Johannes Hazeu

Johannes Hazeu Corneliszoon (15 februari 1755 – 25 november 1834) was in Amsterdam werkzaam als dichter, boekhandelaar, drukker en uitgever. Zijn oeuvre omvat een breed scala aan werken, waarvan vele specifiek gericht waren op een jong publiek. Echter, zijn blijvende erfenis komt vooral voort uit zijn creatie van de zogenoemde Hazeuliederen, een verzameling religieuze liederen die in de negentiende eeuw werden gezongen als alternatief voor de psalmen.

In de vroege jaren van 1800 verwierf Hazeu al bekendheid met zijn kinderboeken, maar in dezelfde periode begon hij ook religieuze liederen te schrijven. Een opmerkelijk werk was zijn berijming van de Heidelberger Catechismus. In 1806 bracht hij de liedbundel Nieuwe Stichtelijke Liederen voor de huisgezinnen en gezelschappen der Christenen uit. Deze liederen waren voorzien van melodieën door de componist Dirk van der Reyden. In 1818 volgde het tweede deel van deze bundel. Beide bundels zijn sindsdien herhaaldelijk herdrukt. De meest recente particuliere herdruk dateert van 2008, vaak bevatten deze uitgaven beide bundels in één boek.

Veel Hazeuliederen werden traditioneel vierstemmig gezongen, zoals vastgelegd in de zetting Van der Reyden in 1810, en zonder instrumentale begeleiding. Deze manier van zingen is tegenwoordig zeldzaam in Nederland.

Hoewel slechts enkele van Hazeu’s liederen een breed publiek hebben bereikt en zijn blijven voortleven, zijn er nog steeds enkele koren in Nederland die deze specifieke liederen koesteren. Onder deze koren zijn De Lofstem uit Middelharnis, Oud-Hallelujah uit Urk en de Hazeuzangers uit Zwolle en omgeving. In de vroege jaren zeventig bracht Oud-Hallelujah enkele lp’s uit met deze liederen, waaronder Kracht in Zwakheid uit 1972, uitgebracht op het Mirasound-label.

Hoewel zijn werk misschien niet zo wijdverspreid bekend is als dat van sommige andere kunstenaars uit die tijd, blijft Johannes Hazeu een belangrijke figuur in de Nederlandse culturele geschiedenis.