Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Torque
Een torque of torc is in de Keltische, Germaanse en Noordse cultuur een gesmeed sieraad (halsband of armband) uit edelmetaal, vaak gevlochten en gedraaid, en cirkelvormig omgebogen, waarbij de knoppen aan beide uiteinden elkaar bijna raken.
Deze knoppen zijn meestal versierd met motieven zoals voluten of afbeeldingen van dierenkoppen. Het is een unieke nek- of armversiering in die zin dat het helemaal niet flexibel is en vaak van een aanzienlijke omvang en gewicht. Men weet nog steeds niet precies hoe het in feite om de nek of arm werd gedaan. De enige mogelijkheid lijkt te zijn dat het om zo te zeggen rond de ledematen werd gesmeed of vastgeklonken.
Metaalbewerking was bij de Kelten en Germanen trouwens in het algemeen, en niet alleen wat betreft de siersmeedkunst, tot een zeer hoog niveau ontwikkeld en de Romeinen en Grieken spraken hierover vol bewondering. De Romeinen gebruikten in later tijden torques die als oorlogsbuit op Kelten en Germanen veroverd waren zelfs als onderscheiding en betaalmiddel voor verdienstelijke soldaten.
Het sieraad werd evenzeer door mannen als door vrouwen en zelfs kinderen gedragen. Het was een teken van aristocratische afkomst. Zowel Teutonen, Galliërs als Britten waren dragers van dit waardevol symbool.
De torque bestond reeds in de kunst van Achemeniden in Perzië in 6e tot 4e eeuw v.Chr. Op de ketel van Gundestrup staat de Keltische god Cernunnos met een torque in het gedreven metaal van de ketel afgebeeld.
De torque werd niet uitsluitend als draagbaar sieraad aangewend. Het sieraad werd ook als financiële investering bewaard en soms als louter geschenk of als grafgift gebruikt.
Een bekende torque uit België is die van de Keltische goudschat uit de 1e eeuw voor Christus uit het Belgisch-Limburgse Beringen (waar behalve een complete torque ook nog enkele fragmenten werden gevonden). In Nederland is slechts één torque gevonden: in 1999 in Heerlen. Deze bevindt zich in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
Zie ook
Afbeeldingen
-
Torque met twee pegasusen, uit het Vorstengraf van Vix
-
Keltische torque, Metropolitan Museum of Art
-
Vijf torques uit de Ipswich Hoard, British Museum
-
Torque in het museum van Laon
-
Torque uit Heerlen, RMO, Leiden
