Kenteken

Een kenteken is een identificatiemiddel voor (meest) voertuigen, bestaande uit een op dat voertuig bevestigde kentekenplaat met een letter- en cijfercombinatie en een bijhorend (papieren) kentekenbewijs. Het kan gaan om voertuigen zoals auto's, bromfietsen, caravans, motoren, snorfietsen en vrachtwagens. In vrijwel alle landen moet een kentekenplaat aan de voor- en achterzijde van het voertuig worden aangebracht. Motor- en bromfietsen kunnen meestal volstaan met een kentekenplaat aan de achterzijde.

Kentekens worden ook aangebracht in/op boeken en bijvoorbeeld linnengoed in hotels.

Landelijke verschillen

Landelijk of regionaal

Kentekens worden landelijk uitgereikt of per regio. In het laatste geval, wat vooral in grotere landen voorkomt, kan men aan het kenteken zien uit welke regio het voertuig afkomstig is. In sommige landen moet dat inderdaad overeenkomen met de regio waar de eigenaar van het voertuig woont, zodat men bij verhuizing of verkoop van het voertuig vaak een nieuw kenteken moet aanvragen. In andere landen kan men zonder bezwaar een kenteken hebben dat in een andere regio is aangevraagd.

Regionale kentekens bestaan in de Verenigde Staten, Duitsland, Turkije, tot 2009 in Frankrijk, Ierland, tot 1990 in Spanje en tot 1950 in Nederland.

Zelf kiezen

De aanvrager van een kenteken mag een kenteken kiezen (uiteraard voor zover dat kenteken vrij is) of niet. In het laatste geval kan men aan het kenteken zien hoe oud het voertuig is.

In België, Duitsland, Malta, Oostenrijk, Polen en de Verenigde Staten kan men zelf een kenteken kiezen. Men ziet daar vaak auto's met bijzondere combinaties.

Hoort bij voertuig of bij eigenaar

Een kenteken hoort bij het voertuig of bij de eigenaar, of bij geen van beide.

In België hoort het kenteken bij de eigenaar. Het kenteken blijft bij de eigenaar als hij het voertuig afschaft en een nieuw koopt.

In Nederland is een kenteken gebonden aan het voertuig. Bij verkoop blijft het kenteken bij het voertuig.

In Groot-Brittannië beslist de houder van een kenteken zelf wat hij ermee doet. Hij mag het kenteken op een voertuig naar keuze toepassen en desgewenst aan iemand anders geven. Er is een levendige handel in kentekens met bijzondere combinaties.

Jaarlijks vernieuwd

In sommige landen is het aanvragen van een kenteken gekoppeld aan de jaarlijkse betaling van de wegenbelasting en wordt het kenteken elk jaar vervangen.

Dit is het geval op Aruba. Hier kan een kenteken voor een heel of een half jaar worden aangeschaft. Ieder jaar krijgt de plaat een andere kleur. Het jaarlijks vernieuwen gold ook voor de Nederlandse bromfietsverzekering, maar hierbij was geen sprake van een echt kenteken.

Toezicht op fabricage

In bijna alle landen moeten de kentekenplaten aan bepaalde voorschriften (zoals kleur en lettertype) voldoen, wat betekent dat ze alleen gefabriceerd mogen worden door bedrijven die aan de eisen voldoen.

In sommige landen kunnen deze bedrijven onechte kentekenplaten maken, die bijvoorbeeld als naamplaat of als versiering dienen. Dergelijke platen mogen natuurlijk niet worden toegepast alsof het echte platen zijn.

In andere landen (o.a. België en sinds 2000 Nederland) worden de platen onder toezicht van de overheid gemaakt. Het is dan niet mogelijk valse platen te maken en verlies van de platen leidt tot administratieve procedures. De witte kentekenplaten voor Nederlandse aanhangers worden zonder toezicht gemaakt.

In Frankrijk was het vanouds gebruikelijk dat het kenteken op het voertuig geschilderd werd - auto's van Franse makelij hadden dan ook van fabriekswege al een zwarte ondergrond om het kenteken op te schilderen.

Verlies

In de meeste landen moet men bij verlies van de kentekenplaten en/of de autopapieren een nieuw kenteken aangevragen. In andere landen gelden andere regels.

In landen waar de platen zonder registratie vervaardigd kunnen worden, zoals tot 2000 in Nederland het geval was, kunnen verloren kentekenplaten natuurlijk probleemloos vervangen worden door platen met hetzelfde kenteken.

