Jean-Claude van Rijckeghem

Jean-Claude Van Rijckeghem (Gent, 1 december 1963) is een Belgische auteur, scenarioschrijver en filmproducent. Hij is de neef van econoom Willy Van Ryckeghem en de achterneef van kunstschilder Jan Van Ryckeghem.

Films

Van Rijckeghem heeft een master in het vertalen en werkte als copywriter, als pers- en promotieverantwoordelijke bij een distributeur van bioscoopfilms, als reportagemaker voor televisie, als filmjournalist en als scenarist van een documentaire over het Belgische Beeldverhaal. In 1994 richtte hij zijn eigen filmproductiehuis A Private View op. Sindsdien werkte hij als scenarist en producent mee aan een groot aantal Vlaamse en Nederlandse speelfilms.

Hij debuteerde met de kortfilm Oktobernacht (1997) in regie van Dany Deprez die ook het idee voor de film leverde. Twee jaar later kwam de jeugdfilm De Bal uit, over een meisje dat haar vader mist en van een mysterieuze zigeuner een magische bal krijgt. De film opende in februari 1999 de jeugdfilm-sectie van het festival van Berlijn en werd later dat jaar in de Vlaamse bioscopen gelanceerd. Van Rijckeghem schreef vervolgens met Chris Craps de jeugdfilm Sciencefiction (2002) over een twaalfjarige jongen die onder invloed van zijn fantasierijke buurmeisje gaat vermoeden dat zijn ouders buitenaardse wezens zijn. De film werd geregisseerd door Dany Deprez met Koen De Bouw en Wendy van Dijk in de hoofdrollen.

Hij produceerde de film Verlengd weekend (2005) van regisseur Hans Herbots en scenarist Pierre De Clercq. Jan Decleir, Koen De Bouw en Wouter Hendrickx waren in deze filmkomedie te zien en Veerle Baetens speelde er haar eerste grote filmrol in. De film over een homejacking werd een bescheiden succes in de Vlaamse bioscopen. Van Rijckeghem schreef samen met De Clercq de komedie Man zkt vrouw (2007) over een weduwnaar (Jan Decleir) die door zijn buurman (Wim Opbrouck) wegwijs wordt gemaakt in het pad naar de liefde. Regisseur Miel Van Hoogenbemt leverde ook het idee voor de film.

Van Rijckeghem bedacht in 2007 een verhaal over de buurt en het flatgebouw waar hij opgroeide. Hij schreef samen met Pat van Beirs het scenario voor Aanrijding in Moscou over de romance van een gescheiden moeder van drie met een vrachtwagenchauffeur. De film werd gedraaid door Christophe Van Rompaey voor een habbekrats in twintig dagen tijd en werd een succes in Vlaanderen. De film geselecteerd voor de Semaine de la Critique in Cannes (2008) waar hij drie prijzen wegkaapte, waaronder de SACD-prijs voor beste scenario. De film sleepte in zijn festivalcarrière vijftien prijzen in de wacht.

Daarna volgde de speelfilm Meisjes (2009) die Van Rijckeghem schreef met Chris Craps. Geoffrey Enthoven regisseerde deze dramatische komedie over drie zeventigjarige vrouwen die koste wat het kost willen optreden. De film kende zijn internationale première in Montreal.

Met regisseur Hans Van Nuffel schreef hij het scenario van Adem (2010) over het leven en de liefde van een mucoviscidose patiënt. Adem won de Grand Prix des Amériques op het Montreal World Film Festival en de prijs voor beste debuutfilm (de European Discovery Award) tijdens de European Film Awards. Bij de Vlaamse filmprijzen (nu "Ensors") kreeg de film de prijs voor de beste vrouwelijke bijrol (Anemone Valcke) en voor het beste scenario.

In 2012 kwam Brasserie Romantiek uit, een ensemblefilm die zich helemaal afspeelde op Valentijnsavond in een restaurant. De film werd geregisseerd door Joël Vanhoebrouck en leverde Barbara Sarafian de Ensor voor de beste vrouwelijke bijrol op. De film kreeg op het festival van Festroia (Portugal) en Virton (België) de prijs van het publiek. Er volgde een remake in Nederland in 2016: Brasserie Valentijn.

Jean-Claude schreef met Kadir Balci de dramatische komedie Trouw met mij! die draait om een Vlaams/Turks huwelijksfeest. De film beleefde zijn internationale première beleefde tijdens het filmfestival van Valladolid. Hoofdactrice Sirin Zahed kreeg de Ensor voor beste debuut.

Hij hernam zijn samenwerking met Pierre De Clercq voor de televisieserie Amigo's over vijf ex-gedetineerden die een restaurant beginnen. Hun voornemen om op het rechte pad te blijven, valt al gauw in het water. Pierre en Jean-Claude schreven alle tien afleveringen (50 min) van deze door pers en publiek enthousiast ontvangen reeks die een originele mix bracht van humor, drama en misdaad.

