Psycholoog

Een psycholoog is een expert in de psychologie. Een psycholoog is geen arts. Iemand met een artsenopleiding die zich met geestesziekten wil bezighouden, kiest voor een specialisatie psychiatrie en kan dan als psychiater geestesziekten waar nodig behandelen met behulp van medicatie. Een psycholoog is geïnteresseerd in de achterliggende denk/voel/beleef/hersen-processen. Een belangrijk verschil tussen een psychiater en een psycholoog is dat een psychiater uitsluitend mentale stoornissen behandelt. Een psycholoog daarentegen heeft de ambitie om het volledige gedrag van de mens te verklaren, en dit op verschillende niveaus (cognitieve processen, neurologische processen), op verschillende domeinen (sociale psychologie, differentiële psychologie), en via verschillende invalshoeken (ontwikkelingspsychologie, gedragsgenetica).

Status in Nederland en België

De titel "psycholoog" was tot 1993 in Nederland beschermd. Om toch onderscheid te maken tussen mensen die zich eenvoudigweg "psycholoog" noemen en mensen die een universitaire studie afgerond hebben, heeft het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) de classificatie "Psycholoog NIP" ingesteld. Dit houdt in dat enkel psychologen met een afgeronde universitaire studie, aangevuld met specialisatie zich "Psycholoog NIP" mogen noemen.

In België is de titel psycholoog beschermd sedert de wet van 1993; alleen wie een universitaire opleiding in de psychologie heeft voltooid mag zich psycholoog noemen. Het heeft vele jaren lobbywerk gekost om de erkenning te verkrijgen.

Opleidingen

Er bestaat een Nederlandstalige opleiding tot "master in de psychologie" aan de universiteiten van Amsterdam (Universiteit van Amsterdam en Vrije Universiteit), Brussel, Gent, Groningen, Leiden, Leuven, Maastricht, Nijmegen, Open Universiteit, Rotterdam, Tilburg, Universiteit Twente, Utrecht. De Open Universiteit biedt de opleiding aan in de vorm van universitair afstandsonderwijs.

Een aanverwante opleiding op Bachelor-niveau bestaat als Toegepaste Psychologie o.m. in Leiden, Antwerpen, Kortrijk en Gent.

Werkterrein

Psychologen zijn o.m. werkzaam in:

• onderwijs - als docent van het vak psychologie; als studie- of beroepskeuzeadviseur; als beleidsondersteuner voor het onderwijsministerie; als school- of leerlingenbegeleider, bijvoorbeeld in een CLB
• gezondheidszorg - als consulent op een dienst voor geestelijke gezondheidszorg, in (psychiatrische) ziekenhuizen, als patiëntenbegeleider, onderzoeker of therapeut
• wetenschappelijk onderzoek bij universiteiten of testconstructeurs
• personeelsbeleid - als "humanresourcemanager"; in de werving en selectie van personeel; als begeleider van uitzendbureaus
• privé-praktijk - als groeps-, relatie-, gedrags- of persoonlijk therapeut
• als extern deskundige bij allerhande organisaties, bijvoorbeeld slachtofferhulp bij de politie of adviseur bij een reclamebureau
• een rechtspsycholoog onderzoekt de psychologie van het recht, maar ook in opsporing, vervolging en rechtsgang

Rechtspsychologen zijn onder andere: Willem Albert Wagenaar, H.L.G.J. Merckelbach, H.F.M. Crombag, Peter van Koppen en Eric Rassin. Een onderwerp voor onderzoek is bijvoorbeeld tunnelvisie bij politie, Openbaar Ministerie en rechters.

• een forensischpsycholoog onderzoekt de toerekeningsvatbaarheid van mogelijke verdachten in het kader van een mogelijk gepleegd strafbaar feit. Deze werken voor het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie.

Forensischpsychologen zijn onder andere: Ernst Ameling en Corine de Ruiter. Hier is het probleem dat de daden van de verdachte worden meegenomen in de beoordeling van de toerekeningsvatbaarheid, terwijl voor de rechter nog niet vast staat dat de verdachte de strafbare feiten heeft gepleegd.

Zie ook

• Lijst van psychologen

Externe links

• Belgische federatie van psychologen
• Belgische psychologencommissie Erkent de aanvragen tot het voeren van de titel psycholoog in België.
• Nederlands Instituut van Psychologen: NIP
• Kenniscentrum Psychologie (KCP)

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: