Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gerard Alsem
Gerardus Engelbertus Pius (Gerard) Alsem (Den Haag, 25 september 1908 - Amstelveen, 29 januari 1981) was een Nederlandse boordwerktuigkundige (BWK).
Alsem was van 1929 tot 1963 in dienst van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM) en was een van de weinige niet-militaire ontvangers van het Nederlandse militaire Vliegerkruis. Hij was ook een van de in totaal vier Nederlandse BWK's die de Gouden Speld met drie Briljanten voor 25.000 vlieguren uitgereikt hebben gekregen.[1]
Levensloop
Voor de oorlog
Alsem spendeerde zijn jeugdjaren rond het Haagse hotel-restaurant complex Château Bleu en het Roomhuis-Boschhek, dat in eigendom van de familie was en waar zij ook woonde. Het complex lag aan de paleistuinen van Paleis Huis ten Bosch.[2]
In 1929 kwam hij in dienst van de KLM en werd opgeleid tot boordwerktuigkundige.[3] Hij vloog onder andere een aantal jaren op de Fokker F.VII die in gebruik was op de lijndienst Amsterdam-Nederlands-Indië.
1940, uitwijken naar Engeland[4]
Op 9 mei 1940 vertrok de DC-3 Buizerd (registratie PH-ARB), als KLM Indië-vlucht 850, uit Bandoeng met bestemming Napels. Door de oorlogsomstandigheden in Europa was dit het begin-/eindpunt van de lijndienst naar Batavia geworden (Nederlandse passagiers en KLM-bemanningen reisden eerst per trein vanaf Amsterdam naar Napels). De bemanning bestond naast Alsem uit gezagvoerder G.J. Schot[5], tweede bestuurder Jan Stroeve, marconist Poot en junior marconist Blauw.
10 mei 1940: De dag dat de Duitsers Nederland binnenvielen, arriveerde vlucht 850 in Bangkok.
11 mei: De trajecten Rangoon - Calcutta - Allahabad - Jodhpur werden gevlogen.
12 mei: Op het traject Jodhpur-Karachi werden instructies ontvangen om na landing in Karachi (er was post en vracht aan boord voor een Brits toestel aldaar) weer naar Batavia terug te keren. Na landing en uitladen op Karachi keerden ze terug naar Jodhpur.
13 mei: Enkele uren na vertrek uit Jodhpur richting Batavia kreeg de bemanning van de Buizerd opdracht om alsnog naar Napels te vliegen. Zij keerden weer om en zouden uiteindelijk in Basrah (Irak) landen.
14 mei: Het toestel arriveerde in Alexandrië. Daar kregen ze opdracht te wachten op instructie uit Batavia. Marconist Poot kreeg instructies om met de eerstvolgende vlucht mee terug naar Batavia te gaan. Ondertussen was er overleg tussen de directeur van de KNILM in Batavia (inmiddels belast met de verantwoordelijkheid voor KLM-operaties buiten Nederland) en KLM in Engeland. Beide partijen wilden de Buizerd hebben.
16 mei: De bemanning kreeg de opdracht om naar Athene te vliegen. Halverwege kregen zij echter de instructie om naar Alexandrië terug te keren. In Alexandrië werd de instructie ontvangen om via Napels naar Marseille en de volgende dag naar Shoreham in Engeland te vliegen.
17 mei: De Buizerd vloog naar Napels en daarna naar Marseille. Daar aangekomen werden Alsem en Schot gearresteerd omdat ze geen geldig visum voor Frankrijk zouden hebben.
18 mei: Het vliegtuig kon 's ochtends niet vanaf Marseille vertrekken vanwege het ontbreken van Alsem en Schot, die de nacht in verzekerde bewaring hadden doorgebracht. Na bemiddeling door de Nederlandse consul werden Alsem en Schot vrijgelaten en kon de Buizerd om 12.00 uur alsnog vertrekken richting Shoreham in Engeland waar men later op de dag arriveerde.
1940-1945
Gedurende de oorlog werd Alsem vanuit Engeland ingezet op de Britse BOAC-lijndienst Bristol-Lissabon. Deze lijndienst werd onder leiding van Koene Dirk Parmentier met de naar Engeland uitgeweken KLM-bemanningen en -toestellen (vijf DC-3's en één DC-2) uitgevoerd.
Op 15 november 1942 was Alsem in functie aan boord van de DC-3 Ibis (oorspronkelijke Nederlandse registratie PH-ALI, Britse registratie G-AGBB), onderweg van Lissabon naar Bristol, toen zij werden beschoten door een enkele Messerschmitt Bf 110. De bemanning bestond verder uit gezagvoerder Theo Verhoeven en telegrafist Leo Dik.
De Ibis kon ontkomen door de wolken in te duiken. Direct na de aanval prepareerde Alsem de cabine en het reddingsvlot voor een noodlanding op zee en ontfermde zich over de passagiers. Hoewel het toestel zwaar beschadigd was (onder andere een gebroken roerkabel), lukte het veilig te landen (zie Externe link(s) voor schadefoto's van deze aanval).[6] De bemanning kreeg hiervoor door koningin Wilhelmina op 26 november 1942 het Vliegerkruis uitgereikt.
De Ibis zou op dezelfde Bristol-Lissabon lijndienst binnen zeven maanden nog twee keer worden aangevallen. Bij de laatste aanval, onder vluchtnummer BOAC-vlucht 777-A, stortte het in zee waarbij alle zeventien inzittenden omkwamen. Alsem was op deze laatste vlucht van de Ibis niet ingedeeld.
Na de oorlog
Na de oorlog keerde Alsem terug naar zijn huis aan de Graaf Aelbrechtlaan in Amstelveen waar hij zijn hele verdere leven zou blijven wonen. Hij bleef als BWK in dienst bij de KLM tot aan zijn pensioen in 1963, waarna hij nog enkele jaren voor Sabena werkte.
Zie ook
- Gerards broer Henk Alsem was cameraman/cineast.
Externe link
- info met schadefoto's van de eerste aanval op de Ibis op de KLM historie site van dhr. Herman Dekker
Bronnen, noten en/of referenties
|