Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Amelberga van Temse
De heilige Amelberga van Temse (overleden: Temse, 772) stamde uit het huis der Pippiniden en werd door haar tante Landrada opgevoed in het klooster van Munsterbilzen (daarom ook soms Amalberga van Munsterbilzen genoemd).
Zij werd ten huwelijk gevraagd door Karel de Grote maar weigerde. Volgens haar vita zou haar aanbidder haar arm hebben gebroken.
Vanaf de optekening van de 11e-eeuwse vita worden aan Amelberga enkele wonderen verbonden. Zij zou mensen gered hebben van reusachtige vissen die opstegen uit de Zenne te Vilvoorde en later ook uit de Schelde te Temse. Zij verhinderde dat een zwerm wilde ganzen de zaden pikten op haar akkerland te Mater. Een grote vis zou haar hebben aangeboden om haar op zijn rug over de Schelde te brengen. Na haar overlijden, voer haar kist op het water zonder roeiers, onder begeleiding van gelijkaardige reusachtige vissen. In de iconografie is haar attribuut dan ook een reusachtige vis (volgens jongere tradities zou dit een steur zijn).
Cultus
- Amalberga van Temse is de patrones van de landbouwers en de zeelui.
- Te Temse wordt zij aanroepen tegen arm- en schouderpijnen, schipbreuk, koorts en hagel.
- De stichting van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Temse wordt aan haar toegeschreven.
- Haar feestdag valt op 10 juli (niet te verwarren met Amalberga van Maubeuge).
- Elk jaar gaat men in Temse nog steeds de Weg-Om : een bedevaart van 23 km langsheen de oude grenzen van de parochie Temse waar op verschillende plaatsen kapelletjes staan (8 ter ere van de H. Amelberga en 1 van OLV van 7 Weeën). De bedevaart wordt gegaan op de zaterdag voor Pinksteren en op Pinkstermaandag in de vroege ochtend. Op deze dag draagt men ook de relieken van de H. Amelberga mee. Op de zaterdag van het laatste weekend van september gaat men de derde keer de Weg-Om.
Hagiografie
Het heiligenverhaal van Sinte-Amalberge is nauw verbonden met een hagiografische traditie binnen de Gentse Sint-Pietersabdij.
- Uit de 10e eeuw: vita opgetekend door bisschop Radbod van Utrecht. In deze versie is nog geen sprake van de Pippinidische afstamming of mirakelverhalen.
- Uit de 11e eeuw, wellicht tussen 1055-1058: herwerking van de 10e-eeuwse vita door Goscelin van Sint-Bertijns, een Brabantse monnik met standplaats in de Sint-Bertijnsabdij in Sint-Omaars, die vervolgens naar Zuid-Engeland (Ramsbury en Canterbury) trok en beroemd werd als auteur van vele Anglosaksische heiligenverhalen.
Tekstedities
Varia
- Bij Koninklijk Besluit van 29 augustus 1842 werd aan Zandhoven een gemeentewapen toegekend. Als schildhouder koos men een "Sint-Amelberga van natuurlijke kleur, staande op een steur van sinopel".
- Amelberga is de patroonheilige van de kerk van Wechelderzande.[1]
| Bronnen, noten en/of referenties
|
