Arnold-Jan Scheer

Arnold-Jan Scheer (Amsterdam 12 juli 1947) is een Nederlands journalist, radio- televisie-, documentaire- en theatermaker. Lid van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ).

Biografie

Scheer groeide op in de Rivierenbuurt in Amsterdam, was al vroeg gegrepen door de magie, werd lid van het jeugdcircus Elleboog en trad vanaf zijn 12e jaar op in buurtcentra en op amateurwedstrijden. Omdat zijn vader meende dat hij met optreden zijn brood niet kon verdienen, werd hij journalist, aanvankelijk bij een huis aan huis blad, na 1968 als free lance radioverslaggever voor de NCRV. Zijn specialiteit was toen reeds lang eigenzinnige en excentrieke mensen, wat leidde tot kennismaking met Jan Fillekers, die een jongerenprogramma voor de NCRV maakte (Halte). Dit contact vormde weer de basis voor televisieprogramma’s als Kijkkijk 1968-1970 (inzending televisiefestival Montreux 1970).

In 1969 had Scheer, voor het tijdschrift Televizier een exclusief interview met John Lennon en Yoko Ono op de rand van hun bed in het Hilton Amsterdam. Daarna verhuisde hij van de NCRV naar Nieuwe Revu dat onder hoofdredactie van Ton van Dijk van een leesmap- en kappersblad juist een nieuwe progressieve koers ingeslagen had, interviewde cineast Pier Paulo Pasolini en schreef een serie verslagen vanuit de Tour de France. Samen met Henri Remmers maakte hij voor Nieuwe Revu als schertsend duo o.a. de reportageserie Scheer & Remmers, bestaande uit interviews met politici, industrieën en religieuze leiders, waaronder NATO Secretaris Generaal Joseph Luns, Vicaris Generaal van de Paus Mgr. van Lierde en VVD leider Hans Wiegel, tv portretten van Huub van Doorne van de DAF en tv reportages van een inwijding en uitvaartplechtigheid in het Vaticaan van o.a. Paus Johannes Paulus. Met de laatste hadden ze een kort gesprek in het Nederlands (Scheer & Remmers bij de Paus, AVRO docu). Luns echter boos, Marcus Bakker boos, minister Roolvink boos, minister Kruizinga boos, Mgr. van Lierde boos. Voor Panorama interviewde Scheer Paul Verhoeven en voor de Haagse Post Freek de Jonge. Voor dat blad maakte hij ook een serie over Querulanten en in 1970 vroeg Fillekers hem opnieuw, als redactielid, researcher en interviewer voor Showroom (NCRV, 1970-1989).

Door het ingrijpen in de ludiek linkse koers van Nieuwe Revu (slogan: socialisme, sex en sensatie) met het vernietigen van de oplage van het kerstnummer van 1976, (een redactiedemonstratie tot gevolg hebbende), besloot Scheer in te gaan op de uitnodiging van de NVJ om lid te worden, schreef door voor Nieuwe Revu onder Derk Sauer, maar reageerde teleurgesteld in vooringenomen journalistiek in het algemeen op een advertentie in de Telegraaf om als vuurspuwer op braderieën te op te treden, waarna hij ook zijn oude métier als illusionist weer opnam. In 1982 en 1983 organiseerde hij samen met Anneke van Dulken twee avonden in een circuspiste: Paradijsvogels in Paradiso, onder de noemer: naïef variété (de mens als amusement). Terts Brinkhof zag hem er als presentator en vroeg hem een oude kermistent te exploiteren, waarna De Parade ontstond.

Een volgend journalistiek project vanaf 1984 is nu een nu 33 jarig onderzoek naar de oorsprong van het Sinterklaasfeest, met reizen naar voorheen geïsoleerde en afgelegen plekken in Europa en gewapend met een camcorder. Hieruit ontstonden twee boeken: ‘Wild Geraas’ en ‘Zwarte Sinterklazen’ en twee documentaires ‘Wild Geraas’ en ‘Mijn Ontmoetingen met de Duivel’. De eerste documentaire verscheen precies in de periode dat de het Zwarte Pietendebat verhevigde en beide films werden na aanvankelijke planning voor uitzending op 6 december 2011 geweigerd door de netmanager van NPO2 en later consequent ieder jaar wegens het controversiële onderwerp, waarna Wild Geraas en Mijn Ontmoetingen met de Duivel op DVD en via on demand verschenen. Momenteel werkt Scheer aan een Engelstalig derde deel.

Daarnaast voltooit hij een documentaire (samen met documentairemaker Roy Dames) over de Amsterdamse Penose een ander researchproject sinds 1984 (zijn voorouders komen uit het centrum van Amsterdam, hij was als participerend verslaggever lid van de worstelclub van de Casa Rosso en treedt momenteel op als illusionist in een klein theater op de Zeedijk (Casablanca), in de theaterzaal van de OBA voor de School der Poëzie en jaarlijks tussen kerst en oudjaar op het Haagse theaterfestival Carnivale.

JOURNALIST

• National Geographic
• Nieuwe Revu

RADIO

• Halte, jongerenprogramma NCRV
• Losvast NCRV

TELEVISIE

• Kijkkijk 1968-1970 NCRV
• Showroom 1977-1982 NCRV
• Paradijsvogels 1992-1996 AVRO
• Scheer & Remmers bij DAF 1978 KRO
• Scheer & Remmers bij de Paus 1978 Veronica

BOEKEN

• Scheer en Remmers verslaggevers
• Paradijsvogels 1981
• Wild Geraas 2011
• Arnold-Jan Scheer, reporter, televisiemaker, Paradijsvogel, Magiër (samengesteld door Ruud van Empel)
• Zwarte Sinterklazen

PUBLICATIES TIJDSCHRIFTEN

• National Geographic (Sinterklaas op Ameland)
• Haagse Post
• Trouw
• Parool
• VARA gids
• Nieuwe Revu (penose, goddess conference)

DOCUMENTAIRES

• Tienermodeshow 1972 NCRV
• Wild Geraas 2009
• Mijn Ontmoetingen met de Duivel 2018

SPEELFILM

• Regie assistentie ‘De Illusionist) 1983

THEATER

• De Parade 1990-2004
• Oerol 1999 en 2001
• Festivals Avignon, Gent, Chalon sur Saône 1978-2004
• Theaterinstituut en Museumnacht Amsterdam 2006
• Carnivale Den Haag 2011-heden
• Kunstmarkt de Bilt 2012
• Casablanca Variété 2000-heden
• School der Poëzie 2016-heden

ONDERZOEK

• Sinterklaas en Zwarte Piet als prehistorisch cultureel erfgoed.

Persoonlijke website www.arnoldjanscheer.nl