In België krijgt men een nieuw kenteken bij verlies van de platen. In Nederland is het (sinds het blauwe balkje aan de linkerkant, medio 2000) zo, dat men bij verlies van de bij het RDW geregistreerde kentekenplaten nieuwe platen met hetzelfde kenteken krijgt, echter met een cijfertje boven het linker streepje. Dit cijfer staat ook vermeld op het kentekenbewijs als "duplicaatcode". Als duplicaatcijfer 9 bereikt is, zal alsnog het volledige kenteken vernieuwd worden. Het duurt enkele dagen tot de nieuwe kentekenpapieren aangemaakt zijn, en daarom zal intussen het voertuig met hetzelfde kenteken mogen rijden, maar dan met witte platen. Deze kunnen zonder registratie gemaakt worden.

Aanhangwagen

Een aanhangwagen heeft in veel landen een eigen kenteken. Men kan dan zonder bezwaar een aanhangwagen achter een willekeurig voertuig koppelen zonder kentekenplaten te verwisselen. In andere landen heeft een aanhangwagen geen eigen kenteken en moet de wagen worden voorzien van een kentekenplaat die overeenkomt met het trekkende voertuig.

Sinds 1 september 2003 hebben aanhangwagens in Nederland een eigen kenteken. De letterserie begint met een W en voor een oplegger met een O. Dit geldt niet voor zeer kleine aanhangwagentjes, met een maximum gewicht (inclusief lading) van 750 kg. Deze aanhangers, maar ook fietsendragers, hebben een wit nummerbord met hetzelfde kenteken als het trekkende voertuig. Dit witte nummerbord wordt ook toegepast voor grote koffers op bussen en meeneemheftrucks achter op vrachtwagens.

Nederland

Zie Nederlands kenteken voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Binnen Nederland zijn er diverse kleuren en vormen kentekens te zien. De kleuren zijn:

• Lichtblauw met zwarte letters/cijfers. Deze zijn bestemd voor personenvervoer (taxi's en taxibusjes)
• Donkerblauw met witte letters/cijfers. Voor voertuigen met een datum van toelating vóór 1 januari 1978 én een combinatie van 2x 2 cijfers + 1x 2 letters
• Groen met witte of zwarte letters/cijfers. Dit zijn handelarenkentekenplaten. Een handelaar mag zo'n plaat zelf aanbrengen op een auto die volgens de registratie bij het RDW tot de bedrijfsvoorraad hoort. Met de auto mag dan alleen gereden worden als dat voor de verzorging van de auto nodig is (proefrit, op weg naar de dealer enz.) en een auto met dit kenteken mag ook niet achtergelaten worden op een parkeerplaats of iets dergelijks.
• Wit met zwarte letters/cijfers. Kenteken dat een kopie is van het kenteken van het trekkende voertuig, bedoeld voor getrokken voertuigen met een totaal gewicht van minder dan 750 kg en voor artikelen die ervoor zorgen dat de gele kentekenplaat onleesbaar is. Tevens gelden deze platen voor tijdelijke kentekens.
• Geel met zwarte letters/cijfers. Overige voertuigen. Hierin zijn vele varianten, waaronder:
  • Beginnend met een A: AFCENT in Brunssum
  • Beginnend met twee A's: Koninklijk Huis
  • Beginnend met een B: Bedrijfswagens
  • Beginnend met een C: Diplomaten
  • Beginnend met een K: Defensie (net als sommige L-kentekens)
  • Beginnend met een M: Motoren
  • Beginnend met een O: Opleggers die zwaarder zijn dan 10.000 kg (onbeladen)
  • Beginnend met een V: Bedrijfswagens onder de 3500 kg (onbeladen)
  • Beginnend met een W: Aanhangers

Voor brom- en snorscooters, -fietsen en -mobielen geldt een kleinere geel met zwarte (brom, 45km/h), of een lichtblauw met witte (snor 25 km/h) kentekenplaat.

Motoren en voertuigen waarop geen kentekenplaat van normaal formaat past, krijgen een aangepaste plaat, die uitgegeven wordt door het RDW.

Vroeger kon iedereen, met een voertuig voor maximaal 3 personen, een grijs kenteken krijgen, dat minder duur was in de wegenbelasting. Met ingang van het jaar 2000 bestaat deze mogelijkheid alleen nog voor bedrijven (ingeschreven in het Handelsregister bij de KvK), en dan nog op voorwaarde dat het voertuig een vlakke laadruimte, zonder laaddrempel heeft.

Zie ook

• Framenummer
• Nederlands kenteken
• Belgisch kenteken
• Duits kenteken
• Slowaaks kenteken
• Oostenrijks kenteken
• Frans kenteken
• Katvanger

Kentekens in Europa

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met License plates op Wikimedia Commons.