Magnesia aan de Meander

Magnesia aan de Meander
Magnesia aan de Meander
Situering
Coördinaten	37°51′N 27°31′E
Foto's
Magnesia aan de Meander
Magnesia aan de Meander

Magnesia aan de Meander (Grieks: Μαγνησία ἡ πρὸς Μαιάνδρῳ of Μαγνησία ἡ ἐπὶ Μαιάνδρῳ; Latijn: Magnesia ad Maeandrum) is een Oud-Griekse stad in Anatolië, gelegen bij de rivier de Meander stroomopwaarts van Efeze, op een plaats genaamd Leucophrys (letterlijk: 'witte wenkbrauwen'), nabij een Grieks heiligdom gewijd aan de godin Artemis. De stad werd gesticht door kolonisten uit Magnesia in het Griekse Thessalië, vandaar haar naam. De toevoeging aan de Meander dient ter onderscheiding van de stad Magnesia aan de Sipylos.

Haar Hippodamische plattegrond alsook meerdere monumenten werden ontworpen door de architect en stedenbouwkundige Hermogenes. Drie opgravingsexpedities zijn er gedurende de 19e eeuw geweest namens de musea van Istanbul, Berlijn en het Louvre. Haar grote betegelde agora van 26 000 m² omsloten door portieken is geïnspireerd door Priëne. Er was een tempel van Artemis, maar hier resteert nu slechts weinig van. Verder op de berg Thoran zijn resten van een theater. Uit de Romeinse tijd zijn resten van een gymnasium en het stadion, en uit de Byzantijnse tijd van een stadsmuur en een kerk.

Magnesia was ook de plaats waar de geheimzinnige stenen die elkaar zouden kunnen aantrekken of kunnen afweren vandaan kwamen en zo ging dus haar naam gebruikt worden voor het fenomeen bekende als magnetisme.

Religieuze gebouwen

Het grote altaar

Dit is een oud-Grieks altaar in een pi-vorm waarvan het model in de hellenistische periode werd ontworpen, zoals dat te Pergamon.

De tempel van Zeus Sosipolis

Dit is een tempel in Ionische orde, gebouwd door Hermogenes van Priëne aan het begin van de 2e eeuw v.Chr., na een overwinning van de polis op Milete. Open naar oosten toe, heeft deze tempel een tetrastyle prostylon (4 façadezuilen), een pronaos en een opisthodomos van dezelfde afmetingen.

De tempel van Artémis Leucophryene

Dit is een pseudodipterische tempel met acht zuilen op vijftien, met dezelfde afmetingen als de vorige. Ze bezit een geopend fronton van drie vierhoekige kolommen ontworpen om de structuur te verlichten. Haar fries, een amazonomachia, is één van de best bewaarde uit de oudheid.

Geschiedenis

De stad Magnesia werd volgens de legende gesticht door kolonisten uit de streek Magnesia in het Griekse Thessalië. Rond 700 v.Chr. kwam Magnesia onder de heerschappij van de Lydische koning Gyges. Daarna namen respectievelijk de Kimmeriërs (rond 650 v.Chr.), de Ioniërs en de Perzische koning Cyrus de stad in. De laatste vernietigde hierbij ook de stad rond 545 v.Chr. In 465 v.Chr. werd Magnesia door de Perzische koning Artaxerxes I aan de gevluchte Atheense staatsman Themistocles gegeven. Magnesia werd nooit in de Delische Bond opgenomen, omdat het een Eolische stad was. De Spartaan Thibron overtuigde rond 400 v.Chr. de Magnesiërs hun moeilijk verdedigbare stad te verlaten en bouwde een nieuw Magnesia op een uur afstand van de oude plek. Na de verovering van Magnesia door Alexander de Grote viel de stad aan verschillende diadochen en later aan de Seleuciden. Onder het rijk van Pergamon bereikte Magnesia een culturele bloeitijd. Een oorlog met Milete werd in 196 v.Chr. met een vredesverdrag beëindigd. Onder Romeins gezag (na de slag bij Magnesia in 190 v. Chr) ging de stad achteruit. In latere jaren steunde Magnesia ad Maeandrum, samen met haar gelijknamige buur Magnesia ad Sipylum, de Romeinen in de Tweede Mithridatische Oorlog.

Referenties

• G.E. Bean, art. MAGNESIA AD MAEANDRUM Turkey, in R. Stillwell - e.a. (edd.), The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, Princeton, 1976.
• A. Davesne, La frise du temple d'Artémis à Magnésie du Méandre. Catalogue des fragments du Musée du Louvre, Parijs, 1982. ISBN 2865380262
• R. Martin, L'art grec, Parijs, 1994.