Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Celsius
Celsius is een temperatuurschaal. Hoewel tegenwoordig de temperatuur officieel in de SI-eenheid kelvin moet worden uitgedrukt, is graden Celsius (°C) nog steeds een veel gebruikte, en officieel toegestane, eenheid. Enerzijds omdat men er heel erg aan gewend is, maar ook omdat de dagelijkse temperaturen om ons heen met deze schaal in handzame getallen worden uitgedrukt. In de Verenigde Staten en Jamaica wordt meestal de schaal van Fahrenheit gebruikt.
Oorspronkelijk was de Celsiusschaal gedefinieerd met twee ijkpunten:
- De temperatuur waarbij water bevriest bij een luchtdruk van 1 bar is gedefinieerd als 0 °C.
- De temperatuur waarbij water kookt bij een luchtdruk van 1 bar is gedefinieerd als 100 °C.
Het bereik hiertussen wordt verdeeld in 100 gelijke delen.
Omdat zowel het vriespunt van water als het kookpunt afhankelijk zijn van de heersende luchtdruk ontstond op termijn behoefte aan een betere definitie. Sindsdien is de schaal van Celsius gedefinieerd door de volgende twee punten:
- Het tripelpunt van water ligt per definitie bij 0,01 °C.
- Het verschil tussen twee graden is gedefinieerd aan de hand van het gedrag van een ideaal gas.
Het tripelpunt is een punt waar de drie fasen van water (gas, vloeistof en vaste stof) bij elkaar kunnen bestaan. Het tripelpunt is een vaste combinatie van temperatuur en druk.
Eén graad Celsius temperatuurverschil is even groot als één kelvin verschil. Echter 0,00 °C komt door bovenstaande definitie overeen met 273,15 K en 100,00 °C met 373,15 K. Een temperatuur in kelvin wordt naar graden Celsius omgerekend door er 273,15 van af te trekken.
De graad Celsius is genoemd naar de Zweedse astronoom Anders Celsius (1701-1774), die deze schaal voor het eerst voorstelde in 1742. Oorspronkelijk had Celsius voor ogen dat het vriespunt van water bij 100° zou liggen, en het kookpunt bij 0°. Anderen (mogelijk Carolus Linnaeus of Daniel Ekström) zagen dat liever omgekeerd.