Decamerone

A Tale from the Decameron, olieverfschilderij van John William Waterhouse, 1916

De Decamerone (ondertitel: Prencipe Galeotto) is een verzameling van 100 verhalen die de Italiaanse dichter en geleerde Giovanni Boccaccio schreef in de periode 1348-1353. Dit middeleeuws allegorisch werk wordt als zijn meesterwerk beschouwd en behoort stilistisch tot het mooiste proza uit de Italiaanse literatuur.

De Decamerone bestaat uit 100 novellen, verteld door tien mannen en vrouwen tijdens een tien dagen durende reis, op de vlucht voor de pest die Florence heeft besmet. De Decamerone is een allegorisch werk, berucht om zijn uitbeelding van liederlijke scènes uit het dagelijks leven, en niet in het minst om de pittige humor en spot. Daarnaast is het een opvallend zorgvuldig geconstrueerd boek met alle verhalen passend in een raamvertelling. De titel zelf is een samenstelling van de twee Griekse woorden δέκα Deka ("tien") en ἡμέρα Hemera, ("dag"). Boccaccio betrok vele invloeden bij het schrijven van de Decamerone, en vele schrijvers na hem, zoals Maarten Luther, Geoffrey Chaucer, en John Keats, lieten zich inspireren door de Decamerone.

Achtergrond

De Decamerone werd geschreven tussen 1350 en 1353 en speelt zich dus af tijdens de periode van de Zwarte Dood (of de pest), die Florence trof in 1348. Het 14e-eeuws Italië werd ook geteisterd door hongersnoden en oorlogen die de verspreiding van epidemieën zoals de pest nog in de hand werkten. Het resultaat van dit alles was een aanzienlijke vermindering van beschikbare arbeiders en vaklieden, en daarbij kwam dan nog de ineenstorting van de financiële structuur. De koopmansklasse werd fundamenteel voor de samenleving, en onderhield relaties met de adel en de aristocratie.

Dit is de setting waarin de Decamerone zich afspeelt en Boccaccio beschrijft het leven van degenen die zich van de pest trachten te isoleren, en degenen die hun gewone leven willen leiden ook al was het bestemd om te worden afgebroken door de onvermijdelijke ziekte. De pest had op sociaal, economisch, religieus en politiek gebied een enorme invloed op het toenmalige Europa. Het is tegen deze achtergrond van wanhoop, waanzinnig hedonisme en verandering dat de verhalen van de Decamerone worden verteld. De tien pelgrims die in de Decamerone Florence ontvluchten behoren tot de menigte van burgers die hun huizen in de stad verlaten en zich naar het platteland of naar het buitenland begeven.

Personages

De groep van tien Florentijnse jongeren, bekend als de "Brigata," bestaat uit zeven vrouwen en drie mannen, die elk een allegorische rol vervullen. De vrouwen representeren elk een van de vier belangrijkste deugden (Voorzichtigheid, Rechtvaardigheid, Matigheid en Standvastigheid) of een van de drie theologische deugden (Geloof, Hoop en Liefde). De mannen vertegenwoordigen mogelijk de driedeling van de ziel: Rede, Woede en Lust. De auteur schrijft in de inleiding dat hij de ware namen van de leden van de Brigata achterhoudt, omdat hij niet wil dat ze zich in de toekomst zouden schamen over de verhalen die zullen verteld worden in het boek.

• Pampinea is met haar 27 jaar de oudste van de zeven vrouwelijke vertellers en meteen ook hun leider. In het Italiaans betekent haar naam "la rigogliosa", wat kan worden vertaald als 'de weelderige'. Het was haar voorstel dat de groep zou verhuizen naar het platteland en op haar initiatief werden ook de drie mannen in hun plannen betrokken. In ruil daarvoor werd zij koningin van de eerste dag, degene die als eerste een verhaal mag vertellen.
• Filomena
• Neifile
• Filostrato
• Fiammetta
• Elissa
• Dioneo
• Lauretta
• Emilia
• Panfilo