Huize De Rechthoek

Huize De Rechthoek is een villa aan de Rijksstraatweg (135) in Twello.

De villa

De villa is gebouwd in 1879. In 1899 is het huis aanzienlijk uitgebreid, waardoor de omvang verdubbelde. Het huis is bijzonder gepositioneerd op het perceel: onder een hoek van circa 45 graden ten opzichte van de Rijksstraatweg en de Stationsstraat. Het huis heeft een asymmetrische plattegrond (verspringend vierkant). Het is opgetrokken in groen/grijs gepleisterde muren op een grijs geschilderde plint. Het huis bestaat uit twee bouwlagen onder een afgeknot schilddak, gedekt met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen. Karakteristiek zijn de blinden. In 2010 zijn aan de achterzijde extra tuindeuren en een kleine veranda geplaatst ten behoeve van de keuken.

Eigenaars/bewoners

De villa is gebouwd als buitenhuis voor (het gezin van) de schatrijke handelaar Carl August Goldenberg uit Deventer. Carl August overleed in 1895. Zijn nabestaanden lieten het huis in 1899 aanzienlijk uitbreiden. Deze uitbreiding vond plaats met het oog op de verkoop. In 1899 werd het huis verkocht aan heer Funnekotter en mevrouw IJsseldijk uit Rotterdam. Heer Funnekotter overleed al in 1899, mevrouw IJsseldijk overleed in 1920. Het huis werd geërfd door haar neef A.J.M. IJsseldijk (geboren in Wilp, maar dan woonachtig in Rotterdam). Hij woont er tot 1933. Hij verkoopt het huis dan aan Horstink en Taverne uit Twello. Zij splitsen het huis in een voorhuis (het huis uit 1879) en een achterhuis (de uitbreiding van 1899), elk met een eigen ingang en huisnummer. De nieuwe eigenaren verhuren het huis gedurende vele jaren aan twee gezinnen (Ten Heggeler en Krans). In 1961 wordt het huis (voorhuis en achterhuis) verkocht aan Ankersmit's Textielfabrieken uit Deventer. De bedoeling was dat er Spaanse arbeiders gehuisvest zouden worden. Dat plan komt niet van de grond. In 1962 wordt het huis alweer verkocht. De nieuwe eigenaar is de familie Van Griethuizen. Zij herstellen het huis in de toestand van voor de splitsing, zodat het weer één huis wordt. Na het overlijden van heer en mevrouw Van Griethuizen wordt het huis in 1990 vĐerkocht aan de familie Geven. Zij restaureren het huis grotendeels. In 2010 wordt het huis verkocht aan de familie Homan, die er tot op heden woont.

Ontwikkelingen perceel

Als de villa gebouwd wordt in 1879, is het perceel 7.910m2 groot. In 1929 en 1933 worden diverse percelen afgesplitst. Op die percelen verrijzen fraaie huizen. Aan gemeente en provincie worden in de loop der jaren verplicht strookjes grond afgestaan, waardoor uiteindelijk een perceel van 1.765m2 resteert.

Bijzonderheden

Voordat De Rechthoek werd gebouwd, stond op het perceel sinds 1858 hofstede De Ongenade. Die werd een aantal jaren bewoond door Volkert Simon Maarten van der Willigen. Hij promoveerde in 1847 op het gebied van de natuur- en sterrenkunde. Op 16 oktober 1848 werd Van der Willigen benoemd tot hoogleraar in de wis- en natuurkunde en wijsbegeerte aan het Athenaeum Illustre te Deventer. Hij publiceerde gedurende zijn loopbaan meer dan vijftig artikelen en boeken over sterrenkunde en natuurkunde, die heel Europa bereikten. In 2014 werd in Deventer een straat naar hem genoemd. Vakidioot als hij was, liet Van der Willigen op het perceel in Twello in 1863 een observatorium bouwen. Zijn onderzoekingen zijn dus deels in Twello verricht. Het observatoriumgebouw stond nog vele jaren ongebruikt op het perceel, op enige afstand van De Rechthoek. In de jaren zestig is het gesloopt.

Bron

Huize De Rechthoek, bijzondere verbinding tussen Twello en Deventer van S.J.Th. Homan, verschenen in 2014.