Societas Studiosorum Reformatorum Amstelodamensis

De Uniemaagd

SSRA is een studentengezelligheidsvereniging in Amsterdam. De vereniging is heden ten dage van algemene aard, niet-confessioneel en toegankelijk voor eenieder die studeert aan een universiteit of HBO-instelling.

Geschiedenis

In 1889 wordt De Unie Hendrik de Cock opgericht met een Amsterdamse en een Leidse afdeling voor gereformeerde studenten aan de door humanisten gedomineerde universiteiten. Het doel van deze vereniging was het nastreven van wetenschappelijke diepgang in combinatie met gezelligheid. Het ging om studenten die zich een plaats in de academische wereld wilden verwerven en zich daarom aanpasten aan het humanistische studentenideaal van de hogere klassen: dat van de oratorisch begaafde allround-intellectueel. In 1901 fuseert de vereniging met het Collegium M.E.D.I.C.U.S. eveneens gericht op gereformeerde studenten. De naam Societas Studiosorum Reformatorum wordt aangenomen in 1905 om aan te geven dat de vereniging openstaat voor alle gereformeerde studenten. De Amsterdamse afdeling gaat verder onder de naam S.S.R.A. (Societas Studiosorum Reformatorum Amstelodamensis)

In het begin was de vereniging uitsluitend toegankelijk voor heren, maar in 1916 kreeg S.S.R.A. haar eerste vrouwelijke lid. In 1917 stapten de dames echter over naar een nieuw opgerichte landelijke vereniging voor vrouwelijke studenten Esto Quod Esse Videris (E.Q.E.V.). De twee vereniging hielden echter contact en in 1921 traden de dames van E.Q.E.V. toe tot de S.S.R.A. De vereniging floreerde en diverse disputen zagen het levenslicht in de jaren twintig en dertig.

Tijdens de bezetting door de Duitsers in het begin van de Tweede Wereldoorlog veranderde er veel voor de S.S.R.A. De vereniging kreeg te maken met spertijd waardoor niemand zich na acht uur op straat mocht bevinden. Bovendien sloot de S.S.R.A. in de winter van 1941-1942 haar deuren in reactie op het verbod van de bezetter op het lidmaatschap van joodse studenten bij verenigingen. Het dispuutleven werd daarmee nog belangrijker dan het al was.

Na de oorlog kwam het studentenleven weer op gang, maar de problemen waren echter niet over. Binnen de Unie ontstond er een breuk tussen degenen die de strikt gereformeerde grondslag van de S.S.R. los wilden laten en degenen die daaraan vast wilden blijven houden. Vooral in Amsterdam vond men aanhangers van de eerste stroming, in de oorlog had men immers zij aan zij gevochten tegen een gemeenschappelijke vijand, terwijl de rest van de Unie over het algemeen de tweede stroming aanhing. Uiteindelijk scheidde een groot aantal disputen van de S.S.R.A. zich af om een nieuwe vereniging te vormen genaamd Algemene Reformatorisch Studentenvereniging Adhaerens Unus Deo Est Spiritus (A.R.S. A.U.D.E.S.). Beide verenigingen hielden Pylades aan als sociëteit. A.R.S. A.U.D.E.S bleek geen lang leven beschoren en in de jaren die volgden keerden de meeste disputen terug in de moederschoot van de S.S.R.A. Het grondslagdebat bleef de gemoederen echter bezig houden en in 1966 werd de strikte interpretatie van de grondslag door de Unie losgelaten onder druk van de veranderende tijdgeest.

