Overleg:Sarah Melis

Betoging Brussel

Achter de coronamanifestatie in Brussel zat een goed geoliede machine van antivaxers die 50.000 betogers ronselde

Mensen in legeroutfit, zogeheten stewards, staan in voor de veiligheid van de coronabetogers. Veelal zijn het leden van een privémilitie.Beeld Photo News

Zo’n 50.000 mensen daagden zondagnamiddag op voor een coronamanifestatie in Brussel. Officieel zegt organisator Europeans United niet per se tegen vaccinaties te zijn. Maar een onderzoek van De Morgen in samenwerking met nieuwssite Het Observatorium toont aan dat Europeans United gelieerd is aan organisaties die al voor de coronapandemie tegen vaccinaties in het algemeen streden.

SAMIRA ATILLAH23 januari 2022, 18:00 “De drie belangrijkste standpunten van Europeans United zijn: democratie, mensenrechten en respect voor de grondwet.”

Dat staat te lezen op de website van Europeans United, de vzw die de Brusselse betoging van zondag mee organiseerde. Leuvenaar Tom Meert zit meestal aan de knoppen van de beweging. Hij treedt ook op als woordvoerder.

Op het eerste gezicht lijkt de organisatie onschuldig. Zeker voor de schermen profileert ze zich als een groep die democratische waarden centraal stelt. Achter de schermen blijkt echter dat Europeans United een krachtige, geoliede machine van Europese en Amerikaanse antivaxers is die al verschillende jaren tegen vaccins in het algemeen strijdt. De organisatie bestaat uit kleine vzw’s’ en subgroepen die allemaal hetzelfde doel hebben: zorgen dat burgers en hun kinderen zich niet laten vaccineren.

Tom Meert heeft behalve de vzw Europeans United Leuven ook nog een andere vzw, die op hetzelfde adres gevestigd is: Free the children (FTC). In maart 2021 hield FTC een fakkelwake op het Martelarenplein in Leuven om “de moeilijke situatie van jongeren tijdens de pandemie onder de aandacht te brengen”. Opvallend: voor beide websites gebruikt Meert exact dezelfde kleuren (blauw/zwart) en opmaak. Beide vzw’s werden kort na elkaar opgericht in 2021.

‘FAUCI EN GATES’ Dat één vzw van Meert zich op kinderen toespitst is niet ongewoon. Dat doet ook Children’s Health Defense Europe (CHDE), een antivaccinatieorganisatie van onder meer Robert F. Kennedy Jr., die op de betoging zondag via livestream, een plaats kreeg als spreker op het podium.

Robert F. Kennedy Jr. is de neef van voormalig Amerikaanse president John Kennedy en staat bekend om zijn jarenlange strijd tegen vaccins in het algemeen, los van de coronapandemie. Zeer recentelijk schreef Kennedy Jr. het boek The Real Anthony Fauci, waarin hij beschrijft hoe de Amerikaanse viroloog Anthony Fauci, Bill Gates en “hun cohorten hun controle over media, wetenschappelijke tijdschriften en onder andere belangrijke overheids- en semi-overheidsinstanties gebruiken om het publiek te overspoelen met angstaanjagende propaganda over Covid-19”. Dat allemaal om, volgens Kennedy Jr., “het debat de mond te snoeren en meedogenloos afwijkende meningen te censureren”.

Robert F. Kennedy Jr. is de neef van voormalig Amerikaanse president John Kennedy en staat bekend om zijn jarenlange strijd tegen vaccins in het algemeen, los van de coronapandemie. Beeld Getty Images Robert F. Kennedy Jr. is de neef van voormalig Amerikaanse president John Kennedy en staat bekend om zijn jarenlange strijd tegen vaccins in het algemeen, los van de coronapandemie.Beeld Getty Images Uit een onderzoek door The Associated Press (AP) blijkt dat Children’s Health Defense heel wat financiële steun krijgt. “CHDE heeft financiering en volgers binnengehaald toen Kennedy zijn invloed gebruikte als lid van een van Amerika’s beroemdste families om deuren te openen, geld in te zamelen en zijn groep geloofwaardigheid te geven. De omzet van CHDE is in 2020 meer dan verdubbeld tot 6,8 miljoen dollar”, staat in het artikel van AP uit december 2021.

Vlaming Tom Meert kon zondagvoormiddag aanschuiven bij een panelgesprek via livestream vanuit Brussel, georganiseerd door Kennedy’s CHDE. Samen met tal van internationale antivaxers, onder wie Kennedy zelf, maar ook de omstreden Franse dokter Christian Perrone. Die heeft ooit patiënten met autisme vruchteloos en tegen alle wetenschappelijke evidentie in proberen te behandelen met cocktails van antibiotica en middelen tegen schimmels en parasieten.

BEROEMDE FAMILIES Het internationale netwerk van antivaxers heeft alleszins erg zijn best gedaan om mensen naar de betoging te lokken, vooral via sociale media, die erg belangrijk zijn voor de beweging. Uit een studie uit 2019, dus nog voor de coronapandemie, van de Washington University blijkt dat het merendeel van de Facebook-advertenties die verkeerde informatie over vaccinatie in het algemeen verspreiden werd gefinancierd door twee antivaccinatiegroepen, waaronder één onder leiding van Kennedy.

Sinds het begin van de pandemie heeft Children’s Health Defense het bereik van zijn nieuwsbrief uitgebreid en lanceerde de organisatie onder meer een internet-tv-kanaal.

