Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Timur Shah Durrani
| Timur Shah Durrani تیمور شاہ درانی | ||
| 2e Durrani Shah | ||
| Timur Shah Durrani | ||
| Timur Shah Durrani | ||
| Regeerperiode | 16 oktober 1772-18 mei 1793 | |
| Kroning | 1772 | |
| Volledige naam | Timur Shah Abdali Dur-e-Durran | |
| Geloof | islam | |
| Geboortedatum | 1748 mashhad, Iran | |
| Sterfdatum | 18 mei 1793 Kabul, Durrani-rijk | |
| Vader | Ahmed Shah Durrani | |
| Moeder | Mimtta | |
| Voorganger | Ahmed Shah Durrani | |
| Opvolger | Zaman Shah Durrani | |
| Echtgenoten | Gauhar-un-Nissa Begum Maryam Begum Gauhar Shad Begum | |
| Dynastie | Durraniden | |
Timur Shah Durrani, (Pasjtoe, Perzisch, Urdu, Arabisch تیمور شاہ درانى ) (Mashhad, 1748 — Kabul, 18 mei 1793) was de tweede heerser van het Durrani-rijk, van 16 oktober 1772 tot aan zijn dood in 1793. Hij was een etnische Pasjtoen en was het tweede kind en de oudste zoon van Ahmad Shah Durrani.
Biografie
,_minted_in_Lahore,_dated_1757-1758.jpg){kind=link}
Timur Shah werd geboren in 1748 en kwam snel aan de macht door te trouwen met de dochter van de Mughal-keizer Alamgir II.
Hij ontving de stad Sirhind als huwelijksgeschenk en werd later in 1757 op negenjarige leeftijd door zijn vader Ahmad Shah Durrani benoemd tot gouverneur van Punjab, Kasjmir en het district Sirhind, van mei 1757 tot april 1758. Ahmad Shah Durrani had Toryal Khan Afridi, de oudste zoon van de bevelhebber van zijn leger en zijn meest betrouwbare soldaat Awalmir Khan Afridi, aangesteld om Timur Shah Durrani les te geven in paardrijden en zwaardvechten. Toryal Khan Afridi had ook de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en bescherming van Timur Shah Durrani, dus bleef hij de hele dag bij Timur Shah Durrani in het koninklijk paleis. Timur Shah Durrani werd later verslagen door de Baba Deep Singh in de slag bij Gohalwar (Amritsar, 1757).
De Sikhs, bijgestaan door Adina Beg Khan, gouverneur van de Jullundur Doab, en Raghunath Rao die het Maratha-rijk leidde, dreven Timur Shah en Jahan uit Punjab en stelden hun eigen regering onder Adina in.
Toen Timur Shah Abdali in 1772 zijn vader opvolgde, beveiligde hij net als zijn vader Afghanistan zodat niemand Afghanistan kon binnenvallen. Hij stond bekend om zijn gebruik van het Bala Hisar Fort in Peshawar, als de winterhoofdstad van het Durrani-rijk.
Tijdens zijn regering begon het Durrani-rijk te krimpen. In een poging om weg te gaan van de ontevreden Pasjtoen-stammen verplaatste hij de hoofdstad van Kandahar naar Kabul en koos Peshawar in 1776 als de winterhoofdstad. Zijn hof bleef beïnvloed door de Perzische cultuur en hij raakte afhankelijk van de Kizilbasj-lijfwacht voor zijn persoonlijke bescherming.
In 1776 dwong Timur Shah zijn oom Abdul Qadir Khan Durrani Afghanistan te verlaten. Abdul verliet Afghanistan en stuurde zijn familie inclusief zijn vrouw Zarnaab Bibi, zussen Azer Khela en Unaar Khela, broer Saifullah Khan Durrani, neefjes Mohammad Umer Durrani, Basheer Ahmad Khan Durrani en Shams ur Rehman Durrani en twee zonen, Faizullah Khan Durrani en Abdullah Khan Durrani naar Akora Khattak, in het huidige Khyber Pakhtunkhwa. Zelf ging hij naar Damascus (Syrië), waar Abdul Qadir Khan Durrani stierf in 1781.
Hij verzekerde Multan van de Sikhs in 1780, zijn troepen versloegen vervolgens de Sikhs bij Fort Rohtas, en beveiligde vervolgens Bhawalpur en Kasjmir.
Tegen 1788 probeerde hij tevergeefs de vlakten van Punjab te doorwaden om zijn zwager, de keizer Shah Alam II, te redden, die blind gemaakt was door een eunuch Ghulam Qadir. Niet in staat om te slagen, schreef hij een brief aan Charles Cornwallis, 1st Marquess Cornwallis, met het verzoek om dat de Britten de Mughal-dynastie beschermen.
Persoonlijk leven en dood
Timur Shah liet vierentwintig zonen achter. Met de opvolgingsstrijd die volgde op zijn dood begon het proces van ondermijning van het gezag van de Durrani-autoriteit. Onder de uiteindelijke opvolger van Timur Shah, Zaman Shah Durrani, viel het rijk uiteen. In 1797 besloot Shah Zaman, net als zijn vader en grootvader voor hem, om zijn fortuin nieuw leven in te blazen en zijn schatkamers te vullen door een grootschalige invasie van Hindoestan te bevelen.
Timur Shah was er trots op een man van smaak te zijn. Hij herleefde de formele tuinen van het Bala Hisar Fort in Kabul, voor het eerst aangelegd door de gouverneur van Kabul van Shah Jahan. Hierbij werd hij geïnspireerd door zijn oudste vrouw, Gauhar-un-Nissa Begum, een Mughal-prinses, de dochter van keizer Alamgir II, die was opgegroeid in het Rode Fort van Delhi met zijn opmerkelijke binnenplaats. Bovendien had hij, net als zijn Mughal-schoonfamilie, talent voor oogverblindende vertoningen, zoals de manier waarop hij zichzelf kleedde en verzorgde. Het conflict tussen zijn zonen Mahmud Shah Durrani, Zaman Shah Durrani en Shah Shuja Durrani duurde voort na zijn dood.
Timur Shah stierf in 1793 en werd opgevolgd door zijn vijfde zoon, Zaman Shah Durrani. Zijn graf bevindt zich in Kabul.
Zie ook
| Bronnen, noten en/of referenties
|