Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Johann Martin Augustin Scholz
Johann Martin Augustin Scholz (Kapsdorf in Breslau, 8 februari 1794 – Bonn, 20 oktober 1852) was een Duits katholiek theoloog.
Scholz kreeg les van onder anderen Johann Leonhard Hug. In 1821 werd hij hoogleraar theologie in Bonn. Vanaf 1837 was hij domcapitularis (domheer) in Keulen. Hij werkte aan een tekstkritische uitgave van het Nieuwe Testament, en bezocht hiervoor in 1816–1819 bibliotheken in Frankrijk, Engeland, Zwitserland en Italië. In de herfst van 1820 reisde hij naar Egypte om zich aan te sluiten bij een expeditie naar Palestina en Syrië. Aangezien de expeditie niet tot stand kwam, reisde hij in januari 1821 op eigen houtje verder. Hij schreef een reisverslag over deze excursie in de Oriënt.
Naast zijn hoofdwerk, het Novum Testamentum Graece, een Griekse tekst uitgave van het Nieuwe Testament, gaf hij ook een katholieke bijbelvertaling uit, waarmee hij het werk voortzette van Dominikus von Brentano en Anton Dereser.
Tekstkritisch werk
Van zijn leraar Johann Leonhard Hug leerde hij manuscripten te bezien als leden van families, die afstamden van oude recensies. Na verloop van tijd verwierp hij Hugs uitgebreide theorie en nam de eenvoudige indeling over van de.lutherse theoloog Johann Albrecht Bengel, die de manuscripten in twee groepen sorteerde, die hij de Alexandrijnse en de Constantinopolitaanse groep noemde. De Alexandrijnse manuscripten waren ouder, maar de manuscripten uit Constantinopel waren in de meerderheid. Anders dan Bengel gaf Scholz de voorkeur aan de manuscripten in de Constantinopolitaanse groep.
Zijn tekstkritische werk werd bijzonder goed ontvangen in Engeland, waar de theologen in die tijd conservatiever waren dan de Duitse theologen. Hij werd gezien als een verdediger van de traditionele tekst. Het tekstkritisch voetnotenapparaat leek in zijn uitgave vollediger dan in alle voorafgaande versies. Later bleek dat hij in zijn voetnotenapparaat naar vele manuscripten verwees die hij ofwel helemaal niet of slechts zeer oppervlakkig gecollationeerd had.
Werken
- Reise in die Gegend zwischen Alexandrien und Parätonium, die libysche Wüste, Siqa, Egypten, Palästina und Syrien in den Jahren 1820 und 1821. Friedrich Fleischer, Leipzig und Sorau, 1822 (Gedigitaliseerd bij Google Books), Reprint: Georg Olms Verlag, Hildesheim 2005
- Biblisch-kritische Reise in Frankreich, der Schweiz, Italien, Palästine und im Archipel in den Jahren 1818, 1819, 1820, 1821: Nebst einer Geschichte des Textes des N[euen] T[estaments]. Friedrich Fleischer, Leipzig und Sorau 1823 (Gedigitaliseerd door Google Books)
- Die heilige Schrift des neuen Testaments übersetzt, erklärt und in historisch-kritischen Einleitungen zu den einzelnen Büchern erläutert, Barrentrapp, Frankfurt a. M., 1829. Bd. I: Die vier Evangelien, Franz Barrentrapp, Frankfurt am Main 1829 (Gedigitaliseerd op Google Books); Bd. II: Die Apostelgeschichte und die katholischen Briefe, Franz Barrentrapp, Frankfurt am Main, 1830 (Gedigitaliseerd op Google Books); Bd. III: Die vierzehn Briefe des heiligen Apostels Paulus, Franz Barrentrapp, Frankfurt am Main, 1830; Bd. IV: Die Apokalypse des heiligen Johannes des Apostels und Evangelisten, Franz Barrentrapp, Frankfurt am Main, 1828 (gedigitaliseerd bij Google Books)
- Die heilige Schrift des alten Testaments. Frankfurt, 1830–1837
- Novum Testamentum Graece. Textum ad fidem Testium Criticorum recensuit, Lectionum Familias subjecit, Leipzig, 1830–1836 (2 delen)
- Handbuch der biblischen Archäologie. Adolph Mareus, Bonn 1834 (Gedigitaliseerd op Google Books)
- Einleitung in die heiligen Schriften des alten und neuen Testaments, Keulen, 1845
Bronnen
(en) John Martin Augustine Scholz, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: 
)