Kubb

Kubb is een buitenspel met als doel het omvergooien van houten blokken door er houten stokken tegenaan te gooien. Het woord "Kubb" betekent "houten blok" in het Gotlands dialect van het Zweeds.

Kubb kan kort worden omschreven als een combinatie van bowling, horseshoes, and schaken.

De regels variëren per land en regio, maar het doel van het spel is altijd om de koning omver te gooien voordat de tegenpartij dat doet. Dit, in combinatie met de grote hoeveelheid strategie die kan worden toegepast door de spelers, heeft ertoe geleid dat sommige spelers en kubbfans het spel de bijnaam "Vikings schaken" hebben gegeven.

Het spel kan binnen dertig seconden gespeeld zijn, maar kan ook uren duren. Ook kan het worden gespeeld op diverse oppervlakten, zoals zand, beton of gras.

Ontstaan

Er wordt vaak beweerd dat het spel is ontstaan tijdens het tijdperk van de vikingen en dat het bewaard is gebleven op Gotland, maar dat lijkt een marketingverhaal te zijn van fabrikanten van het spel en kan niet worden bevestigd. Er zijn volksverhalen die bewijzen dat Kubb werd gespeeld op diverse plaatsen in Zweden in het begin van de twintigste eeuw, maar het is nog de vraag in hoeverre de regels van toen overeenkomen met de manier waarop het spel tegenwoordig wordt gespeeld. Het is van belang om te vermelden dat de Föreningen Gutnisk Idrott dat in 1912 werd gesticht, het spel nooit heeft benoemd als een van de traditionele spellen uit Gotland. Het spel toont overeenkomsten met andere bowlingachtige spellen en het is mogelijk dat deze spellen een gemeenschappelijke Middeleeuwse bron delen. De sterkste afwijking die Kubb kenmerkt, het feit dat er twee teams tegenover elkaar staan, lijkt een uitvinding uit de twintigste eeuw.

In de jaren 90 werden de eerste commerciële Kubbspellen geproduceerd en het voorheen onbekende spel werd snel erg populair. Er is nu internationale interesse voor het spel en sinds 1995 worden jaarlijks wereldkampioenschappen gehouden in Gotland.

Onderdelen van het spel

Het spel bestaat uit 21 onderdelen:

• Tien kubbs, rechthoekige houten blokken van ongeveer 15 cm hoog en 8 cm² dik.
• Een koning, een groter houten stuk van ongeveer 30 cm hoog en 10 cm² dik met soms een kroon aan de bovenkant.
• Zes werpstokken, houten cilindervormige stokken van ongeveer 30 cm lang en met een diameter van 3 tot 5 cm.
• Vier hoekstokken of andere markeringen om de hoeken van het veld aan te duiden.

Beginopstelling

Bestand:Kubb ausgangspos en.jpg

Game Setup

Kubb wordt normaliter gespeeld op een rechthoekig veld van ongeveer 5 bij 8 meter. Er zijn geen officiële regels over de grootte van het veld en de veldgrootte kan worden verkleind voor jongere spelers of om de spelduur te verkorten. Het materiaal waarop gespeeld wordt, is meestal gras, maar het spel kan ook worden gespeeld op elk ander solide grondtype.

De hoekstokken worden in de grond bestoken om het veld te definiëren. Er zijn geen verdere markeringen om de randen van het veld mee aan te duiden. De smalle randen van het veld worden de "basislijnen" genoemd.

De koning wordt in het midden van het veld geplaatst. Een denkbeeldige lijn, evenwijdig aan de basislijnen, scheidt het veld in twee speelhelften.

De kubbs worden neergezet op de basislijnen. Op elke lijn komen er vijf te staan.

Regels

Het aantal deelnemers aan het spel kan vrijblijvend worden bepaald. Meestal heeft elk team een gelijk aantal spelers.

Elke beurt in het spel bestaat uit twee fasen voor elk team.

Team A gooit de zes werpstokkenthrows vanaf de basislijn naar de kubbs die bij de tegenpartij op de basislijn staan. Er moet onderhands worden gegooid en de stokken moeten met de uiteinden de kubbs raken. Het is niet toegestaan om de stokken overdwars te gooien of ze zo te gooien dat ze overdwars aankomen.

De kubbs die door team A zijn omgegooid, worden vervolgens door team B in de speelhelft van team A gegooid. Team A zet deze kubbs vervolgens rechtop op de plaats waar zij zijn neergekomen. Deze kubbs worden veldkubbs genoemd en verschillen van de kubbs die bij de start van het spel op de basislijn zijn geplaatst.

Nu is het aan team B om de kubbs van team A omver te gooien. Voordat de kubbs op de basislijn mogen worden omgegooid, dienen eerst de eventuele veldkubbs omver te worden gegooid. Alle kubbs die volgens deze regels omver worden gegooid, worden vervolgens door team A weer in het veld van team B gegooid.

Als een team het niet voor elkaar krijgt om alle veldkubbs aan de overzijde van het veld omver te gooien, bepaalt de nog staande kubb die het verst naar voren staat de nieuwe basislijn. Voor het omvergooien van kubbs mogen de spelers nu naar voren lopen naar deze denkbeeldige basislijn. Deze regel is alleen van toepassing op het omvergooien van kubbs. Voor het omvergooien van de koning en het gooien van kubbs naar de overzijde moet de oorspronkelijke basislijn worden gebruikt.

Op deze manier duurt het spel voort totdat een team alle kubbs aan de overzijde omver heeft gegooid. Als het gooiende team dan nog werpstokken over heeft, kunnen deze worden gebruikt om vanaf de oorspronkelijke basislijn de koning omver te gooien. Als dat lukt, heeft dit team het spel gewonnen.

Als tijdens het spel de koning te vroeg door iemand omver wordt gegooid, heeft het andere team het spel gewonnen en is het spel direct beëindigd.

Vaak wordt een "best-of-three" gespeeld, waarbij het team dat als eerste twee spelrondes heeft gewonnen, zich winnaar mag noemen.

External links

• Amerikaanse website over Kubb
• De Duitse Kubbunie - Kubb Union e.V.
• Kubb links - dmoz.org
• De geschiedenis en regels van Kubb - kubb.co.uk
• Apparel Celebrating the Ancient Swedish Game of Kubb - www.cafepress.com/iplaykubb
• Zwitsers Kubbplatform - www.swisskubb.ch
• Duitse website over Kubb inclusief de regels - www.kubb-spiel.de
• Dan Eskildsen's persoonlijke fotoalbum met foto's van mensen die Kubb spelen
• Het forum voor campingspellen - www.Kubbspel.com
• Een webwinkel waar je dit spel in Nederland kan kopen
• The British Kubb Players Association - BKPA