Heerlijkheid Appeltern
Heerlijkheid Appeltern
De Heerlijkheid Appeltern ligt ten oosten van het dorp Appeltern en omvat een terrein van 38 hectare bestaand uit weilanden, bossen, een historisch park en een kasteelplaats met daarop het restant van een vroeger landhuis. De Heerlijkheid is ontstaan vanuit een kasteel dat in de 12e eeuw op deze plaats te vinden was. Het thans nog bestaande omgrachte terrein is de vroegere kasteelplaats. In 1686 is het kasteel door de familie Sweerts de Landas verbouwd tot landhuis. In 1709 kwam het landhuis als bruidschat in handen van de familie van der Capellen. De bekendste telg uit deze familie, de voorman van de Nederlandse Patriotten Joan Derk van der Capellen schreef in 1781 in het landhuis te Appeltern zijn beroemde oproep aan het volk van Nederland; Het Democratisch Manifest. Rond 1800 is ten noorden van de ringdijk rond de kasteelplaats een park aangelegd met daarin een sterrenbos (een bos met een stervormig lanenpatroon). In dezelfde tijd zijn de twee ‘bouwhuizen’ gebouwd, agrarische bedrijfsgebouwen ten dienste van het agrarische bedrijf dat toentertijd ter plaatste werd uitgeoefend. De bouwhuizen zijn evenals het ‘washuis’ en de twee resterende toegangspoorten van de Heerlijkheid aan de Maasdijk, aangewezen als rijksmonument. In 2014 is het restant van het sterrenbos gerestaureerd. Bij die gelegenheid is in het park een monument opgericht gewijd aan Joan Derk van der Capellen. Omstreeks 1870 is het landhuis vanwege bouwvalligheid gesloopt. Slechts het voormalige dienstengebouw, het zogenaamde washuis, bleef gespaard. Dit washuis is in 1995 verbouwd tot woonhuis. Sinds 1968 is de Heerlijkheid Appeltern eigendom, van de Maatschappij van Welstand. Tussen zonsopgang en zonsondergang is de Heerlijkheid vrij toegankelijk. Website: www.heerlijkheidappeltern.nl