Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Delfshaven (stadsdeel)
Bestuurscommissiegebied van Rotterdam | |||
| |||
Kaart | |||
Kerngegevens | |||
Gemeente | Rotterdam | ||
Coördinaten | 51°054′N 4°026′E | ||
Oppervlakte | Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland oppervlakten km² | ||
- land | Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland oppervlakten land km² | ||
- water | Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland oppervlakten water km² | ||
Inwoners (2017) | cbs|059.903}}[1] (Fout in uitdrukking: Onbekend leesteken "{". inw/km²) | ||
Woningvoorraad | Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland woningvoorraad woningenSjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland woningvoorraad | ||
Website | http://www.delfshaven.nl | ||
Bestand:4schieen.jpg | |||
|
Delfshaven is een bestuurscommissiegebied van de gemeente Rotterdam. Delfshaven telde op 1 januari 2006 70.290 inwoners en heeft een oppervlakte van 5,80 km². Oorspronkelijk was Delfshaven een onderdeel van Delft. In 1795 werd het een zelfstandige gemeente, om in 1886 door Rotterdam geannexeerd te worden.
Delfshaven ontstond in 1389, toen de Delfshavense Schie werd gegraven om de stad Delft een verbinding met de Maas te geven. Sindsdien konden de schepen vanuit Delft via de Delftse en Delfshavense Schie de Nieuwe Maas bereiken. Rondom de sluis ontstond het havenstadje 'Delfshaven'. Het had de status van een 'kolonie van Delft'. Een terugslag in de groei vond plaats toen aan het eind van de Hoekse en Kabeljauwse twisten (rond 1490) de Hoeken enorme verwoestingen aanrichtten. In het begin van de zestiende eeuw telde Delfshaven iets meer dan 100 huizen en 400 inwoners.
Hoogtepunten uit de geschiedenis
Het oude Historisch Delfshaven, de volksbuurt Spangen en het rustige Oud Mathenesse zorgen voor veel variatie in dit stadsdeel. Enkele hoogte- en dieptepunten uit de rijke historie van Delfshaven zijn, in chronologische volgorde:
- 1389: Begonnen met het graven van de vaart tussen Overschie en de Nieuwe Maas. Aan de oever van de Maas verschijnen een haventje en scheepswerf; het begin van Delfshaven
- 1489: Tijdens de Jonker Fransenoorlog, onderdeel van de Hoekse en Kabeljauwse twisten, wordt Delfshaven vrijwel verwoest en alle Delftse schepen buitgemaakt of vernietigd.
- 1550: Delfshaven is dankzij de haringvisserij en walvisvaart uitgegroeid tot een welvarend stadje met zo'n duizend inwoners.
- 1554: Statig pand wordt gebouwd aan de oostzijde van de Aelbrechtskolk waar stadsdienaren havenzaken afhandelen.
- 1572: Inval van de watergeuzen, gevolgd door een herovering van de Spanjaarden, waarbij veel gebouwen (de meeste waren van hout) worden verwoest.
- 1577: Piet Hein wordt geboren in Delfshaven. Later wordt hij bekend door de verovering van de zogenaamde Spaanse Zilvervloot in 1628.
- 1620: De Pilgrim Fathers worden korte tijd ondergebracht in de Sint Anthonis Capel, vanwaar ze de oversteek naar Amerika beginnen.
- 1653: Bouw van het Kraanhuis met 'Zakkendragershuisje'.
- 1700 en verder: opkomst van de jeneverindustrie, met de bouw van diverse molens.
- 1795: Delfshaven roept zichzelf uit tot zelfstandige gemeente, onder protest van Delft.
- 1825: Delfshaven krijgt stadsrechten. Het pand aan de Aelbrechtskolk wordt raadhuis der gemeente Delfshaven. Tegenwoordig doet het pand dienst als café en brouwerij De Pelgrim.
- 1886: Delfshaven wordt met Rotterdam verenigd. De nieuwe gemeente krijgt de naam Rotterdam.
- 1870: Het standbeeld van Piet Hein wordt onthuld door koning Willem III.
- 1916: bouw van het Spartastadion en aanleg van de wijk Spangen.
- 1920: bouw van het Witte Dorp.
- 1930: aanleg van de wijk Oud-Mathenesse.
- 1940: Het bombardement dat het centrum van Rotterdam in de as legt, laat Delfshaven ongemoeid.
- 1943: Op 31 maart willen de geallieerden de Keilehaven of een spoorwegemplacement bombarderen, maar er gaat iets mis met de navigatie. Tientallen brandbommen treffen het Marconiplein en de huizen rond de Schiedamseweg. Er vallen 326 doden en meer dan 400 gewonden. Honderden gezinnen raken dakloos. Het bombardement op Rotterdam-West werd een 'vergeten bombardement', omdat de slachtoffers de bevrijders hun fouten niet wilden blijven verwijten, evenals bijvoorbeeld het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944 en het bombardement op het Bezuidenhout te Den Haag op 3 maart 1945.
- 1959: De loodsboot Delfshaven wordt gebouwd en wordt vernoemd naar de haven.
- 1960: Historisch Delfshaven wordt uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht.
- 1993: Op 31 maart, vijftig jaar na het 'vergeten bombardement' onthult premier Ruud Lubbers een monument ter nagedachtenis aan de gewonden en doden.
