Johannes Eusebius Voet

Johannes Eusebius Voet was een Nederlands natuurkundige, arts en zoöloog, dichter en illustrator.

In Nederland is hij vooral bekend gebleven wegens zijn psalmberijming in het Nederlands. Deze wordt tot op heden opgenomen in gereformeerde/hervormde gezangboeken. Internationaal was hij ook bekend wegens zijn bijdragen aan de entomologie, de wetenschappelijke studie van de insecten.

Leven

Johannes Eusebius Voet werd geboren op 24 januari 1706 te Dordrecht. Zijn vader, Carel Burchat (Borgert) Voet (1671–1745) was de hofschilder van de Graaf (’Earl’) van Portland en entomologist.

Op 6 april 1723 liet Johannes Eusebius zich onder het rectoraat van ’s Gravesande inschrijven als student in de medicijnen te Leiden. Hij ging in ’s Gravenhage wonen en vond er werk als ambtenaar, als inspecteur van de gemeentemiddelen.

Er was in de 18e eeuw weerstand gegroeid tegen de berijming van Petrus Datheen, die tegen die tijd verouderd was. Voet, die ’stichtelijke gezangen’ dichtte, maakte een psalmenberijming, die tegen 1763 klaar was.

In 1773 voerde de Staten-Generaal een nieuwe Psalmberijming in, de ’Psalmberijming van 1773’. Deze werd geselecteerd uit de psalmberijmingen door Johannes Eusebius Voet, Hendrik Ghysen en het dichtersgezelschap Laus Deo Salus. Hier en daar werden nog veranderingen aangebracht. De berijming van Voet viel bij de commissie zo in de smaak, dat zij deze voor meer dan de helft volgde.

Voet was de auteur van de Catalogus Systematicus Coleopterorum – systematische naamlijst van dat geslacht van Insecten dat men Torren noemt, één van de fijnste insectenkundige werken die ooit in Nederland werden uitgegeven.^[1]

Johannes Eusebius Voet overleed te ’s Gravenhage op 28 september 1778.

Werken

Catalogus Systematicus Coleopterorum op Archive.org
Uitzigt op Nebo, Dordrecht 1747.
Stichtelijke Gedichten, Dordrecht, 1754, 1760, 4e druk 1763.
Proeve eener nieuwe berijming van het Boek der Psalmen, ’s Hage, 1763.
Het Boek der Psalmen volgens de gewone zangwijzen, op nieuw in dichtmaat gebragt met de Kant Psalmen, ’s Hage, 1764.
Stichtelijke Gezangen, Dordrecht, 1767, met muziek.
Verhandeling over den geestelijken smaak, Utrecht, 1772.
De leer der verzoening tusschen God en menschen, Utrecht, 1773.
De goddelijkheid van den Bijbel gestaafd door proefondernemingen, Amsterdam, 1778.
Twee verhandelingen van den staat der afgescheiden Geesten voor den dag der opstanding, Amsterdam, 1773.
Gods geschonken middelen tot verkrijging van den geestlijken smaak, of het beginsel van het geestelijke leven, Utrecht.
De kracht van God in Jezus Christus overwogen, Dordrecht, 1774.
Gods gerechtigheid beschouwd in Christus, Dordrecht, 1776.
Gods wijsheit, kracht en goedertierenheit beschouwd, Dordrecht, 1775.
De Redelijkheit van den geestlijken godsdienst overwogen, Utrecht, 1774.
Nagelaten stichtelijke Gezangen en Mengeldichten, Dordrecht, 1780. Uitgegeven door het bestuur van het Haagsche Dichtgenootschap.