping van Nederland. Bij de Koninklijke Bibliotheek is ook het project voor The European Library ondergebracht. Ook o.a. het Huygens Instituut, Europeana, het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, het Nederlands Muziek Instituut en het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie zijn hier gehuisvest.

STCN

De Short-Title Catalogue, Netherlands (STCN) is een dienst van de KB. Het betreft een database van de Nederlandse retrospectieve bibliografie tot 1800. De database bevat beschrijvingen van alle boeken die tot en met het jaar 1800 zijn verschenen binnen de landsgrenzen van het huidige Nederland en van alle boeken die buiten Nederland in de Nederlandse taal zijn gepubliceerd. De STCN wordt gemaakt op basis van de collecties van bibliotheken in en buiten Nederland. De omvang van het bestand is 170.000 titels in 420.000 exemplaren (mei 2008). Het project zal medio 2009 voltooid zijn. De database zal dan bijna 200.000 titels bevatten in ongeveer 500.000 exemplaren. Opgenomen dan wel in bewerking zijn de volgende collecties:

  • Alkmaar, Regionaal Archief (in bewerking)
  • Amsterdam, Universiteitsbibliotheek (tot 1700 geheel verwerkt, 18e eeuw in bewerking)
  • Amsterdam, Bibliotheek van de Vrije Universiteit (bijna geheel verwerkt)
  • Amsterdam, Bibliotheca Philosophica Hermetica (in bewerking)
  • Amsterdam, Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (in bewerking)
  • Delft, Universiteitsbibliotheek (geheel verwerkt)
  • Den Haag, Gemeente-archief (geheel verwerkt)
  • Den Haag, Koninklijke Bibliotheek (geheel verwerkt)
  • Den Haag, Nederlands Muziek Instituut (in bewerking)
  • Den Haag, Museum Meermanno (grotendeels verwerkt)
  • Deventer, Athenaeumbibliotheek (in bewerking)
  • Gouda, Streekarchief Midden-Holland (in bewerking)
  • Groningen, Universiteitsbibliotheek (in bewerking)
  • Haarlem, Museum Enschedé (in bewerking)
  • Haarlem, Stadsbibliotheek (in bewerking)
  • Leeuwarden, Tresoar (in bewerking)
  • Leiden, Universiteitsbibliotheek (tot 1700 geheel verwerkt, 18e eeuw in bewerking)
  • Londen, British Library (tot 1700 geheel verwerkt, 18e eeuw in bewerking)
  • Londen, University of London, Elsevier-collectie (geheel verwerkt)
  • Middelburg, Zeeuwse Bibliotheek (in bewerking)
  • Nijmegen, Universiteitsbibliotheek (in bewerking)
  • Rome, Koninklijk Nederlands Instituut (in bewerking)
  • Rotterdam, Gemeentebibliotheek (in bewerking)
  • Utrecht, Universiteitsbibliotheek (geheel verwerkt)

Literatuur

  • P.W. Klein & M.A.V. Klein-Meijer: De wereld van de Koninklijke Bibliotheek, 1798-1998. Van statelijke institutie tot culturele onderneming. Amsterdam, Van Oorschot, 1998. ISBN 90-282-0917-4

Externe link