Gilbert Keith Chesterton

Gilbert Keith Chesterton (Londen, Engeland, 29 mei 1874 – Beaconsfield, Buckinghamshire, 14 juni 1936) was een Engels schrijver en journalist. Hij is nu vooral bekend door zijn detectiveverhalen rond ’Father Brown’.

Leven

Chesterton werd geboren in 1874 in Campden Hill in het Londense district Kensington als zoon van een Londense makelaar. De familie was was aangesloten bij de unitarische kerk.

Chesterton volgde zijn schooltijd aan de St. Paul’s School. Daarna ging hij naar de Slade School of Art om illustrator te worden. Hij woonde ook lezingen bij in de literatuurwetenschappen aan het University College London, maar studeerde niet af. Van 1896 tot 1902 werkte Chesterton voor de Londense uitgeverij Redway en T. Fisher Unwin. In deze periode deed hij zijn eerste journalistieke werk als freelance kunst- en literatuurcriticus. In 1901 trouwde hij met Frances Blogg. In 1902 ontving Chesterton een wekelijkse column in de Daily News en in 1905 nog een wekelijkse column in The Illustrated London News, waarvoor hij de komende 30 jaar schreef.

Volgens zijn eigen verklaringen was hij gefascineerd door het occulte en experimenteerde hij samen met zijn broer Cecil met een ouijabord. Later ging hij zich terug verdiepen in het christendom. In 1922 ging hij over tot de rooms-katholieke kerk.

Van 1930 tot 1936 was Chesterton voorzitter van de Detection Club, een vereniging van detective schrijvers die regels schreef voor een ’fair crime novel’.

Chesterton overleed op 62-jarige leeftijd op 14 juni 1936 in zijn huis in Beaconsfield, Buckinghamshire.

Op 1 augustus 2013 deelde de voorzitter van de American Chesterton Society, Dale Ahlquist, mee dat de Britse bisschop Peter John Haworth Doyle een geestelijke had aangesteld om de zaak van Chestertons zaligverklaring in zijn eigen diocees Northampton te onderzoeken. In augustus 2019 kondigde bisschop Peter Doyle aan dat het zaligverklaringsproces niet zou worden voortgezet vanwege het gebrek aan persoonlijke spiritualiteit van Chesterton.

Chesterton was een productief en begaafd schrijver op vrijwel elk gebied van de literatuur. Hij had zeer geprofileerde eigen meningen en enorm veel talent om deze te verdedigen, maar kon toch warme vriendschappen met mensen onderhouden – zoals met George Bernard Shaw en H.G. Wells – met wie hij het fel oneens was.

Chesterton had geen moeite om op te komen voor wat hij geloofde. Hij was een van de weinige journalisten die zich tegen de Boerenoorlog verzette. Zijn Eugenics and Other Evils van 1922 vielen de in die tijd meest progressieve van alle ideeën aan, het idee dat de mensheid een superieure versie van zichzelf kon en moest voortbrengen. De geschiedenis heeft in de nazi-tijd de wijsheid van Chestertons eens ’reactionaire’ opvattingen aangetoond. Zijn poëziestijl loopt van het grappige gedicht The Logical Vegetarian tot donkere en serieuze ballades.

Hoewel niet geschreven voor een wetenschappelijk publiek, bevatten zijn biografieën van auteurs en historische figuren zoals Charles Dickens en Franciscus van Assisi vaak schitterende inzichten in hun onderwerpen. Zijn ’Father Brown’ mysterieverhalen, geschreven tussen 1911 en 1936, worden nog steeds voorgelezen en bewerkt voor de televisie.

Zijn politiek ging gepaard met een diep wantrouwen tegen de geconcentreerde rijkdom en macht van welke aard dan ook. Samen met zijn vriend Hilaire Belloc en in boeken als de What’s Wrong with the World van 1910 pleitte hij voor een visie die distributisme wordt genoemd en die het best kan worden samengevat met zijn uitdrukking dat ieder mens ’drie hectare en een koe’ moet mogen bezitten. Hoewel niet bekend als een politieke denker, heeft zijn politieke invloed de wereld omcirkeld. Sommigen zien in hem de vader van de ’klein is mooi’-beweging en een krantenartikel van hem wordt gecrediteerd voor het uitlokken van Gandhi om een ’echt’ nationalisme voor India te zoeken.

De geloofsleer behoort tot nog een ander gebied van de literatuur waarin Chesterton uitblonk. Hij is een vrolijk en kuddeachtig man, maar hij had in zijn puberteit toch last van zelfmoordgedachten. In het christendom vond hij de antwoorden op de dilemma’s en paradoxen die hij in het leven zag. Andere boeken uit diezelfde serie zijn onder meer zijn Heretics uit 1905 en de daaropvolgende Orthodoxy en zijn The Everlasting Man uit 1925.

Bibliografie

Chesterton heeft heel veel geschreven: ongeveer 80 boeken (waarvan een tiental postuum verscheen), enkele honderden gedichten, ongeveer 200 korte verhalen, 4000 essays en enkele toneelstukken. Hieronder een selectie van zijn werken:

Fictie (selectie)

• 1900, The Wild Knight and Other Poems
• 1905, The Club of Queer Trades
• 1911, The Innocence of Father Brown
• 1914, The Flying Inn
• 1914, The Wisdom of Father Brown
• 1915, Poems
• 1922, The Man Who Knew Too Much
• 1925, Tales of The Long Bow
• 1926, The Incredulity of Father Brown
• 1927, The Secret of Father Brown
• 1928, The Sword of Wood
• 1929, The Poet and the Lunatics
• 1935, The Scandal of Father Brown

Non-fictie (selectie)

• 1906, Dickens
• 1908, Orthodoxy
• 1909, G.B. Shaw
• 1913, The Victorian Age in English literature
• 1917, A Short History of England
• 1922, What I Saw in America
• 1922, Eugenics and Other Evils
• 1923, St. Francis of Assisi
• 1925, The Everlasting Man
• 1928, Generally Speaking
• 1929, Catholic Essays
• 1932, Chaucer
• 1936, Autobiography

Noten

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Gilbert Keith Chesterton op Wikimedia Commons.

 

artikelkiem