Olympische medaille

Bij alle wedstrijdonderdelen van de Olympische Spelen worden er na afloop medailles uitgereikt aan de sporters die het best hebben gepresteerd. Er zijn drie verschillende olympische medailles te winnen. De winnaar ontvangt een gouden medaille, wie als tweede is geëindigd een zilveren, en nummer drie een bronzen. Bij een teamsport ontvangen alle teamleden een medaille.

Hetzelfde systeem wordt ook bij veel andere sportevenementen gehanteerd, met name (maar niet uitsluitend) bij kampioenschappen.

Uitreiking

De uitreiking van de olympische medailles verloopt volgens een vast protocol. De medaillewinnaars worden naar een podium geleid, dat uit drie treden bestaat. De middelste, hoogste trede is voor de winnaar van het goud. Links daarvan (vanuit de toeschouwers gezien) is een lagere trede voor het zilver, en rechts de laagste trede voor het brons. De medaillewinnaars krijgen dan door hoogwaardigheidsbekleders elk hun medaille uitgereikt, en vervolgens ook een boeket bloemen.

Aansluitend worden de drie vlaggen gehesen van de landen namens welke de sporters zijn uitgekomen, de vlag van de winnaar van het goud het hoogst. Ondertussen wordt het volkslied van het land van de winnaar van het goud ten gehore gebracht.

Bij gelijk eindigen

Eindigen twee of meer deelnemers precies gelijk, dan ontvangen zij elk de medaille die hoort bij de hoogste van de gedeelde plaatsen. De medailles van de lagere gedeelde plaatsen worden dan niet uitgereikt. Zo kan het voorkomen dat twee deelnemers goud ontvangen, niemand zilver en wel iemand brons, of één iemand goud, twee deelnemers zilver en niemand brons.

In sommige sporten waarbij volgens een afvalsysteem wordt gespeeld wordt - doorgaans voorafgaand aan de grote finale - een kleine finale gehouden om te bepalen wie van de verliezers uit de halve finale het brons krijgt. In andere sporten ontbreekt deze en krijgen beide verliezers uit de halve finale brons. Weer andere sporten, zoals het judo, kennen een herkansing waardoor eerdere afvallers nog kunnen meestrijden om brons.

Medailles per land

De vaak in de media gepubliceerde medailleverdeling - waarbij een teamsportcompetitie als een enkele uitslag wordt geteld - is doorgaans zeer ongelijk over landen verdeeld. Logischerwijze halen grote landen zoals de Verenigde Staten en China veel gouden medailles, terwijl voor kleine landen het behalen van zelfs maar een enkele medaille vaak al een unieke prestatie is.

De medailleverdeling is echter ook van andere factoren dan grootte afhankelijk, zoals de keuze van de sporten die onderdeel uitmaken van de spelen, het aantal verschillende onderdelen per sport, en eventuele staatssteun voor sport. Zo kent de sport zwemmen een groot aantal medailles omdat er niet alleen per afstand, maar ook per zwemslag een aparte wedstrijd is, terwijl bij een teamsport als voetbal slechts een enkel klassement wordt opgemaakt. Bij de Olympische Winterspelen zal men weinig deelnemers uit tropische streken aantreffen. En onder het communistisch regime scoorde het vroegere Oost-Duitsland altijd hoog op veel sportonderdelen.

In Nederland ontvangen topsporters een basisinkomen van de overheid. Nederland behaalt op de Olympische Spelen naar verhouding een vrij groot aantal medailles.