Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Shithead
Shithead (Engels voor idioot), ook bekend onder de naam Zweeds pesten, is een kaartspel waarbij het de bedoeling van het spel is om je kaarten zo snel mogelijk kwijt te raken.
Introductie
Het spel is vooral erg populair onder rugzaktoeristen of ook wel backpackers genoemd. Het spel kom je dan ook op veel plaatsen in de wereld tegen. Hierdoor zijn er veel varianten van het spel ontstaan. De basis bij deze varianten is vaak hetzelfde, verschillen tussen de varianten zijn vooral de verschillende kaartfuncties.
Algemeen
Het spel is te spelen met minstens twee spelers. Vanaf zes spelers wordt aangeraden met meer dan één stock te spelen. De bedoeling is om zo snel mogelijk alle kaarten kwijt te raken.
Varianten
Er zijn vele varianten op het spel, er is geen "beste" variant. De basis van het spel blijft vaak hetzelfde, alleen de functie per kaart kan verschillen. Daarom is het van belang, dit van tevoren duidelijk af te spreken. Andere namen zijn: Asshole, Dogmeat, Shed, Palace, Loser, Idiot, Karma, Jupiter en Pieterspel.
Spelregels
Voorbereiding/delen
Neem een standaard kaartspel (52 kaarten met jokers).
Elke speler krijgt 3 kaarten voor zich. De kaarten liggen in een rij naast elkaar en op zijn kop (Face down), zodat niemand ze heeft gezien. Ook mogen de kaarten niet worden omgeruild.
Op elk van deze 3 kaarten, komt 1 kaart, maar zo dat de afbeelding (waarde) zichtbaar is (Face up). Eenmaal als het spel begonnen is mag je de Face Up kaarten niet meer wisselen.
Hierna krijgt elke speler nog eens 3 kaarten en deze mag hij in de hand nemen en bekijken. Om een sterkere hand te hebben met de Face-Up Kaarten voor later in het spel mogen deze (1, 2 of alle 3) nu nog gewisseld worden. Deze kaarten mag je niet meer omwisselen met de kaarten die bovenop liggen (de Face Up kaarten) als het spel eenmaal is begonnen.
Begin van het spel
Elke speler heeft nu:
- 3 kaarten voor zich op zijn kop
- 3 kaarten daarop waarvan de afbeelding (waarde) wel zichtbaar is
- 3 kaarten in de hand
In principe mag degene die dat wil beginnen. Sommigen vinden dat degene met de klaverdrie of met een drie (of drieën) in het algemeen moet beginnen. Waarom niet met de twee maar met de drie begonnen wordt, wordt hieronder uitgelegd.
Het spel
Elke speler moet een kaart op de aflegstapel leggen.
Ligt er bijvoorbeeld een 3, dan mag de volgende
- hoger dan een 3 neerleggen (een hogere kaart)
- of een 3 neerleggen (een dezelfde kaart)
- of meer kaarten, als het maar hoger of gelijk is aan het getal dat er ligt (3 in dit geval) en de kaarten van dezelfde waarde zijn (dus bijvoorbeeld 2 drieën erbij, of 2 vijven erop)
Heeft de speler een kaart neergelegd, dan moet de speler een kaart van de stapel pakken. Tenzij de speler al 3 of meer kaarten (na het afleggen) in de hand heeft, of als de stapel op is.
De speler heeft dus, tot de stapel op is, altijd 3 of meer kaarten in de hand.
Want als een speler niet kan, dan moet hij de hele aflegstapel pakken en op de hand nemen. Hij mag dan zelf een kaart (of als hij meer van dezelfde waarde heeft, meerdere kaarten) neerleggen en het spel gaat verder. Het is wel de bedoeling dat je zo snel mogelijk je kaarten kwijt raakt.
Ook hoeft de speler niet op volgorde zijn kaarten neer te leggen. Als er een 6 ligt en hij wil liever zijn 8 bewaren mag hij ook een vrouw opleggen.
