Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kozijn
Zie ook : kozijn (neef), familierelatie.
Een kozijn is een omranding voor een raam, deur, glasopening of een ander element.
Het doel van een kozijn is onder andere om licht en lucht toe te laten tot een gebouw. Het komt ook voor dat het glas rechtstreeks in een kozijn wordt geplaatst, dan is er geen raam of deur en dient een kozijn alleen voor toetreding van licht. Kozijnen kunnen worden gemaakt van bv hout, aluminium, staal of kunststof.
Opbouw
In zijn meest eenvoudige vorm bestaat een kozijn uit twee stijlen (een linker- en een rechter stijl, ook : post) en twee dorpels (een onder- en een bovendorpel). Een tussendorpel wordt ook wel kalf genoemd.
Een kozijn is een onderdeel van een wand of gevel, zonder dragende en constructieve functie. Wanneer de muuropening te breed is, zal een latei boven het kozijn worden aangebracht, om de krachten op te nemen die anders het kozijn zouden beschadigen. Een ontlastingsboog heeft dezelfde functie als een latei, de krachten opnemen en doen afvloeien op de muurdammen naast het kozijn.
Aluminium kozijnen
Enkele eigenschappen van aluminium zijn:
- duurzaam;
- licht;
- maatvast;
- hoge warmte- en geluidswerendheid;
- leverbaar in elke gewenste RAL kleur
Ook vliesgevels kunnen in aluminium worden uitgevoerd. Aluminium kozijnen worden verduurzaamd door aanbrengen van een RAL poedercoating en/of aanbrengen van een anodiseerlaag. De isolatiewaarde van het kozijn hangt sterk af van de kwaliteit van de thermische onderbreking en de glassoort waarmee beglaasd is.
Kunststof kozijnen
Kunststof kozijnen worden meestal vervaardigd van polyvinylchloride, kortweg pvc genoemd. Enkele eigenschappen:
- duurzaam;
- onderhoudsarm;
- thermisch isolerend;
- leverbaar in bijna elke gewenste RAL kleur;
- recycle-garantie;
- leverbaar in houtnerf aan de binnen en buitenkant (renolit folie);
De isolatiewaarde van kunststof kozijnen is bijzonder goed, in combinatie met HR++ glas is grote besparing te halen op het energieverbruik.
Houten kozijnen
Houten kozijnen worden veelal toegepast vanwege klassieke uitstraling en karakter. Meestal worden ze vervaardigd uit meranti (tropisch hardhout). Tegenwoordig wordt vanuit milieu-oogpunt vaak gekozen voor 'groene meranti' voorzien van het FSC-keurmerk, het Keurhout-logo en/of het KOMO keurmerk. Enkele eigenschappen:
- minder onderhoudsarm;
- voldoende isolerend vanuit zichzelf;
- klassieke uitstraling;
- reparatie door vakman;
- makkelijk zelf te schilderen/verduurzamen.
Een kozijn van bijv. afzelia en merbau (duurzaamheidklasse 1 of 2) hoeft niet te worden geschilderd. Een kozijn van bijv. lariks of grenen (duurzaamheidklasse 4 of 5) dient geschilderd te worden om de levensduur te verlengen. Naast de jaarlijkse controlebeurt zult u ongeveer eens in de 8 - 10 jaar het kozijn in zijn geheel moeten overschilderen.
Andere gebruikte houtsoorten zijn vuren, grenen, lariks, robinia, sapupira.
Naden en kieren
Precies werken en goed meten voorkomt naden, kieren en voegen. Dit beperkt het gebruik van afdichtingsmiddelen. Ook het gebruik van prefab-producten met tevoren aangebrachte afdichtingen, en schone en droge voegen beperkt onnodig gebruik van afdichtingsmiddelen. Goede afdichting van naden voorkomt niet alleen energieverlies, maar zorgt ook voor geluidisolatie.
Inbraakbeveiliging
Kozijnen en ook deuren met het Politie Keurmerk Veilig Wonen zijn beter bestand tegen inbraak. De eisen zijn vastgelegd in het Politiekeurmerk dat werkt met een 100-puntensysteem om de mate van inbraakwerendheid vast te leggen. De score (0-99%) geeft de vermindering van de kans op inbraak aan.
Zie ook