- 1999: Het Spartastadion wordt compleet vernieuwd en een kwart slag gedraaid ten opzichte van het oude stadion.
- 2013: Het Slavernijmonument wordt onthuld ter herdenking het Rotterdamse slavernijverleden, waarbij de handelswaar die in het Lloydkwartier werd verhandeld verkregen was door in Suriname en de Nederlandse Antillen slaven te verkopen.[2]
Bezienswaardigheden
- Moutmolen "De Distilleerketel" (herbouwde molen na vernieling in 1940)
- "De Dubbelde Palmboom" distilleerderij uit 1860, rijksmonument
- Oude of Pelgrimvaderskerk (de oorsprong van de kerk is de in 1417 gebouwde R.K. Anthoniuskapel)
- Henkesgebouw
- Zakkendragershuisje (Huisje uit 1653; in dit huisje kwamen de broeders van het Zakkendragersgilde bijeen voor het verdelen van havenwerk)
- Standbeeld Piet Hein
- Logger De Liefde ligt meestal afgemeerd aan de kade bij de Achterhavenbrug
- OorlogsVerzetsMuseum Rotterdam, bevindt zich onder de Pieter de Hoochbrug en naast Coolhaven (metrostation)
-
Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
-
Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
-
Windkorenmolen de Distilleerketel
-
Aelbrechtskolk: kolk en wallekant.
-
Zakkendragershuisje
-
Zakkendragershuisje
-
De Dubbelde Palmboom
-
Pelgrimskerk
-
Voormalig stadhuis van Delfshaven
-
Gemeentekaart uit 1865
Openbaar vervoer
Demografische ontwikkelingen
Tussen ongeveer 1980 en 2000 trokken vele autochtone gezinnen weg uit Delfshaven. Hiervoor in de plaats kwamen nieuwkomers die vaak in achterstandssituaties verkeerden. De werkloosheid steeg en de drugsoverlast nam toe. Halverwege de jaren negentig kwam daartegen verzet, onder leiding van Annie Verdoold. Door de goede samenwerking tussen bewoners, politie, zorginstellingen en gemeente zijn de problemen toen flink afgenomen. Maar vooral in sommige delen van Spangen kunnen nog veel zaken verbeterd worden.
Wijken in Delfshaven
- Delfshaven/Schiemond
- Bospolder/Tussendijken
- Spangen
- Oud-Mathenesse
- Nieuw-Mathenesse
- Nieuwe Westen
- Middelland
Bevolkingssamenstelling 2006[3] | Delfshaven [%] |
Rotterdam [%] |
---|---|---|
Autochtonen | 28,5 | 54 |
Allochtonen | 71,5 | 46 |
waarvan | ||
Surinamers | 18 | 19 |
Turken | 21 | 17 |
Marokkanen | 18 | 14 |
Antillianen | 5 | 7 |
Bestuur
Zetelverdeling deelraad resp. gebiedscommissie
Partij | Deelraad | Commissie | |
---|---|---|---|
2006 | 2010 | 2014 | |
PvdA | 16 | 12 | 4 |
GL | 3 | 5 | 2 |
LR | 4 | 3 | 2 |
D66 | - | 2 | 2 |
SP | - | - | 2 |
WIJ Delfshaven | - | - | 2 |
NIDA | - | - | 1 |
CDA | 1 | 2 | - |
VVD | 1 | 1 | - |
Totaal | 25 | 25 | 15 |
De onderstreepte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid.
In 2014 is de deelgemeente opgeheven en vervangen door een 'bestuurscommissiegebied'.
Afkomstig uit Delfshaven
- Piet Hein, zeevaarder
- Arent Roggeveen, cartograaf, aardrijkskundige, wiskundige, sterrenkundige, zeevaartkundige en letterkundige.
- Louis de Visser, communistisch politicus.
- Pim Kiderlen, 19e-eeuwse wielrenner
- Peter Blanker, troubadour.
- André van Duin, revueartiest, komiek, zanger, acteur, tekstschrijver, programmamaker, goochelaar en televisiepresentator.
- Johan Brouwer, schrijver
- Kees van Dongen, schilder
- Jo Goetzee, atleet
- Willem Winkelman, atleet
- Ma Braun, Olympisch zwemcoach
- Neelie Kroes, politica
- Wessel van der Brugge, stoker, omgekomen op de Titanic
- Henk van Straten, schrijver.
Zie ook
- Lijst van burgemeesters van Delfshaven
- Lijst van rijksmonumenten in Delfshaven
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Delfshaven
- Wapen van Delfshaven
- Bombardement op Rotterdam-West
- Coolhaven
- Havenstraat
- Marconiplein
- Piet Heynstraat
- Rochussenstraat
- Voorhaven
- Westzeedijk
Externe links
- Historisch Delfshaven Rotterdam - historischdelfshavenrotterdam.nl
- Delfshaven - rotterdam.nl
- Geschiedenis van Delfshaven - rotterdam.nl
-
Voormalig VOC gebouw.
-
Humanitas aan de Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Scheepvaartvereeniging Zuid.
-
Hogeschool Rotterdam locatie Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Zeevaartschool.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Plaatsen in de gemeente Rotterdam |
---|
Hoek van Holland · Hoogvliet · Kandelaar · Pernis · Rotterdam · Rozenburg · Zweth |
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Delfshaven op Wikimedia Commons.