Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Prebende
Een prebende (afgeleid van Middellatijn praebenda voor ’onderhoud’), Latijn beneficium, betekende oorspronkelijk een schenking. Later duidt het op de inkomsten uit een wereldlijk of kerkelijk ambt, in het bijzonder de door een natuurlijke of rechtspersoon verstrekte voeding of alimentatie. Overgedragen wordt de term ook gebruikt voor het ambt zelf met een zelfstandig inkomen voor de ambtsdrager of voor een heffing ter financiering van dit ambt. Tegenwoordig zijn er nog prebenden uit de opbrengst van kerkelijke bezittingen of goederen die de secularisatie hebben overleefd. De ambtsdrager die de prebende ontvangt is een prebendarius.
In de vroege en hoge middeleeuwen, vóór de algemene invoering van de geldeconomie, bood dit systeem van indirecte financiering van een ambt de mogelijkheid om dergelijke ambten zelfstandig en op lange termijn te financieren. Door prebenden betaalde posities werden in de vroege jaren 1100 gemeengoed in grote delen van Europa en ontwikkelden zich tot aantrekkelijk carrières voor jonge adellijke mannen.
Pausen en concilies maakten al in de middeleeuwen bezwaar tegen het combineren van meerdere prebenden in één persoon (’opeenstapeling van prebenden’), omdat men onmogelijk de verschillende ambtelijke taken waarvoor men inkomsten verkreeg zelf kon uitvoeren. Alleen al de voorwaarde om op een betreffende plaats te verblijven was niet verenigbaar met het verkrijgen van de prebenden van verschillende plaatsen.
In verschillende gebieden bleef dit systeem uit de Katholieke Kerk na de Reformatie bestaan, maar onderging aanpassingen naargelang het land of de tijdsperiode.
