Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Golfbaanarchitect
Een golfbaanarchitect is een architect die golfbanen ontwerpt.
De oudste golfbanen lagen op smalle stroken grond achter de duinen en werden 'links' genoemd. Er werd vooral 's winters gespeeld door boeren en vissers die maandenlang weinig te doen hadden. Eeuwenlang veranderde dat niet.
Eerste ontwerpers
Pas in de 19de eeuw werden de eerste golfbanen ontworpen door onder andere Old Tom Morris die beroemd werd door het ontwerpen van Prestwick Golf Club in 1851, Carnoustie Golf Club in 1870 en Muirfield Golf Links in 1891. Ontwerpers waren in die tijd altijd mensen die bekend waren omdat zij goed speelden. Tegenwoordig worden nog steeds links ontworpen, die soms ver van de zee liggen maar waar men toch probeert een links karakter aan te brengen.
20ste eeuw
Iemand die vroeger een golfbaan ontwierp, moest vooral een mooie golfbaan maken, rekening houdend met het landschap. Oude banen lagen vaak op landgoederen of oudere stukken natuur, waar de natuur de baan al mooi maakte.
In de jaren 70 begon de golfexplosie, er moesten meer banen komen, en de banen moesten aan bepaalde lengten voldoen. De Koninklijke Nederlandse Golf Federatie stelde normen vast die resulteerde in een A, B of C status, waarbij de C status inhoudt dat nog nauwelijks en bij de A status aan alle eisen wordt voldaan Het werd ook belangrijk dat er goede clubhuizen waren en dat er een goede drivingrange kwam met oefenfaciliteiten, zodat er clinics gegeven konden worden voor zakelijke relaties en beginnende spelers.
Opleiding
In Nederland is geen erkende opleiding om golfbaanarchitect te worden, maar er is een specialisatie binnen de hogere Beroepsopleiding voor Tuin- en Landschapsarchitectuur. Baanarchitecten kunnen lid worden van het European Institute of Golf Course Architects (EIGCA) in Surrey, Engeland en worden daar toegelaten na bewezen bekwaamheid. Senior members hebben minstens zes golfbanen aangelegd inclusief vier 18-holesbanen. Gerard Jol, Alan Rijks en Bruno Steensels zijn 'senior member', terwijl Dimitri van Hauwaert, Cees van Nieuwenhuizen en Michiel van der Vaart nog 'associate member' zijn.[1].
Tegenwoordig worden nieuwe banen in Nederland meestal op akkers en weilanden aangelegd, waarbij het moeilijk is de baan een eigen karakter te geven. De architect gaat uit van het terrein en de natuurwaarden, maar ook van het beheer. Steeds meer golfbanen zijn aangesloten bij Committed to Green. Het komt tegenwoordig regelmatig voor dat een gemeente alleen toestemming tot aanleg van een golfbaan geeft onder voorwaarde dat de exploitant een deel van het terrein 'teruggeeft aan de natuur'.
Ook wordt tegenwoordig veel aandacht besteed aan de veiligheid, omdat de banen veel drukker bespeeld worden.
Engels versus Amerikaans ontwerp
Aan de basis van het ontwerp staan twee stromingen. Banen met een Amerikaanse grondslag zijn meer afstraffend, als je de green mist, verlies je vaak een slag. Op banen met een Engelse grondslag kan je meestal een pitch- en run slag doen, die het mogelijk maakt zonder verlies van een slag de hole af te spelen.
De Engelse golfbaanarchitect Harry Colt heeft zes Nederlandse banen ontworpen. Geen van die banen heeft een waterhindernis. Het zijn allemaal oude, vooroorlogse banen met eigen natuurschoon. Bij het ontwerpen van nieuwe banen zijn waterhindernissen belangrijk, zowel nuttig als visueel aantrekkelijk. Meestal zijn ze kunstmatig aangelegd, de uitgegraven grond wordt gebruikt om enig hoogteverschil in de baan aan te brengen.
Beroemde golfbaanarchitecten
- Nederland
Bekende golfbaanarchitecten in Nederland zijn Gerard Jol, Frank Pont, Alan Rijks en Michiel van der Vaart.
Beroemde buitenlandse golfbaanarchitecten, die betrokken zijn geweest bij het ontwerpen van banen in Nederland zijn onder andere Harry Colt, baron Paul Rolin, Frank Pennink, Donald Steel en Bruno Steensels. Bij sommige banen herken je de architect, zoals bij Robert Trent Jones, die de eerste was die bunkers ontwerp in de vorm van grillige puzzelstukken.
- België
De beroemdse Belgische baanarchitecten zijn ongetwijfeld Paul Rolin en Bruno Steensels.
- Elders
De huidigde topontwerpers in het buitenland zijn Tom Doak, Davis McLay Kidd, Ben Crenshaw & Bill Coore, Tom Fazio en Kyle Phillips. Veel beroemde playing pro's gaan op latere leeftijd golfbanen ontwerpen, onder andere Severiano Ballesteros, Henry Cotton, Ernie Els, Nick Faldo, Colin Montgomerie, Jack Nicklaus en Arnold Palmer. Zij hebben meestal geen opleiding tot golfbaanarchitect genoten, maar wél veel op goede banen gespeeld, en met die ervaring en met behulp van bekwame assistenten worden de banen dan ontworpen. Colin Montgomerie is betrokken geweest bij het ontwerp van The Dutch.
Nederlandse banen ontworpen door buitenlandse architecten
.png){kind=small}
Belgische banen ontworpen door buitenlandse architecten
| Naam | Bekende banen | Opmerking |
|---|---|---|
 Harry Colt |
Royal Zoute Golf Club |
1907 |
| Pete Cowen |
Golflife Center Sterrebeek | 2008, binnen een hippodroom: driving range en 6 oefenholes, kunstgrasgreens |
 Gary Player |
Five Nations Golf Club | 1990 |
 Willie Park |
Royal Antwerp Golf Club | 1888, in 1928 door Tom Simpson gerenoveerd |
| Harold James Baker |
Ternesse Golf & Country Club Golf & Country Club Oudenaarde Golf & Countryclub De Palingbeek |
1976 1988 1990 |
 Seymour Dunn |
Koninklijke Golf Club van België | 1905 |
| Tom Simpson |
Koninklijke Golf Club van België | 1928 |
Externe links
Bronvermelding
