Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Volkshuis
Een Volkshuis (Frans: Maison du Peuple, Duits: Volkshaus) was in vele steden, waaronder ook in België en Nederland, in de 19e en 20ste eeuw een sociale ontmoetingsplaats voor arbeiders. Volkshuizen boden plaats voor ontspanning en opleiding, maar waren ook belangrijk voor de ontwikkeling van de arbeidersbeweging en haar sociale strijd.
België
In België werd in 1872 in Jolimont het eerste Volkshuis opgericht. De volgende decennia werden in vele dorpen en steden volkshuizen opgetrokken, in de steden vaak monumentale bouwwerken.
Er ontstonden zowel socialistische, liberale als christelijke of katholieke volkshuizen. Vele volkshuizen ontstonden in de schoot van een samenwerkende maatschappij of coöperatie. Deze legden zich aanvankelijk vaak toe op broodbedeling, maar hun activiteiten breidden zich snel uit.
Vanaf de jaren 1970 verloren de volkshuizen stilaan hun belang en vele werden gesloten. Sommige volkshuizen gingen op verschillende plaatsen ook onder de slopershamer, zoals het befaamde Volkshuis van Victor Horta in Brussel, dat in 1965 werd gesloopt. In Luik verdween La Populaire in 1977. In Charleroi werd het Maison du Peuple in 1980 afgebroken. De gebouwen van de Vooruit in Gent bleven bewaard. Het Liberaal Volkshuis "Help U Zelve" in Antwerpen werd een Steinerschool.
Nederland
In Nederland werd in 1892 in Amsterdam het eerste volkshuis - Ons Huis - geopend in de Amsterdamse Jordaan. Daarna ontstonden soortgelijke voorzieningen onder diverse namen, zoals volkshuis, dorpshuis, buurthuis en clubhuis.
Zie Buurthuiswerk (Nederland) voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Literatuur
Bronnen, noten en/of referenties
|