De jaren zestig en zeventig waren politiek gezien tumultueuze jaren. Het was de tijd van de oorlog in Vietnam, de Praagse Lente en de bezetting van het Maagdenhuis. Deze zaken hadden ook gevolgen voor de S.S.R.A. De leden toonden grote maatschappelijke betrokkenheid en de samenleving en haar problemen stond centraal bij de vorming van studenten. De traditionele disputen verloren aan populariteit en een groot aantal nieuwe disputen zag met wisselend succes het levenslicht. Vooral in de jaren zeventig veranderde er veel binnen de S.S.R.A. De Unie werd in 1969 opgeheven en de kledingvoorschriften op de sociëteit werden losgelaten. In 1975 werd besloten om de S.S.R.A. om te vormen tot een progressieve jongerenvereniging onder de naam SSRA. Vanaf dat moment opende de vereniging haar deuren voor studenten van het HBO en de HTS, maar ook voor anderen groepen jongeren. In de praktijk bleek dat de vereniging vooral populair was onder studenten en dat andere jongeren geen belangstelling hadden in een lidmaatschap bij de SSRA. In de jaren negentig besloot men daarom weer verder te gaan als studentenvereniging.

Disputen

In eerste instantie kende de S.S.R.A. alleen heren- en damesdisputen. Na de jaren zestig kwamen gemengde disputen steeds meer in trek. Ongemengde disputen werden gemengd of opgeheven. Anno 2013 kent de S.S.R.A. 11 gemengde disputen, 2 herendisputen en 1 damesdispuut.

Lijst van disputen

Naam	Opgericht	Opgeheven	Heropgericht	Bijzonderheden
M.E.D.I.C.U.S.	1898	2008		Trad in 1901 toe tot de Unie Hendrik de Cock, waarna in 1905 de naam S.S.R.A werd aangenomen.
A.P.E.D.A.S.	1898	1951		Trad in 1953 toe tot het A.S.C.
S.E.S.A.M.	1906	1977	1991
S.S.R.F.	1916	1917		Eerste dames dispuut van de S.S.R.A. De dames stapte in 1917 echter over naar E.Q.E.V.
C.E.A.	1921	1979		De Amsterdamse E.Q.E.V.-dames traden in 1921 toe tot de S.S.R.A. onder de naam C.E.A.
D.E.P.A.S.	1922	1984	2009	In 2009 trad het dispuut Populus Late Rex van de A.S.V.L. toe tot de S.S.R.A. om D.E.P.A.S. herop te richten
S.E.Q.U.E.N.D.A	1931	1972		Fuseerde in 1972 met M.A.T.E.∑.X.A. om het gemengde dispuut GEMINI te vormen
M.A.T.E.∑.X.A.	1933	1972	1998	Fuseerde in 1972 met S.E.Q.U.E.N.D.A. om het gemengde dispuut GEMINI te vormen
S.E.M.P.E.R.	1934
KINHMA	1946	Onbekend		Waarschijnlijk zeer kort bestaan in de jaren na de oorlog
MEPO	1947	Onbekend		Waarschijnlijk zeer kort bestaan in de jaren na de oorlog
PANDION	1948	1949
AEGLE	Onbekend	1953		De dames van AEGLE zijn in 1953 opgenomen in M.A.T.E.∑.X.A.
R.E.N.A.T.U.S.	1951			R.E.N.A.T.U.S. is opgericht na het grondslagdebat
M.O.T.S.A.	1961	1980
F.E.R.Dy D.U.R.K.E.	1962
K.R.A.T.E.R	1962	1972
CHARON	1962	1963		De heren van CHARON zijn in 1963 opgenomen in M.E.D.I.C.U.S.
A.R.I.O.N.	1963	1988
B.U.C.I.N.A.	1963	1970
Ars Vivendi	1964	1968
N.A.G.A.R.J.O.E.N.A.	1964	1971
N.I.K.H.	1965	1974		In 1974 is N.I.K.H. opgegaan in MALKANDER
ETSURAKU	1968	1977
E.G.I.A.	1968	1977		In 1977 opgegaan in PALAVER
S.P.R.U.Y.T	1970	Onbekend		Waarschijnlijk eind jaren zeventig opgeheven
GEMINI	1972	1977		Voortgekomen uit een fusie tussen S.E.Q.U.E.D.A. en M.A.T.E.∑.X.A.
LUSTRUM	Onbekend	1977		Ergens na 1972 opgericht
KORVESTA	1973	1981
MALKANDER	1974	1978		In 1978 opgegaan in SINUS
SASKIA	1976	1977
DE GRUYTER	Onbekend	1979		Waarschijnlijk opgericht in 1977 of 1978
HAD JE ME MAAR	1977	1978
PALAVER	1977	1986		PALAVER komt voort uit E.G.I.A.
B.V. Bla Bla & co	1978	2009		B.V. Bla Bla & co komt voort uit F.E.R.Dy D.U.R.K.E.
AGAR	1978	1983
SINUS	1978	1982
SPOENK	1979	1982
BRUYSCH	1981	1986
Postkantoor	1981			Sinds 1994 gaat Postkantoor verder onder de naam ¡Cuidado!
IDEE - FIXE	1982	1983
PROMETHEUS	1982	1983		In 1982 toegetreden tot S.S.R.A., voorheen een dispuut van I.A.N. (VU-corps/L.A.N.X.)
REVO	1982	1984
Incompleta	1983	Onbekend		Ergens in de jaren negentig opgeheven
B.B.D. Avondrood	1983	1984
't Pruik	1984
Bruun	1985	1986		Ging in 1986 op in De afwas van Vrijdag
Karel Jansen	1985	1988
ZaZou	1985
De afwas van Vrijdag	1986	Onbekend		Ergens in de jaren negentig opgeheven
Barisart	1986
Yassassin	1987
ΔHMHTHP	1988
Xynantroop	1989	2002
Ikkes	1992
FURIOSUS	1997
Mesacosa	1999	2006

