Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Dorothy Parker
Dorothy Parker (West End (Long Beach), 22 augustus 1893 – New York, 7 juni 1967) was een Amerikaans schrijfster die bekend stond om haar scherpe pen. Zij schitterde in de twintiger jaren vooral door haar kortverhalen waarin ze met meedogenloze spot haar omgeving beschreef. Op latere leeftijd vond ze ook erkenning als Hollywood-scenarist.
Intro
Als kind uit een arm gezin slaagde zij erin om als columnist van The New Yorker naam te maken. Haar columns en vooral haar recensies werden bewonderd en gevreesd om haar arrogante, cynische schrijfstijl. Samen met de andere New Yorkse leden van de beruchte Algonquin Round Table ging ze elke dag tussen 1919 en 1929 lunchen in het Algonquin Hotel. De geestige gesprekken die deze schrijvers, critici en acteurs met elkaar voerden vonden nadien via de columns van verschillende bladen hun weg doorheen het land. Als dichter werd ze veel uitgenodigd om party's op te luisteren met haar korte, cynische gedichten. Heel beroemd was haar zelfmoordgedicht "Résumé" [1]:
- Résumé
- "Razors pain you
- Rivers are damp
- Acids stain you
- And drugs cause cramp.
- Guns aren't lawful
- Nooses give
- Gas smells awful
- You might as well live."
- "Razors pain you
- (Vert. "Scheermesjes doen pijn - Rivieren zijn nat - Zuur maakt vlekken - Van drugs krijg je kramp - Wapens zijn illegaal -
Stroppen schieten los - Gas ruikt walgelijk - Je kunt eigenlijk beter blijven leven.)
- (Vert. "Scheermesjes doen pijn - Rivieren zijn nat - Zuur maakt vlekken - Van drugs krijg je kramp - Wapens zijn illegaal -
Dit gedicht is niet bepaald haar beste, maar laat wel iets van haar complexe persoonlijkheid zien. Geestig aan de buitenkant, wanhopig en twijfelend aan de binnenkant. Dorothy Parker had ook een schaduwzijde en leed ondanks haar gevoel voor humor sterk onder depressie. Ze ondernam een aantal niet gelukte zelfmoordpogingen maar stierf ten slotte op haar 73e jaar aan een hartaanval.
Biografie
Dorothy (Rotschild) Parker was de dochter van Henry Rothschild en Eliza Marston. Ze studeerde in New York aan The Convent of the Blessed Sacrament. Haar eerste bijdragen leverde ze aan het tijdschrift Vogue, waarna ze hoofdzakelijk als freelance journaliste werkte en kritieken, kortverhalen, luchtige verzen en toneel schreef. Ze werd recensent bij Vanity Fair en ontmoette haar vriend Robert Benchleyin het Algonquin hotel. In 1919 huwde ze Edwin Pond Parker, van wie ze later ook de naam zou behouden, ook al was het huwelijk niet zo gelukkig. Ze zou van hem scheiden in 1928. Vanaf oktober 1927 kwam ze aan de kost als de New Yorkse boekrecensent van "Constant Reader". Ook haar gedichten kenden een groot succes en werden eerst in tijdschriften, nadien in vier volumes uitgegeven: Enough Rope (1926), Sunset Gun (1928), Death and Taxes (1931) en Not so Deep as a Well (1936). Enough Rope werd zelfs een echte bestseller. Laments for the Living (1930) en Here Lies (1939) zijn bundelingen van kortverhalen. In 1933 huwde ze met de acteur Alan Campbell. Een jaar later tekenden ze een contract als scenarioschrijvers in Hollywood. Zelfs na een misval in 1935 en een tijdelijke scheiding hield het huwelijk uiteindelijk stand. Ze zou bij hem blijven tot aan zijn dood in 1963. Dorothy zelf stierf enkele jaren later, op 7 januari 1967 in New York. Ze had beschikt dat haar nalatenschap zou toekomen aan National Association for the Advancement of Colored People.
Bibliografie (selectie)
Poëzie:
- Enough Rope - Boni & Liveright, 1926
- Sunset Gun - Boni & Liveright, 1928
- Death and Taxes - Viking, 1931
- Not So Deep As A Well - Viking, 1936
- Collected Poetry of Dorothy Parker - Modern Library, 1944
Toneel:
- Close Harmony, or the Lady Next Door: A Play In Three Acts (w/ Elmer Rice) - French, 1929
- The Ladies of the Corridor: A Play (w/ Arnaud D'Usseau) - Viking, 1954
Kortverhalen:
- High Society, Frank Crowninshield - G.P. Putnam's Sons, 1920
- Men I'm Not Married To (with Franklin Pierce Adams) - Doubleday, 1922
- Laments For the Living (stories) - Viking, 1930
- Introduction to The Seal In The Bedroom and Other Predicaments, James Thurber - 1932
- After Such Pleasures (stories) - Viking, 1933
- Introduction to Thunder Over The Bronx, Arthur Kober - 1935
- Soldiers of the Republic - Alexander Woollcott, 1938
- Here Lies: The Collected Stories of Dorothy Parker (1939) - Viking, 1939
- Collected Stories of Dorothy Parker - Modern Library, 1942
- Introduction to Watch On The Rhine, Lillian Hellman -1942 (Joint Anti-Fascist Refugee Committee)
- Introduction to Men, Women, and Dogs, James Thurber - 1943
- Selected Short Stories - Editions For The Armed Services, 1944
- A Thematic Anthology (with Frederick B. Shroyer) - Ch. Scribners Sons, 1965
Recensies
en kritieken door haar geschreven:
- Constant Reader - Viking, 1970
- A Month of Saturdays - Macmillan, 1971
Andere
(verzamelwerken)
- The Indispensible Dorothy Parker - Book Society, 1944
- The Viking Portable Dorothy Parker - Viking, 1944
- The Best of Dorothy Parker - Methuen, 1952
- The Collected Dorothy Parker - Duckworth, 1973
- The Portable Dorothy Parker (Revised & Enlarged Edition) - Viking, 1973
- The Penguin Dorothy Parker - Penguin, 1977
- The Coast of Illyria (w/ Ross Evans) - Univ. of Iowa Press, 1990
- Dorothy Parker At Her Best - Amereon Ltd.
- Dorothy Parker's Favorites - Amereon Ltd.
- Not Much Fun (Stuart Y. Silverstein, comp.) - New York: Scribner, 1996
Externe links
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- The Collected Dorothy Parker (Penguin, 1989)
- Encyclopaedia Britannica 2008
- The Comprehensive Dorothy Parker Bibliography
- º Uit haar bundel "Enough Rope"