Studentenclub

Een studentenclub is in Vlaanderen een vriendenkring in studentenmilieus. Studentenclubs verzamelen meestal leden naar studierichting of streek van afkomst. Een studentenclub is een studentenvereniging die zich specifiek richt op het sociale aspect, zoals een studentengezelligheidsvereniging, in tegenstelling tot studentenverenigingen als een studentenraad of sportclub zijn. In Nederland wordt een studentenclub wel studentenvereniging genoemd.

Geschiedenis en geografie

De studentenclubs zijn in het Nederlandstalige gebied vooral bekend in Vlaanderen en zijn geschoeid op het Duitse traditionele studentenleven. De eerste clubs in Vlaanderen dateren van het eind van de 19e eeuw (Moeder Kortrijkse Leuven 1884, Nederlandse Studentenkring 1884, Hollandia Lovaniensis 1886, Ons Hageland 1874, de Brugse Club en Moeder Westland). Zoals de naam aangeeft zijn clubs bijna altijd streekgebonden: ze verenigden studenten van een bepaalde regio (vaak colleges) en waren vaak actief in de Vlaamse Ontvoogding.

In de hoogdagen van de studentenclubs waren bijna alle studenten aangesloten bij een of meerdere clubs en bleef er een nauwe samenwerking tussen ex-leden in een later beroepsleven (sociaal netwerk). Sedert de jaren zestig is echter een gestadige afbouw van de invloed en participatie van de studentenclubs te merken. Veel van de tradities leven nog in een of andere vorm bij studie gerelateerde verenigingen (studentenkring).

Werking

De gedoopte en ontgroende volwaardige leden van een studentenclub worden commilitones genoemd. De organisatie van een club is hiërarchisch, ook tussen clubs onderling: aan het hoofd van een club staat een preses of senior en een presidium (Vice-preses, Major Schachtorum, Abactis, Quaestor, Cantor, ... ). Clubs van een provincie worden verenigd in een Gilde. Deze Gilden worden op hun beurt weer overkoepeld door een Senioren Konvent (SK).

Omdat studentenclubs traditioneel niet gemengd waren, is als tegenhanger van het SK in Leuven een Meisjesseniorenkonvent opgericht dat verschillende studentenclubs met uitsluitend vrouwen vertegenwoordigt. Met als eerste vrouwelijke studentenkring ooit: Status Nascendi opgericht door Josee Leen, die wel zelf de functie van Preses niet bekleedde. In tegenstelling tot het SK, hebben clubs uit het MSK geen Gilden. In Vlaamse studentensteden met een recentere studentencultuur wordt deze scheiding niet of slechts zeer gedeeltelijk nageleefd.

In de meeste studentenclubs worden regelmatig cantussen gehouden. Op deze avonden wordt er bier geschonken en worden liederen gezongen uit de codex. Deze "zangavonden" dienen in veel clubs ook om organisatorische zaken te regelen zoals de lintenwissel na de presesverkiezingen.

Uiterlijke kenmerken

Uiterlijke kenmerken van veel studentenclubs zijn pet en lint in de kleuren van de club (wordt door schachten links over de schouder gedragen, ouderejaars dragen die rechts). Traditioneel kan de senior zich onderscheiden door een breed lint met afbeelding van het clubschild te dragen. Dit gebruik veranderde in sommige studentensteden naar het gebruik dat alle presidiumleden een breed lint dragen, onder het clubschild staat dan de functie die het presidiumlid bekleedt. In Leuven is het echter zo gebleven dat enkel de senior en oud-senioren een breed lint dragen.

In Nederland wordt een studentenclub gewoonlijk 'dispuut' genoemd.