Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Overleg:Tiamat (godin)
Ugaritische samenstelling van Canaanite Myths and Legends?
Ik heb de volgende alinea uit dit artikel verwijderd:
- "John C. L. Gibson, in de Ugaritische samenstelling van Canaanite Myths and Legends, bemerkt dat "tehom" in de Ugaritische tektsten, ca. 1400-1200 v.Chr. voorkomt in de eenvoudige betekenis van de "diepten van de zee". Zulke gedepersoniseerde Tiamat (de -at uitgang maakt haar vrouwelijk) is "Het Diepe" (Hebreeuws tehom), dat aan het begin van het boek van Genesis aanwezig is."
De redenen daarvoor zijn:
- Het boek Canaanite Myths and Legends heeft voor zover ik weet geen "Ugaritische samenstelling" (wat dat ook moge betekenen). Het is evenmin duidelijk wat ermee bedoeld zou kunnen worden (misschien dat deel van het boek dat over de gevonden Ugaritische tabletten gaat?).
- 'Tehom' is - als ik goed ben ingelicht - een Hebreeuws woord; waren er ook Ugaritische schrijftabletten in het Hebreeuws?
- Het is een onbegrijpelijke alinea: Het Hebreeuwse woord 'Tehom' komt kennelijk voor in Ugaritische teksten. Het komt voor in de eenvoudige betekenis 'diepten van de zee'. Eenvoudige betekenis? En dan de volgende zin: "Zulke gedepersoniseerde Tiamat is "Het Diepe" (Hebreeuws tehom), dat aan het begin van het boek van Genesis aanwezig is." Dat is geen Nederlands in ieder geval. Waarom tussen haken aan Tiamat toegevoegd: "(de -at uitgang maakt haar vrouwelijk)"?
- Er zijn ook geleerden die betwisten dat Tehom een gedepersonaliseerde (ik neem aan dat dat wordt bedoeld met 'gedepersoniseerde'?) Tiamat betreft, zie [1], p.31 en [2], p.7.
Gaarne niet terugplaatsen zonder deze argumenten te heben weerlegd. Theobald Tiger (overleg) 13 okt 2012 11:19 (CEST)
De oerslang of Ouroboros is een archetypisch symbool dat in zowat alle culturen is terug te vinden, zij het in uiteenlopende vormen van uitdrukking of voorstelling, en soms gewild weggemoffeld. Ze symboliseert de eindeloze vruchtbare vitaliteit die in de hele kosmos is terug te vinden van het kleinste tot het allergrootste en zich omzet in afgeleide krachten en vormen. Op zichzelf wordt ze geassocieerd met de eindeloze ruimte, de oerwateren of oeroceaan, haar natuurlijk biotoop.
Zoals iedere culturele samenleving een eigen taxonomie, taal, grondgebied, vlag, volkslied... heeft, zo heeft zij ook haar eigen mythen, verhalen en symbolen, die tot het universele denken zijn terug te voeren, of ervan afgeleid, wat ook door Levi Strauss wordt uiteenzet in zijn bekende werk Het Wilde Denken.
In het oude biotoop van onze beschaving, het Midden-Oosten en de Levant in Mesopotamische en Kanaänietische tijden, was dat niet anders. Tegelijk met de mythische denkbeelden vormde zich de taal om ze mee uit te drukken. En beide evolueerden door de vele millennia, waar generaties na generaties uitzwermden over oud en nieuw land, de basisideeën van hun voorouders met zich voerend en hun talen aanpassend. En jawel, zo ontstond het Hebreeuws uit een Ugarietisch dialect. Het kan dus niet verbazen dat ook de mythische oerbeelden daarin meegenomen werden. In "Eastern Parallels" stelt de door jou aangehaalde Gerhard F. Hasel van de Andrews University, Berrien Springs, Michigan, op pagina 5 zelf dat beide woorden (Tiamat en Tehom) teruggaan op een gemeenschappelijke semitische wortel, waarvan ook het Babylonische (Babylonisch is later dan Mesopotamisch) woord tiamtu of tamtu, dat 'oceaan of zee' betekent, is afgeleid.
De kleitabletten met spijkerschrift die in Ugarit zijn aangetroffen worden gedateerd tussen 1400 en 1200 voor onze jaartelling. Ze vormen samen met de ontcijfering van Egyptische hiërogliefen een welkome aanvulling van onze 19e eeuwse beperkte kennis van de Hebreeuwse, Griekse en Latijnse literatuur (ref. Cyrus H. Gordon "Middle Eastern religion - The revolution”, Encyclopædia Britannica). Een fragment, gedateerd op 1400 voor onze jaartelling, opgegraven in Megiddo, bevestigt volgens hem dat de Mesopotamische versie van het verhaal van de zondvloed van het Gilgamesh epos al in het land (Kanaän of Palestina) circuleerde voor er sprake was van Hebreeuwen, als men aanneemt dat Joshua het land in 1200 v.C. veroverde. Maar dit terzijde. Er waren voor zover ik ingelicht ben geen Ugaritische schrijftabletten in het Hebreeuws wat de mythen betreft, wel op zeker moment handelsdocumenten op kleitabletten met een soort woordenboek Ugaritisch (Kanaänietisch), Akkadisch en Hebreeuws.
De uitgelichte passage is inderdaad niet echt duidelijk en moet herschreven worden. Ik stel vast dat het artikel de kwaliteit heeft van de doorsnee artikels uit 2006, toen de Nederlandse Wikipedia zich nog tot doel stelde zo snel mogelijk het miljoen te halen. Maar de komende twee weken ben ik in het buitenland en daarna op de Antwerpse Boekenbeurs. Dus enig geduld voor aanpassingen van mijn kant is wel gewenst.
Vriendelijke groeten,
--Ben Pirard (overleg) 14 okt 2012 13:28 (CEST)
- Uit het feit dat 'Tehom' en 'Tiamat' beide voortkomen uit dezelfde semitische wortel, volgt absoluut niet dat er in Genesis een gedepersonaliseerde Tiamat optreedt als er Tehom staat. Om mogelijke misverstanden weg te nemen: ik heb geen orthodoxe agenda en ik acht het zeer aannemelijk dat er overeenkomsten zijn tussen scheppingsmythen uit verschillende culturen en ook dat deze elkaar eenzijdig of wederzijds beïnvloed hebben. Dat zogeheten universele denken waarop de mythen van alle culturen terug te voeren zouden zijn, garandeert niet dat elke redenering die A met B in verband brengt, juist is. Theobald Tiger (overleg) 14 okt 2012 22:38 (CEST)