Veel van deze disputen organiseren jaarlijks activiteiten voor de hele vereniging, zoals de sportdag, het beachvolleybaltoernooi, de literaire quiz, de debatwedstrijd, de bierestafette of de Hammelburgh Cup. Andere activiteiten en taken zoals gala's, toneelvoorstellingen, zeilweekenden en lustrumvieringen vallen onder de diverse commissies.

Sociëteit Pylades

De SSRA heeft diverse sociëteitsruimtes gekend voordat er een eigen pand werd betrokken. Het huidige pand werd vanaf 1951 gehuurd van de familie Zimmer en later de Azijnhandel Tack. Op 17 april 1967 werd het monumentale pand op de Leidsegracht 108 aangekocht.

Het pand werd in 1663 gebouwd als onderkomen voor de stadsmeestermetselaar door de architect Daniël Stalpert. De woning en de daarbij behorende stadsmetseltuin werden in 1964 opgeleverd. Als klein jongetje zou W.A. Mozart hier met zijn zusje hebben opgetreden al wordt dit eervolle feit eveneens geclaimd door de voormalige Hollandsche Manege. Tot 1829 waren het pand en de stadsmetseltuin eigendom van de gemeente Amsterdam en bood het onderkomen aan meestermetselaars, stadsarchitecten en stadsbouwmeesters. In 1833 nam de familie Zimmer het pand en de bijbehorende tuin over om er een koper- en ijzergieterij te vestigen. De familie Zimmer verkocht het pand in 1959 aan de NV J.F. Tack (een flessenspoelerij en azijnmakerij). Tack N.V. verhuurde het pand tot 1967 aan de SSRA terwijl in het souterrain een boekhandel was gevestigd. In de jaren vijftig werd een groot gedeelte van de stadsmetseltuin gescheiden van het pand. Tegenwoordig staan hier koopwoningen op waardoor er nog slechts vierenhalve meter van het erf onder de stichting SSRA valt.

Bekende oud-leden

• Lodewijk Asscher, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
• Hendrikus Berkhof, theoloog
• Pepijn Lanen, zanger/rapper
• Leo Ploeger, directeur Nederlandse Spoorwegen
• Wim Speelman, verzetsstrijder
• Joop den Uyl, minister-president

Externe link

• Website der SSRA

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties Lustrum-almanak Een eeuw SSRA 1889-1989 Lustrum-almanak De geschiedenis van het i.o.d. S.E.S.A.M. 1906 - 2006

Societas Studiosorum Reformatorum

Amsterdamse Kamer van Verenigingen

Landelijke Kamer van Verenigingen