In augustus 2016 ging de film Vincent (oorspronkelijk: Vincent en het Einde van de Wereld) in première op het filmfestival van Locarno. De film draait om een depressieve jongeman die door zijn tante wordt meegenomen op een reis door Frankrijk. Vincent betekende voor Jean-Claude een nieuwe samenwerking met regisseur Christophe van Rompaey. De Frans en Vlaams gesproken film werd in oktober 2017 genomineerd voor de European Film Awards in de categorie 'beste komedie'.

Hij werkte samen de Koerdisch/Belgische regisseur Sahim Omar Kalifa voor de kortfilm Bad Hunter die begin 2016 de shortlist van de Oscars haalde en de speelfilm Zagros die in oktober 2017 in première ging op het filmfestival van Gent. Zagros draait rond een Koerdische herder wiens vrouw wordt beschuldigd van ontrouw. De film kreeg in Gent de 'grand prix' van de jury en sleepte ook Ensors in de wacht voor 'beste film' (ex-aequo met Le fidèle) en 'beste scenario'.

Samen met regisseur Anke Blondé schreef Van Rijckeghem het scenario voor de speelfilm The Best of Dorien B. De opnamen hadden plaats in de lente van 2018 met Kim Snauwaert, Jelle De Beule, Katelijne Verbeecke en Dirk Van Dijck in de hoofdrollen. De film beleefde zijn wereldpremière op het filmfestival van Rotterdam in januari 2019. The Best of Dorien B was de openingsfilm van het filmfestival van Oostende 2019.

In zomer 2019 werd de familiefilm Mijn vader is een saucisse gedraaid door Anouk Fortunier met Johan Heldenberg en Hilde De Baerdemaeker. Van Rijckeghem schreef het scenario op basis van de gelijknamige novelle van de Franse auteur Agnès De Lestrade. Datzelfde jaar gingen de opnamen van start van de dramareeks Een goed jaar die Van Rijckeghem schreef met Pierre De Clercq. De reeks gaat over een stel oplichters die de wijn van Adolf Hitler verkopen. De achtdelige reeks wordt geregisseerd door Kadir Balci met Jurgen Delnaet, Joke De Vynck, Boris Van Severen en Frances Lefebure in de hoofdrollen.

Filmografie

• Mijn vader is een saucisse, 2020, als scenarist.
• The Best of Dorien B., 2019, als scenarist (met Anke Blondé) en producent.
• Zagros, 2017, als scenarist (met Sahim Omar Kalifa) en producent.
• Vincent, 2016, als scenarist en producent.
• Brasserie Valentijn, 2015, als scenarist (Nederlandse remake van Brasserie Romantiek)
• Trouw met mij!, 2014, als scenarist (met Kadir Balci) en producent
• Bad Hunter (Short), 2013, als scenarist (met Sahim Omar Kalifa) en producent
• Brasserie Romantiek (regie Joël Vanhoebrouck), 2012, als producent en scenarist
• Nawewe (regie Ivan Goldschmidt), 2010, als producent
• Adem (regie Hans van Nuffel), 2010, als scenarist (met Hans van Nuffel) en producent
• Meisjes (regie Geoffrey Enthoven), 2009, als scenarist (met Chris Craps) en producent
• Aanrijding in Moscou (regie Christophe van Rompaey), 2008, als scenarist (met Pat van Beirs) en producent
• Man zkt vrouw (regie Miel van Hoogenbemt), 2007, als scenarist (met Pierre De Clercq) en producent
• Vet Hard (regie Tim Oliehoek), 2006, als scenarist (met Wijo Koek en Jan Verheyen)
• Kruistocht in spijkerbroek (regie Ben Sombogaart), 2006, als scenarist (met Chris Craps) naar Thea Beckman
• Verlengd weekend (regie Hans Herbots), 2005, als producent
• Science Fiction (regie Dany Deprez), 2002, als scenarist (samen met Chris Craps) en producent
• De Bal (regie Dany Deprez), 1998, als scenarist en producent

Televisie

• Een goed jaar, 2020, als scenarist (met Pierre De Clercq).
• Amigo's, 2015, als scenarist (met Pierre De Clercq) en producent.
• Helden van Papier (documentaire, regie Dany Deprez), 1989, als scenarist.

Romans en novellen

Jean-Claude schreef de novelle "Tante Dingdong" voor Vlaamse Filmpjes en vervolgens - samen met Pat Van Beirs - twee korte jeugdromans rond Spijker, een 15-jarige volksjongen die een historisch mysteries oplost. De auteurs schreven vervolgens een roman rond de historische figuur van de Vlaamse erfdochter Margaretha van Male. In "Jonkvrouw" vertelt Margaretha - of Marguerite zoals de auteurs haar noemen - over haar jeugd op het kasteel van Male bij Brugge. De hele roman is in de "ik-vorm" en in de tegenwoordige tijd geschreven. De roman werd gepubliceerd in 2005 door Facet en won achtereenvolgens de Thea Beckman-prijs voor beste Nederlandstalige historische roman, de Boekenleeuw, de Kleine Cervantes en de prijs van de Kinder- en Jeugdjury. De beide auteurs kregen ook de provinciale prijs voor letterkunde. Het boek werd vertaald in het Frans, Duits, Engels, Deens, Noors, Zuid-Afrikaans, Tsjechisch en Chinees. Van het boek maakte Theater Zamzam een theaterproductie op basis van een tekst van de auteurs.

