Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Roll-tack
De roll-tack is een techniek die gebruikt wordt aan boord van zwaardboten en lichte kieljachten om optimaal overstag te gaan. Wanneer deze perfect wordt uitgevoerd, kan men zelfs een snelheidstoename bekomen, in plaats van een snelheidsafname zoals bij het klassiek overstagmanoeuvre.
Roll-tack is slecht mogelijk beneden bepaalde windsterkten (3 bft) hoewel hij in sommige eenmansboten (Finn, Laser) ook bij hardere wind wordt toegepast.
We onderscheiden verschillende fasen in de roll-tacktechniek, maar het spreekt voor zich dat optimaal rendement alleen maar behaald kan worden, als de verschillende fasen vloeiend in elkaar overlopen.
- Schepfase
- (enkel van toepassing bij zeer licht weer en niet voor alle boottypes): een extra hoeveelheid lucht in het zeil te krijgen.
- De stuurman en fokkemaat bevinden zich aan loef tussen de mast en de voorste helft van de kuip.
- De fokkemaat verplaatst zich rustig naar de lijzijde, waardoor de helling naar lij in totaal ongeveer 15° wordt.
- Deze extra helling wordt vaak gebruikt om de boot bijkomende loefgierigheid te geven.
- Eerste stuwfase
- de lucht wordt met kracht in het zeil geblazen door de beweging naar loef.
- Fokkemaat en stuurman trekken de boot naar loef door zich naar de loefzijde te verplaatsen. De boot wordt overgetrokken tot de loefschuurlijst het water raakt.
- Tegelijkertijd wordt het grootzeil ook extra doorgezet om het zeildrukpunt maximaal naar achteren te verplaatsen en de boot zodoende loefgierig te maken.
- Glijfase
- hier gaat de boot door de wind en wordt hij met het roer begeleid tot de nieuwe aandewindse koers.
- Stuurman begeleidt het roer naar lij.
- Op het ogenblik dat de boot in de wind ligt wordt het grootzeil gevierd.
- De fok wordt doorgezet zodra men op de nieuwe koers ligt.
- De hellingshoek blijft tot de beide zeilen vol staan over de nieuwe boeg.
- Tweede stuurfase
- opbouwen van de extra snelheid en trimmen van de zeilen.
- De stuurman brengt de boot terug recht in een vloeiende beweging.
- Eens de boot rechtop, wordt het grootzeil aangehaald en getrimd.
Deze volledige beweging moet vloeiend verlopen van de eerste tot de laatste stap. Ze moet in perfecte coördinatie en concentratie verlopen en moet binnen de 5 seconden verlopen. Verder moet men de roeruitslag minimaal houden.