In eigen land werd er uiteraard ook massaal gemobiliseerd door Meerts Europeans United. Maar ook andere groeperingen in België werkten mee aan de organisatie van én de mobilisatie voor de mars. Zo postte Europeans United onlangs op zijn Facebook-pagina dat het “heel trots” is om te melden dat WWD-België, WWD-Nederland en WWD-Luxemburg met hen samenwerken voor de betoging.

WWD ofte World Wide Demonstration is een groepering die al eventjes oproept om massaal af te zakken naar coronabetogingen. De groep verwijst regelmatig naar “alternatieve” mediaplatformen waar verschillende antivaxers hun mening geven over het coronabeleid.

Op 9 december postte Europeans United op Facebook dat er treinen en bussen uit heel Europa ingezet zouden worden om betogers naar Brussel te brengen. Verder stond te lezen dat “het evenement in heel Europa werd bekendgemaakt via billboards, radiospots, flyers, enzovoort”. Ook de berichtenapp Telegram werd naarstig ingezet om mensen te ronselen. De organisatie vraagt bovendien via zijn website donaties van burgers om de betoging mee te helpen financieren.

Europeans United schreef op zijn website dat er ook aan de veiligheid van de betogers gedacht werd. Zelf zou de organisatie honderden ‘stewards’ inzetten. Dat is niet nieuw. Bij verschillende nationale en internationale coronabetogingen blijken een deel van die stewards te bestaan uit leden van privémilities. Dat gebeurde onlangs nog in Nederland, waar mensen in legeroutfit voor de ‘veiligheid’ van een coronabetoging instonden. Ook in België doken ze al op tijdens het illegale festival La Boum op 16 mei in het Ter Kamerenbos.

Zondag werden dezelfde privémilities opnieuw ingezet. Het gaat onder meer om de groepering In het gelid voor Vrijheid, een collectief van gewezen militairen en veteranen uit Nederland die in legeruniform mee oplopen om de organisatoren en betogers naar eigen zeggen te beschermen.

VOORPOST De mars trok dan ook heel wat extreemrechtse groeperingen aan. Voorpost mobiliseerde voor de betoging, en ook lokale Vlaams Belang-groepen riepen via sociale media op naar Brussel af te zakken. Vlaams Belang Westerlo, bijvoorbeeld, legde speciaal een bus in. Ticket: 10 euro per persoon.

Ook Voorpost en Project Thule, de groepering van de veroordeelde neonazi Tomas Boutens, legden bussen in. De extreemrechtse groepering Feniks, waar Sarah Melis linken mee heeft, was eveneens van de partij. Franstalige extreemrechtse organisaties zoals Nation, L’Alliance Belgique en Civitas hebben eveneens sterk gemobiliseerd. Daarnaast vielen relatief grote extreemrechtse delegaties uit Duitsland, Zwitserland en Tsjechië op.

De anticoronabetoging lokte in totaal 50.000 demonstranten. Beeld AP De anticoronabetoging lokte in totaal 50.000 demonstranten.Beeld AP Het conservatieve Roemeense Europese parlementslid Cristian Terhes was met een grote groep landgenoten aanwezig op de betoging. Eerder deze week had hij al samen met het Italiaanse Europese parlementslid Francesca Donato van de extreemrechtste Lega Nord en het populistische Europese parlementslid Ivan Sincic uit Kroatië opgeroepen om massaal aanwezig te zijn.

Ook van de partij: een grote delegatie van de gele hesjes uit Frankrijk en Nederland, en verschillende hooligans uit voornamelijk Limburg en West-Vlaanderen. Voor de betoging van start ging circuleerden op diverse sociale media al berichten van extreemrechtse militanten en hooligans die aanspoorden tot gewelddadige confrontaties met de ordediensten. De betoging liep dan ook vrij snel uit op hevige rellen.

Slotsom? Achter de betoging van zondag zat een goed geoliede machine van zowel nationale als internationale antivaxers die andere groeperingen konden overtuigen om op hun beurt soms nietsvermoedende mensen te ronselen om naar Brussel af te zakken. Ze slaagden er ook in om allerlei groeperingen uit extreme politieke stromingen te mobiliseren en zelfs in te zetten voor ‘de veiligheid’ van de burger.

Update 09/02/2022: Tom Meert zelf zegt dat er enkele belangrijke kanttekeningen gemaakt moeten worden. “Als het gaat over de ‘privémilities’ die als stewards op de betoging waren kan ik meedelen dat dat professionele manifesteerders zijn. Ze zijn ongewapend en professioneel steward. In die groepering zitten voor het grootste gedeelte, en naar mijn weten, zelfs geen extremisten, ze zijn gematigd qua politieke strekking.”

Tot slot ontkent Meert dat er sprake is van een ‘goed geoliede machine van Europese en Amerikaanse antivaxers die al verschillende jaren tegen vaccins in het algemeen strijdt’. Meert: “Dat er door bepaalde extreme groepen werd opgeroepen om naar de betoging te komen, ontken ik niet. Maar ikzelf heb geen politieke groepering gevraagd om te komen. De volledige organisatie werd door ons gedaan. Wij vragen zelfs op voorhand aan manifesteerders dat er geen banden zijn met bepaalde extreme groeperingen. Daarom riepen we ook op om geen vlaggen van één strekking aan de kop van de betoging te laten lopen. Maar uiteraard is er ook vrije mening voor iedereen. Voor ons is het belangrijk dat mensen die vandaag niet gehoord worden, en dat zijn zeker niet allemaal antivaxers-integendeel- een stem krijgen in het debat.”

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met nieuwssite Het Observatorium.