Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hospice Roger de Grimberghe
Het Hospice Roger de Grimberghe was een hospitaal voor kinderen met beenderziekten in Middelkerke.
Roger de Grimberghe
Voor de oprichting van het hospitaal waren er reeds studies verricht die het belang van het zeeklimaat voor de gezondheid aantoonden. In 'La presse médicale Belge' verscheen in 1879 een oproep van dokter Mahiels omtrent de noodzaak aan een kinderhospitaal aan de Belgische kust.
Roger de Grimberghe (Parijs, 28 februari 1830 - Brussel, 27 november 1879) beantwoordde deze oproep door op 49-jarige leeftijd vanop zijn sterfbed een legaat van 500.000 frank ter beschikking te stellen voor het oprichten van zo'n hospitaal. Voorwaarde was dat het instituut zijn naam zou dragen én dat de realisatie ervan binnen de drie jaar een feit zou zijn.
Oprichting
De instelling werd opgericht in 1884 en werd gebouwd naar de plannen van architect Hendrik Beyaert. Het was gelegen in de duinen ten Oosten van Middelkerke, toen nog een badplaats in wording.
Door het koninklijk besluit van 23 mei 1882 werden de duinen kosteloos door de Staat ter beschikking gesteld, op voorwaarde dat kinderen uit het hele land zouden opgenomen worden. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat enkel Brusselse kinderen er terecht konden. De meeste van hen kwamen uit behoeftige klassen.
Patiënten
De meeste kinderen hadden beenderziekten, maar ook gewrichtsziekten, huidziekten, scrofulose en tuberculose kwamen voor. Het sterftecijfer lag betrekkelijk hoog, in de kelder was er dan ook een ruimte voorzien voor lijkschouwingen. De patiëntjes, tussen 4 en 14 jaar oud, gingen aanvankelijk niet naar school maar kregen af en toe wat les van de verpleegsters.
Behandeling
Zeewater speelde een zeer belangrijke rol in de kuur, iedere dag gingen ze er in baden en ook bij slechte weersomstandigheden konden ze binnen een zeebad nemen.
De eerste dokter, tevens ook de directeur van het hospice, was Dr. Pieter Joseph Casse (1841). Later werd hij burgemeester van Middelkerke.
Heel wat dokters waren er actief, onder wie ook dokter Gustaaf Gevaert en dokter Jules Bordet. Belangrijk voor de verwetenschappelijking van het hospitaal was de introductie van medische behandelingen zoals operaties en gipsimmobilisaties. In het archief werden een beperkt aantal sporen teruggevonden van experimentele operaties en het gebruik van zelfgemaakte korsetten, waartoe dokter Casse zich liet inspireren door dokter Cazin, een tijdgenoot die chirurg was in het Hôpital Maritime de la ville de Paris te Berck-sur-Mer.
Het gebouw had een chemisch en microscopisch laboratorium, en had een 'quartier des isolés' voor kinderen met besmettelijke ziektes. De kelder bestond uit enkele specifieke ruimtes zoals een kamer voor anesthesie, een extra laboratorium, een isolatiezaal, een donkere kamer en een kamer voor radiografische opnames. Het uitgangspunt van de stichters was de overtuiging dat het verwijderen van kinderen uit hun arme en onhygiënische omgeving niet alleen zou leiden tot genezing maar ook tot het vormen van betere burgers.
Het hospice in Wereldoorlog I
Tijdens de Eerste Wereldoorlog maakt Middelkerke, op slechts zeven kilometer van het IJzerfront, deel uit van het Duitse "Operationengebiet". Bij de aftocht van het Duitse leger bleven dan ook niet veel gebouwen ongeschonden. In het begin van de Eerste Wereldoorlog werd de keuken van het hospitaal volledig vernield, waardoor de kinderen overgebracht moesten worden naar de kostschool der zusters van Dooresele in Gent. De Duitsers namen hun plaats in het hospice en gebruikten het als 'lazaret'. De oorspronkelijke groentetuin werd een kerkhof voor gesneuvelde of in het lazaret gestorven Duitse militairen. Later werden de graven overgebracht naar het Duits militair kerkhof in Vladslo. Het zwaar gehavende gebouw werd nooit meer heropgebouwd, enkel de herinnering eraan wordt levendig gehouden door twee monumentale zuilen van de instelling die nu de toegang vormen tot het gemeentelijke park.
Bronnen
- Carlo Van Troostenberghe, Het hospice Roger de Grimberghe te Middelkerke, Graningate 1982 p.93-105
- Julien Desseyn, Van duindorp tot badplaats, Graningate 2007 p.101-104
- Bruno Vanobbergen, Pieter Joseph Casse, Graningate 2008 p.43-57
- Ronny Van Troostenberghe, Filantroop Roger de Grimberghe legateert 500.000 fr., Graningate 2012 p. 101-11
Externe links
