Ilse Henar-Hewitt

Ilse Henar-Hewitt (Paramaribo * 3 mei 1922 +12 april 1996) is bekend geworden door haar jarenlange inzet voor verbetering van de sociaal-maatschappelijke positie van vrouwen in Suriname. Zij heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het uitdragen van de Afro-Surinaamse cultuur door onderzoek, vastlegging en presentatie van de Koto en Angisa.

YWCA

In diverse functies is zij sinds de vijftiger jaren van de twintigste eeuw betrokken geweest bij het werk van de Young Women’s Christian Association (YWCA). Vanaf 1967 tot 1985 heeft zij de functie van Algemeen Secretaris vervuld. De betrokkenheid bij het “Y”-werk is haar meegegeven door haar moeder Helena Hewitt-Weide, die kort na de oprichting in 1942 lid van de YWCA werd.

Ook bij de internationale YWCA bleven de bestuurlijke- en organisatorische kwaliteiten, waar Ilse Henar-Hewitt over beschikte, niet onopgemerkt. In 1971 werd zij door de Caraïbische regio voorgedragen om zitting te nemen in het in Genève zetelende hoofdbestuur van de wereld-Y. Meer dan 25 miljoen vrouwen en meisjes zijn via de landelijke verenigingen daarbij aangesloten. Ilse Henar-Hewitt heeft tot 1979 deel uitgemaakt van het wereldbestuur.

Koto’s en Angisa’s

Zeer speciale aandacht heeft zij ook gehad voor de enige in Suriname ontstane klederdracht: de Koto. Na onderzoek naar het ontstaan en ontwikkeling van deze authentieke Surinaamse klederdracht gedaan te hebben publiceerde zij in mei 1987: [null Surinaamse Koto’s en Angisa’s] waarvan diverse herdrukken zijn verschenen.

Hiermede heeft zij een belangrijke bijdrage geleverd aan de vastlegging van een uitingsvorm van het culturele erfgoed van de toen nog jonge Republiek Suriname.

In 1965 werd Ilse Henar-Hewitt door de directeur van Hotelmaatschappij Torarica N.V. gevraagd om ten behoeve van een groep Amerikaanse toeristen een presentatie te verzorgen over de in Suriname ontstane klederdracht: de koto en angisa.

Deze presentatie vormde het begin van de daaropvolgende periode van 25 jaar, waarin onder haar verantwoordelijkheid veel kotoshows zijn gegeven. Niet alleen in Hotel Torarica, maar ook in diverse andere accommodaties waaronder het ABO-gebouw, het Cultureel Centrum Suriname, Theater Thalia, Ons Erf en het bekende Hoekhuis aan de Waterkant werd opgetreden. Kotoshows werden zelfs gegeven op de toeristen- schepen die in de Surinaamse haven aanmeerden.

Om te komen tot deze shows waarbij het gepresenteerde uitgebreid werd toegelicht, moest veel onderzoek gedaan worden naar de ontstaansgeschiedenis van deze mooie klederdracht. De geschiedenis van het ontstaan van de angisa en koto en de daarbij behorende vertellingen (tories) werden in kaart gebracht.

Ilse Henar-Hewitt heeft hierbij veel hulp en ondersteuning gehad van Lucy Slijngaard (1907-2000), die beter bekend stond als Sisi. Zij heeft Ilse Henar van veel informatie voorzien en haar bijgestaan bij het leggen van contacten met anderen die ook veel wisten over deze klederdracht. Haar onderzoek leidde vooral naar het district Para, waar ze vooral met bewoners van de plantages Vier Kinderen en Onverwacht een goede relatie mee opgebouwd had.

Maatschappelijke organisaties

Daarnaast wordt haar participatie in een grote verscheidenheid aan organisaties met maatschappelijke relevantie opgemerkt. Vanaf de zeventiger jaren maakte zij deel uit van de Advisory Board van de Suralco, om als vertegenwoordiger van het maatschappelijk middenveld de Suralco directie van advies te dienen. In augustus 1986 legde zij in handen van de Wnd President van de Republiek Suriname de eed af als lid van het Nationaal Instituut voor de Mensenrechten. Bij de Interkerkelijke organisatie "Begi & Wroko” heeft zij zich als trekker van het programma Ouderen helpen Ouderen verdienstelijk gemaakt. Na zelf door een hartinfarct getroffen te zijn, richtte zij tezamen met anderen in 1988 de patiëntenvereniging “Hartvereniging Suriname” op. Ook was zij vanaf de oprichting lid van de Soroptimisten.

Onderscheidingen

Ilse Henar heeft heel veel gedaan voor de Surinaamse gemeenschap en voor de Surinaamse vrouw in het bijzonder.

Bij het 25 jarig bestaan van de YWCA (in 1965) heeft de echtgenote van de gouverneur Mr. H.L. de Vries aan Ilse Henar de gouden medaille van de ere- Orde van Oranje Nassau uitgereikt.

In 1993 viel haar de Surinaamse onderscheiding ten deel. Zij werd benoemd door de President van de Republiek Suriname als Officier in de Ere-Orde van de Palm.