Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Yoseb Gergan
| Sonam Gergan / Yoseb Gergan | ||
| ||
| Geboren | ca. 1885, Ladakh (India) | |
| Overleden | 16 december 1946 | |
| Doodsoorzaak | mogelijk hartaanval | |
| Nationaliteit | Tibetaans / Indisch | |
| Bekend van | Tibetaanse bijbelvertaling | |
| Beroep | onderwijzer | |
| Overige informatie | ||
| Religie | opgegroeid in het boeddhisme later christendom | |
Yoseb Gergan (geboren als Sonam Gergan) was een van de eerste Tibetanen die het christendom aannamen en werd een Tibetaans bijbelvertaler.
Leven
Sonam Gergan werd geboren in Ladakh (India) rond 1885, als zoon van Temba Gergan, een Tibetaan die rond 1856 was uitgeweken naar Ladakh. Door de contacten met twee Duitse zendelingen, dr. A.W. Heyde en Eduard Pagel, en zijn eigen vader, werd hij gelijktijdig opgeleid in twee culturen. Heyde en Pagel waren begonnen de Bijbel te vertalen naar het Tibetaans, en Temba Gergan kon hen helpen met de taal. Omdat zij voor de klassieke Tibetaanse schrijftaal hadden gekozen, was de vertaling zelfs voor Temba’s eigen zoon Sonam niet eenvoudig te begrijpen.
Na het overlijden van zijn vader ging Sonam naar Srinegar, de hoofdstad van Kasjmier, om er een verdere opleiding te volgen aan een missieschool. Hij besloot een christen te worden en nam de naam Yoseb aan. Later werd het zijn levenswerk om de Bijbel te vertalen naar het Tibetaans.
Bijbelvertaler
Een moeilijkheid bij het vertalen van de Bijbel naar het Tibetaans, was het kiezen van het juiste taalregister. Het was ongebruikelijk om de spreektaal te schrijven, maar het geschreven klassiek Tibetaans was voor velen moeilijk te begrijpen. Toen Yoseb een boeddhistische monnik gebeden hoorde opzeggen, besefte hij dat het dialect of de taalvariant waarin deze opgesteld waren, goed te begrijpen was voor de meeste Tibetanen. Bovendien bevatte het gebedenboek ook woorden die men nodig had voor het vertalen van een religieuze tekst. De vriendelijke monnik stond zijn tekst af.
Yoseb werkte ongeveer de laatste 27 jaar van zijn leven onvermoeibaar aan de vertaling. Aanvankelijk werkte hij samen met dr. August Francke, die aan de vertaling werkte met behulp van de manuscripten van Temba Gergan. Toen dr. Francke later terugging naar Europa, werkte Yoseb alleen verder.
Tegen 1935 was de vertaling klaar. Het bleek dat het Brits en Buitenlands Bijbelgenootschap het document zo niet kon verwerken, en dat het volledig op speciaal wit papier overgeschreven moest worden. Oververmoeid overleed Yoseb op 16 augustus 1946 aan de gevolgen van een hartaanval. Hij heeft de vertaling nooit in druk gezien.
De bijbelvertaling werd uiteindelijk uitgegeven in 1948, 90 jaar nadat de oorspronkelijke vertalers eraan waren begonnen.
Literatuur
- Alan Maberly, God Spoke Tibetan, http://www.nwtv.co.uk/pages/arts/books/books/tibet/chap01.htm