Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Parfum
Parfum is een mengsel van diverse geurstoffen in een oplosmiddel. Bij de meest gangbare parfums is dat oplosmiddel alcohol maar parfums op basis van vettige stoffen zijn in opkomst. Daarnaast bevat parfum vaak een fixatiemiddel en ook één of meerdere kleurstoffen. Bij sommige heerlijke geuren spreekt men ook over een parfum, zoals het parfum van een witte wijn of van seringen.
De geurstoffen zijn grofweg te verdelen in aromachemicaliën, etherische olie en andere geurende plantenextracten zoals tincturen, absolues, resinoïden en concrètes. Dierlijke geurstoffen zoals ambergris, muskus, civet en castoreum worden vrijwel niet meer gebruikt.
Parfumtypes en eigenschappen
- Parfum of parfum extract: 20%-40% geurbestanddelen
- Eau de parfum: 10-20% geurbestanddelen
- Eau de toilette: 5-10% geurbestanddelen
- Eau de cologne: 2-3% geurbestanddelen
Een mengsel bestaande uit 80 tot 95% alcohol en water wordt gebruikt als oplosmiddel voor de geur bestanddelen. De alcohol verdampt vrij snel, maar de geurbestanddelen blijven op de huid achter en vervluchtigen in de uren na het opbrengen. Bij het aanbrengen van een parfum is het belangrijk niet direct te willen ruiken, je neus zal immers tijdelijk verdoofd worden door nog verdampende oplosmiddelen.
Omdat sommige bestanddelen van een parfum snel vervluchtigen en andere bestanddelen lang op de huid blijven, ruikt een parfum niet telkens hetzelfde; net opgebracht zijn andere geuren dominanter dan na een paar uur.
Een klassiek opgebouwd parfum bestaat uit drie soorten "noten": topnoten, hartnoten en basisnoten.
- Topnoten (bovennoten, hoofdnoten, tête) zijn de geuren die in de eerste minuten na het opbrengen dominant zijn. Deze geuren zijn vooral belangrijk bij de verkoop van het parfum, na een minuut of tien zijn ze niet of nauwelijks meer te ruiken. De bovennoten van een geur zijn bedoeld om aandacht te trekken en stralen de eerste en verrassende indruk van een geur uit. Typische topnoten zijn citrus geuren.
- Hartnoten (middennoten, cœur) zijn de geuren die opkomen nadat de topnoten grotendeels verdwenen zijn, zo'n tien minuten na het opbrengen. Vrijwel alle bloemengeuren zijn hartnoten. Het hart is misschien wel het belangrijkste deel van het parfum.
- Basisnoten (grondnoten, fond) zijn de geuren die als laatste overblijven, nadat de hartnoten grotendeels vervluchtigd zijn. Dit is meestal één à twee uren na het opbrengen van het parfum. Basisnoten kunnen vele uren geur af blijven geven. Voorbeelden van basisnoten zijn houtsoorten zoals sandelhout en harsen zoals olibanum.
Geschiedenis
Parfum is in Egypte ontstaan. In het begin brandden de Egyptenaren kruidentakjes en bloementakjes, als offer voor de goden. Dat waren geuroffers. De Egyptenaren dachten dat de goden rustig werden van de geuren, en de mensen geen kwaad zouden doen. Later gingen ze die geuren in allerlei olie’s verwerken. Ze hadden een speciale olie om de doden mee in te smeren, voordat ze deze gingen inpakken met doeken. Daarna kwam er badolie en massage-olie. De Grieken hadden de badolie en massageolie overgenomen van de Egyptenaren, maar vonden de olie maar dik en plakkerig. Daarom bedachten de Grieken parfum op basis van water in plaats van olie. Omdat niemand het parfum kocht, stopten ze met het maken van parfum. In de 12e eeuw voor Christus gingen ze toch weer parfum maken. En omdat de mensen toen rijker waren dan voorheen, kochten meer mensen de parfum. De parfum zat toen nog in waterdichte doosjes. De mensen vonden de doosjes heel onhandig, want als de deksel open stond, en het doosje viel om, lag alles op de grond. Daarom bedachten de Grieken glazen flesjes voor het bewaren van parfum. Nu hebben we veel meer geuren (parfums) dan vroeger. Vroeger waren er slechts ongeveer 10 geuren, terwijl er nu duizenden geuren bestaan.
Classificatie
Om onderscheid te kunnen maken tussen de vele duizenden parfums die er zijn, waren en zijn er diverse methodes om parfums te classificeren in verschillende groepen.
