Gova-onderwijs

Gova-onderwijs is een vorm van evidence-based basisonderwijs die pas in 2012 is ontwikkeld in een basisschool in Denderleeuw. Binnen Gova-onderwijs wordt er bewust gekozen voor graadklassen en krijgen de leerlingen in de hoogste graad (vijfde en zesde leerjaar) les van vakleerkrachten, vak-ankers genoemd. GOVA is het acroniem voor Gedifferentieerd (en geïntegreerd leerplan) Onderwijs met Vak-Ankers. De aanpak is gegroeid vanuit het idee dat professionalisering van leerkrachten leidt tot betere leerprestaties bij leerlingen. Interne deskundigheidsbevordering is daarom een absolute focus binnen Gova-onderwijs.

Relevantie

De relevantie van deze onderwijsvorm is groot omdat hij naadloos aansluit bij de hervorming van het Secundair Onderwijs zoals beslist door het Vlaams Parlement op 4 juni 2013. Binnen deze hervorming wordt ook een aantal voorstellen gedaan die betrekking hebben op het lager onderwijs. Het Gova-onderwijs sluit daar perfect bij aan. Dit is wellicht ook de reden waarom Gova-onderwijs bij de start al populair was bij onderwijswetenschappers en -beleidsmakers. Op donderdag 20 maart 2014 kreeg de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement tekst en uitleg over het Gova-onderwijs.

Vakleerkrachten en ankeropdrachten

In de derde graad (vijfde en zesde leerjaar) wordt er les gegeven door vak-ankers, m.n. een vak-anker Nederlands, een vak-anker wiskunde en een vak-anker wereldoriëntatie. De vakspecialisten van de derde graad zijn aanspreekpunt, coach en kwaliteitsbewaker voor de volledige lagere school. Ze ondersteunen hun collega's van de eerste en tweede graad bij het opvolgen van leerplannen, de opbouw van lessen, het uitwerken van lesactiviteiten, het opstellen van werkbladen en toetsen enz. Ook alle andere leerkrachten van de school hebben een ankeropdracht met betrekking tot een bepaald vak of een of ander onderwijsitem. Zij fungeren op hun beurt ook als aanspreekpunt en coach voor het volledige team.

Graadklassen

Om diverse redenen kiest Gova-onderwijs ervoor om te werken in graadklassen. Hierbij zitten kinderen van twee verschillende leerjaren samen in één klas. Aanvankelijk zijn ouders niet enthousiast over graadklassen omdat ze denken dat deze aanpak zorgt voor slechtere leerprestaties van hun kinderen. Wetenschappelijk onderzoek toont echter aan dat dit allerminst het geval is. Ook leerkrachten maken voorbehoud bij graadklassen omdat ze bang zijn voor de organisatie ervan. De aanpak van graadklassen binnen Gova-onderwijs is anders dan deze die in de meeste andere scholen wordt gehanteerd. Er wordt niet apart les gegeven aan het ene leerjaar terwijl het andere leerjaar zelfstandig werkt. Tijdens (zoveel mogelijk) lesactiviteiten staan één of meer lesdoelen centraal voor de volledige klasgroep en differentieert de leerkracht rekening houdend met de verschillende niveaus waarop de kinderen werken. In die zin is er geen sprake van de jongste en de oudste groep van een graadklas, maar van verschillende niveaugroepen die anders zijn naargelang de lesinhoud.

De Vlaamse onderwijsinspectie is voorstander van graadklassen. “Ik beveel elke lagere school aan graadklassen te maken. Ook al gaan ouders er in het begin niet mee akkoord en gaan sommigen er zelfs van steigeren. In een graadklas differentieert de leerkracht de hele dag. Voor de kinderen is er geen enkel nadeel tegenover leeftijdsgenoten die in een klas met één leerjaar zitten. In een graadklas springt de leerkracht flexibel om met gevarieerde didactische werkvormen. En wat als er meer rumoer is in de klas als de leerlingen in groep werken? Dat moet kunnen, zeker in de huidige aanpak van zelfstandig leren en werken. Leerlingen die een grote zelfstandigheid verwerven en zo een goede voorbereiding krijgen op zelfstandig studeren, dat is de beste reclame voor een school.” (Maria Baldewijns in een interview met het onderwijstijdschrift Klasse nr. 141)

Evidence-based onderwijs

Gova-onderwijs implementeert heel wat factoren waarvan uit onderzoek gebleken is dat ze het leren van de leerlingen bevorderen, m.n. leraren met een sterke vakdidactische expertise, binnenklasdifferentiatie, elke leraar heeft de leerlingen twee schooljaren na mekaar in de klas (looping), de vak-ankers als aanspreekpunt voor alle leraren op school, graadklassen en regelmatig overleg tussen leraren.

Logo

Het logo van het Gova-onderwijs is een gestilleerde vis. Deze vis verwijst naar het welbevinden van de leerlingen (als een vis in het water) dat binnen deze vorm van onderwijs wordt aanzien als de belangrijkste voorwaarde om te komen tot maximale leerwinst.