In 2010 publiceerden Jean-Claude en Pat de historische roman "Galgenmeid" die zich afspeelt in de tweede helft van de zestiende eeuw met de oorlog tussen Spanje en de Nederlanden als achtergrond. In de roman wordt een veroordeelde dievegge, de onechtelijke dochter van een Spaans edelman en een Vlaamse kroegvrouw, verplicht om in het Spaanse Sevilla haar vader te bespioneren. "Galgenmeid", uitgegeven door Manteau, kaapte opnieuw de Boekenleeuw, de Kleine Cervantes en de prijs van de Kinder- en Jeugdjury weg. Het boek werd vertaald in het Zuid-Afrikaans, Frans en Duits. In 2015 won "Galgenmädchen" in Oostenrijk de "Jugendpreis" voor het beste jeugdboek. In 2018 bracht Theater Froe Froe het toneelstuk "Gitte", een vrije adaptatie van de roman in regie van Marc Maillard met Julie Delrue in de titelrol.

Jean-Claude werkte sinds 2016 aan een nieuwe roman over de Napoleontische periode voor uitgeverij Querido. De roman heet "IJzerkop" en verscheen in mei 2019. IJzerkop was een van de vier genomineerden genomineerd voor de Boekenleeuw 2019.

Bibliografie

• IJzerkop, 2019. (Uitgeverij Querido)
• Amigo's Eerlijke Keuken (met Pierre De Clercq), 2017. (Uitgeverij Manteau)
• Galgenmeid (met Pat van Beirs), 2010. (Uitgeverij Manteau)
• Jonkvrouw (met Pat van Beirs), 2005. (Uitgeverij Manteau)
• De Zevende Sluier (met Pat van Beirs), 2003. (Uitgeverij Clavis)
• Duivelsoog (met Pat van Beirs), 2002. (Uitgeverij Clavis)
• Tante Dingdong, 2000. (Vlaamse Filmpjes, Averbode)

Stripverhalen

In 2008 vroeg striptekenaar Thomas Du Caju, bekend als medewerker Kiekeboe, om een stripreeks voor hem te bedenken die zich afspeelde aan de vooravond van de tweede wereldoorlog. Jean-Claude werkte met Pat van Beirs de serie "Betty & Dodge" uit waarin de aristocratische Betty verneemt dat haar biologische vader een Duitse wetenschapper is. In haar zoektocht naar haar vader krijgt ze hulp van de lompe Amerikaanse fotograaf Dodge. Hoewel de reeks "Betty & Dodge" heet, vertelt de strip vooral het verhaal van Betty die evolueert van naïeve society dame naar avonturierster die zich zal engageren voor de Spaanse burgeroorlog. Elk deel telt 38 of 40 strippagina's en is aangevuld met dagboekfragmenten, telefoongesprekken en nieuwsberichten die te maken hebben met de hoofdpersonages of de tijd waarin het verhaal zich afspeelt. De volledige reeks werd in 2019 heruitgegeven door BD Must, die de reeks ook in een Franse en Duitse vertaling publiceerde.

• De reeks Betty & Dodge
  • Moord in Manhattan, 2008
  • Crash in Québec, 2009
  • Gijzeling in Kent, 2010
  • Aanslag op Engeland, 2010
  • Vermist in Madrid, 2011
  • Verraad in de Pyreneeën, 2012
  • Valstrik in Venetië, 2013
  • Berlijn zien en sterven, 2014

Met Thomas creëerde Jean-Claude in 2017 het tweeluik "Little England" voor de uitgeverijen Zéphyr (Fr) en Ballon (B). Het verhaal draait rond een adolescent in Myanmar (Birma) tijdens WO II. Geert De Weyer schreef in De Morgen over Little England: "Een klassiek coming-of-ageverhaal waarin de liefde, het verlies van onschuld, een getroebleerde vader-zoonrelatie, het kolonialisme en een allesverwoestende oorlog hand in hand gaan. Strips als deze worden zelden door Vlamingen gemaakt (en horen in geen geval enkel thuis op de Nederlandstalige markt). Chapeau."

• Het tweeluik Little England
  • Ruby, maart 2017.
  • Koningscobra, december 2017.

In opdracht van de luchtmacht dramatiseerde Jean-Claude voor Thomas 4 missies van het Belgische Squadron 349. Een strip- en kijkboek voor luchtvaartliefhebbers dat in maart 2019 verscheen.

• One-shot 349 Squadron

Thomas en Jean-Claude werkten ook samen voor een verhaal rond vier adolescenten tijdens het beleg van Leningrad tussen 1941 en 1944.

• Het tweeluik De muizen van Leningrad
  • Ik ben Chapayev, verscheen in september 2019
  • De dodenstad, verschijnt begin 2020.

Externe link

•   Jean-Claude van Rijckeghem in de Internet Movie Database  (en)

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties