Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Casiodoro de Reina
Casiodoro de Reina of de Reyna (* omstreeks 1520 in Sevilla; † 15 maart 1594 in Frankfurt am Main) was een evangelisch theoloog die de Bijbel (vermoedelijk samen met enkele anderen) in het Spaans vertaalde.
leven Reina werd geboren rond 1520[1][2][1][1] Uit zijn jeugd was hij bezig met de Bijbel[1] In 1557 was hij een monnik van het Hiëronymietenklooster van San Isidoro del Campo buiten Sevilla (Monasterio jerónimo de San Isidoro del Campo de Sevilla). In deze tijd kwam hij in contact met het lutheranisme en werd hij aanhanger van de Reformatie. Toen hij onder de verdenking van de inquisitie kwam vanwege reformatorische tendensen, vluchtte hij met meer dan een dozijn andere monniken. Aanvankelijk ging hij naar Johannes Calvijn in Genève, maar daar vond hij niet het toevluchtsoord waar hij op gehoopt had. In 1558 verklaarde Reina dat Genève een "nieuw Rome" was geworden en verliet het.
Reina reisde in 1559[3] naar Londen. Daar diende hij als pastoor voor de ontsnapte Spaanse protestanten. Maar koning Filips II van Spanje oefende druk uit om zijn uitlevering te verkrijgen.
In Sevilla (april 1562) organiseerde de inquisitie een auto de Fé waarin het beeld van Casiodoro werd verbrand. De werken van Reina en zijn collega's werden op de index van verboden boeken geplaatst en Cassiodoro de Reina werd uitgeroepen tot "ketterij" (d.w.z. het geestelijk hoofd van de ketters).
Reina ging naar Antwerpen rond 1563[3], waar hij de auteurs van de Polyglott-Bijbel ontmoette. In april 1564 ging hij uiteindelijk naar Frankfurt, waar hij zich met zijn gezin vestigde[3].
Reina vertaalde in het geheim het boek van de Calvin criticus Sebastian Castellion, De haereticis, een sint persequendi (Duits: Über Hätiker und wenn man sie verfolgen darf), waarin de executies worden veroordeeld "om gewetensredenen" en waarin de oorspronkelijke christelijke afwijzing van deze praktijk wordt gedocumenteerd.
Tijdens zijn ballingschap in de verschillende steden Frankfurt, Londen, Antwerpen, Orléans en Bergerac, gefinancierd uit verschillende bronnen (zoals bij Juan Pérez de Pineda), begon hij met het vertalen van de Bijbel in het Spaans. Hij gebruikte een grote verscheidenheid aan werken als tekstbronnen. De vertaling van het Oude Testament was gebaseerd op de Hebreeuwse Masoretische tekst. Als secundaire bron lijkt hij de Ferrarabijbel over Ladino en de Vetus Latina zwaar te hebben gebruikt. De vertaling van het Nieuwe Testament was gebaseerd op de Griekse Textus Receptus. Voor het Nieuwe Testament waren de vertalingen van Francisco de Enzinas en Juan Pérez de Pineda een grote hulp. Ook hier gebruikte hij de Vetus Latina. Daarnaast gebruikte hij waarschijnlijk ook Syrische manuscripten.
Hij publiceerde zijn Bijbel in Zwitserland in 1569. Er is gespeculeerd dat zijn Bijbelvertaling, die de basis legde voor de Reina Valera Bijbel, een compositorisch werk was van de verbannen Isidore-congregatie, gemaakt door verschillende handen, met Reina als eerste onder hen.
Biblia del oso, Basel 1569.
In juli 1570 verhuisden de Reina en zijn vrouw en zonen terug naar de stad aan de Main. De Reina werd op 16 augustus 1571 toegelaten als burger van de stad Frankfurt am Main. Met hun nieuwe nationaliteit verhuisde de familie tijdelijk naar het Haus Braunfels op de Liebfrauenberg, dat tot 1578 eigendom was van de lakenhandelaar Augustin Legrand[4] Om zijn familie te voeden, zoals in Basel, handelde hij in zijde en werkte hij als boekhandelaar. In 1577 had hij een kamp gehuurd in het Haus zum Groll in Mainzer Gasse. Geleidelijk aan trad hij toe tot de Lutheranen. Rond 1580 publiceerde hij een catechismus in het Frans, Nederlands en Latijn op basis van de lutherse taal[1] Hij vertaalde ook Spaanse werken voor de drukker Nicolaus Bassée. Zijn betrekkingen met de Franse gereformeerde kerk waren aanvankelijk moeilijk, zodat de parochieraad van de eerste vragen over de Reina en zijn ideeën over moraal en kerkleer uit Genève en Londen aanvankelijk gereserveerd was. Later werd hij echter opgenomen in de congregatie, waar hij in het Frans en mogelijk ook in het Spaans preekte.
Hij stierf in 1594 in Frankfurt[3].
Vertaald met www.DeepL.com/Translator