De waarden van de kaarten
Noot: hierin verschillen vaak de vele varianten. Het spel loopt als volgt: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, Boer, Vrouw, Heer, Aas, 2.
Aas: De azen zijn het hoogst en kunnen alleen door speciale kaarten verslagen worden.
10 en vier dezelfde kaarten: Als 10 opgegooid wordt, dan wordt de hele aflegstapel weggelegd en wordt er een nieuwe stapel begonnen. De speler die de 10 neerlegde, mag zelf beginnen. Het hangt van de gespeelde variant af of de 10 moet passen, dan wel zomaar mag worden neergelegd.
Liggen er van dezelfde waarden vier dezelfden op elkaar, dan wordt de stapel ook weggehaald. Dus als speler 1 een vijf op gooit, speler 2 twee vijven, en speler 3 de laatste vijf, dan wordt de stapel weggehaald. Ook als een speler vier van dezelfden neerlegt wordt de stapel weggehaald. Er mag geen andere kaart tussen liggen.
7: Na het spelen van de 7 moet de kaart die erna komt, lager zijn dan 7. Volgens sommigen is een 7 ook toegestaan. (De volgende speler moet dan ook een 7 of een kaart lager dan een 7 opleggen.) De 7 moet wel passen, en mag dus niet zomaar worden neergelegd. In een bepaalde variant draait de 7 de spelrichting om.
3, 4, 5 of 8: De 3, 4, 5 of 8 (afhankelijk van variant) zijn 'doorzichtig'. Dit betekent dat de volgende speler een kaart passend op de onderliggende kaart moet spelen. Legt de speler voor jou bijvoorbeeld een vrouw neer en jij hebt geen hogere kaart, dan kun je deze opleggen, maar de speler erna moet dan wel een vrouw of een kaart hoger dan de vrouw spelen. Deze kaarten mogen altijd gespeeld worden.
In een bepaalde Shitheadvariant wordt de 8 gezien als beurt-overslaankaart. De volgende speler mag daardoor geen kaart opleggen wat tactisch voordeel met zich meebrengt wanneer deze speler bijvoorbeeld bijna uit is. Wanneer men deze variant speelt mag de 8 niet overal opgelegd worden; hij moet zich aan de algemeen geldende regels houden.
2: De kaart is de 'restart'-kaart. Dit betekent dat als deze kaart gespeeld wordt, de volgende speler een 3 mag neerleggen. Hij is dus niet doorzichtig, maar het spel begint weer opnieuw. Deze kaart mag altijd gespeeld worden.
Joker: Het hangt af van de variant af wat deze kaart doet. De meest gebruikelijke zijn:
- De volgende speler slaat een beurt over (mag overal op gelegd worden)
- Stapel weghalen (dezelfde functie als 10)
- Stapel aan een speler (al dan niet de volgende speler) geven
Als de stapel leeg is
Als de (pak)stapel leeg is, dan worden de resterende kaarten in de hand uitgespeeld. Daarna wordt een van de 3 Face Up kaarten neergelegd (2 of 3 dezelfde mogen tegelijk neergelegd worden).
Welke van de drie Face Up kaarten de speler neerlegt, mag hij zelf bepalen. Het is dus van belang aan het begin goed de Face Up kaarten te kiezen.
Als de Face Up kaarten weg zijn, dan moet je beginnen aan je Face Down kaarten, maar je mag ze nog steeds niet zien, waardoor het een gok wordt. Het kan dus zijn dat je kaart niet past en je de hele aflegstapel moet pakken.
Heb je geluk en is je Face Down stapel ook weg, dan ben je klaar en wacht je tot iemand als enige overblijft met zijn kaarten. Deze persoon is de Shithead.
Het wordt ook wel zo gespeeld, dat degene die als eerste al zijn kaarten kwijtraakt, de winnaar is.