De meest gebruikte is de classificatie van de Franse vereniging van parfumeurs: Société Française des Parfumeurs.
Zij hanteren een indeling in zeven hoofdgroepen:
- Hesperidée, ofwel citrusachtig
- Florale, ofwel bloemachtig
- Fougère, een fantasiegeur
- Chypre, een andere fantasiegeur
- Boisée, ofwel houtachtig
- Ambrée, amber, ook wel oosters of oriental
- Cuir, ofwel leer
Elke groep is weer onderverdeeld in diverse subgroepen.
Beroemde parfums
| Jaar | Naam | Bedrijf | Parfumeur |
|---|---|---|---|
| 1709 | Eau de Cologne | Johann Maria Farina | Johann Maria Farina |
| 1792 | 4711 Echt Kölnisch Wasser | 4711 | Wilhelm Mühlens |
| 1795 | Le Vainqueur | Parfums Rancé1795 | François Rancé |
| 1798 | Eau Vivifiante | Parfum Lubin | Pierre François Lubin |
| 1882 | Fougère royal | Houbigant | Paul Parquet |
| 1889 | Jicky | Guerlain | Aimé Guerlain |
| 1912 | L'Heure Bleue | Guerlain | Jacques Guerlain |
| 1917 | Chypre | François Coty | François Coty |
| 1919 | Mitsouko | Guerlain | Jacques Guerlain |
| 1919 | Tabac Blond | Caron | Ernest Daltroff |
| 1921 | N°5 | Chanel | Ernest Beaux |
| 1925 | Shalimar | Guerlain | Jacques Guerlain |
| 1927 | Arpège | Lanvin | André Fraysse |
| 1929 | Soir de Paris | Bourjois | Ernest Beaux |
| 1930 | Joy | Jean Patou | Henri Alméras |
| 1932 | Je Reviens | House of Worth | Maurice Blanchet |
| 1934 | Pour Un Homme | Caron | Ernest Daltroff |
| 1945 | Femme | Rochas | Edmond Roudnitska |
| 1947 | Vent Vert | Balmain | Germaine Cellier |
| 1948 | L'Air du temps | Nina Ricci | Françis Fabron |
| 1956 | Diorissimo | Christian Dior | Edmond Roudnitska |
| 1959 | Monsieur | Givenchy | Michel Hy |
| 1959 | Cabochard | Parfums Grès | Bernard Chant |
| 1966 | Eau Sauvage | Christian Dior | Edmond Roudnitska |
| 1969 | Ô | Lancôme | Robert Gonnon |
| 1973 | Charlie | Revlon | Harry A. Cuttler |
| 1977 | Opium | Yves Saint Laurent | Jean-Louis Sieuzac |
| 1978 | Azzaro Pour Homme | Azzaro | Gérard Anthony, Martin Heiddenreich, Richard Wirtz |
| 1978 | Bluebell | Penhaligon's | Michael Pickthall |
| 1978 | Magie Noire | Lancôme | G. Goupy / J-C Niel |
| 1979 | Anaïs Anaïs | Cacharel | Raymond Chaillan/Roger Pellegrino |
| 1981 | Nombre Noir | Shiseido | Jean-Yves Leroy |
| 1981 | Giorgio | Giorgio Beverly Hills | M.L. Quince, Francis Camail en Harry Cuttler |
| 1983 | Paris | Yves Saint Laurent | Sophia Grojsman |
| 1984 | Coco | Chanel | Jacques Polge |
| 1985 | Poison | Christian Dior | Jean Guichard |
| 1987 | Lou Lou | Cacharel | Jean Guichard |
| 1988 | Eternity | Calvin Klein | Sophia Grojsman |
| 1990 | Trésor | Lancôme | Sophia Grojsman |
| 1991 | Dune | Dior | Jean-Louis Sieuzac |
| 1992 | Angel | Thierry Mugler | Olvier Cresp |
| 1993 | Jean-Paul Gaultier | Jean-Paul Gaultier | Jacques Cavallier |
| 1995 | CK One | Calvin Klein | Harry Fremont en Alberto Morillas |
| 1996 | Acqua di Gió Pour Homme | Giorgio Armani | Alberto Morillas |
| 1999 | J’Adore | Christian Dior | Calice Becker |
| 2001 | Coco Mademoiselle | Chanel | Jacques Polge |
|
Zoek parfum op in het WikiWoordenboek. |
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Perfumes op Wikimedia Commons.