Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Toegepaste gedragsanalyse
Toegepaste gedragsanalyse, Applied Behavior Analysis (ABA) of lovaasmethode, is een van de deelstromingen binnen de gedragstherapie en een behandelingsmethode voor autisme.
Basisprincipes
Lovaas
De ABA-therapie is in Nederland beter bekend als de lovaasmethode, naar de Noorse ontwerper ervan, Dr. O. Ivar Lovaas. In Scandinavië en Groot-Brittannië is die erg populair, in België wordt ze nauwelijks toegepast. Het is niet correct om ABA als de lovaastraining te typeren. ABA is veel ruimer van opzet. Men gaat er in Nederland van uit dat het de lovaastraining of “discrete trial training” is. Alhoewel DTT en lovaasmethodes gehanteerd worden is ABA veel breder en past het meer tactieken, methoden en procedures toe, die erg effectief zijn gebleken met het verhelpen van verschillende soorten problemen.
Gedragsverandering
Gedrag is uitsluitend een functie van de gevolgen ervan. Door beloning, straf, uitdoving van gedrag en stimuluscontrole en manipulatie van omgevingsfactoren probeert men door toegepaste gedragsanalyse het gedrag te veranderen. De oorspronkelijke lovaasmethode was erg streng. Bij ABA[1] wordt voornamelijk vanuit positieve stimuli gewerkt. Het kind wordt door beloning gestimuleerd om ander gedrag te vertonen. Het kind wordt continu op verschillende manieren, op verschillende plaatsen geconfronteerd met datgene wat stress veroorzaakt. Daarbij wordt het kind dan op een positieve manier bijgestaan en beloond als het niet het ongewenste gedrag vertoont.
Een voorbeeld: een autistisch kind bleek erg bang voor grote donkere ruimtes, zoals parkeergarages, kerken en tunnels. Elke keer als het kind daar kwam werd het hysterisch. Door steeds die plekken op te zoeken, te begeleiden, angst te reduceren en door belonen is het kind nu in staat om door een tunnel te lopen, waardoor de familie nu door een tunnel kan gaan en niet om hoeft te rijden omdat het kind hysterisch wordt.
Kritiek
Via de lovaasmethode of ABA kan men op korte termijn bijvoorbeeld oogcontact van het kind herstellen. Autisme is voornamelijk een informatieverwerkingsstoornis en symptoombestrijding is onvoldoende. De benevelingswereld van het kind staat in Vlaanderen en Nederland centraal, en om die te openen is de lovaasmethode slechts een van de vele methoden. De lovaasmethode is daarentegen wel wetenschappelijk onderbouwd, wat op zich zeldzaam is.
Weerwoord Kritiek
De ABA methode is erg intensief. 40 uur per week moet het kind getraind worden, maar van de 100 kinderen die op deze manier getraind worden in hun eerste levensjaren zijn 47 in staat om naar het regulier onderwijs te gaan.
In Nederland staat de belevingswereld van de kinderen centraal, maar daardoor leren zij niet te functioneren in de maatschappij wat hen op latere leeftijd ernstig benadeelt in hun dagelijks leven.
Toepassingen
Toepassingen van ABA zijn onder meer discrete trial instruction/teaching en omgevings - of natuurlijke benaderingen (alternatieve behandelingsmethoden zoals milieutraining, incidental teaching en pivotal response training of natural language paradigm) die het kind aanzetten tot interactie in de natuurlijke en gevarieerde omgeving.